Golde: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
t robota Erantsia {{Wikipedia1000}}
No edit summary
3. lerroa:
{| style="border:1px solid #CCCCCC; background-color:transparent;" align="center" width="100%"
|width="33%" valign="top"|
1: habea<br />2: kakoa<br />3: erregulatzaile bertikala<br />4: hortza
1: Habea<br />
2: Kakoa<br />
3: Erregulatzaile bertikala<br />
4: Hortza
|width="33%" valign="top"|
5: Zizelazizela<br />6: nabarra<br />7: belarria
6: Nabarra<br />
7: Belarria
|}
]]
[[Fitxategi:Einscharpflug - Farmer plowing in Fahrenwalde, Mecklenburg-Vorpommern, Germany.jpg|thumb|Zaldiek tiratutako goldea]]
'''Goldea''', [[nekazaritza]]n, lurra prestatu eta mugitzeko erabiltzen den tresna bat da, [[hazi]]a erein aurretik. [[Pikotx]]a eta [[aitzur]]raren bilakaeratzat har daiteke. Hasiera batean, pertsonak zirenpertsonek goldetik tiratzen zutenak,zuten; ondoren, idiakidiek edo mandoakmandoek, eta, tokirentoki batzuetan, zaldiakzaldiek. Egun, [[traktore]]ek ere tiratzenlan hori egiten dute goldeetatik. Goldatzeak, [[porositate]]a igotzenareagotzen du, landareen hazkuntzahazkuntzaren mesedetzen duenamesedetan, lurra mugitzerakoan,mugitzean [[lurrunketa]] bidez ura galdu eta lur apur bat higadura bidez galtzen den arren, eta, gerta litezkeen euriteek, lurrari emandako ongarri eta mantenugaiak garbitzen dituzte, galerak sortuz.
 
Golde tradizionala [[erromatar golde]]tik dator, [[golde-gider]] eta [[golde-mutur]] batetazbatez osatuta dagoena. Lehenak, gidatzeko balio du,; bigarrenak, lurra apurtzeko.
 
Rotherham goldea [[Ingalaterra]]n eraikia izaneraiki zen [[1730]]ean. ZuenHaren hiruki formak errazago egintiratzen zuen tiratzea, eta zaldiek tiratzeko askoz hobeto egokitu zen. [[Joseph Foljambe]] herbeheretarrak eraiki zuen eta fabrikazio industrialaren hasiera adierazten du.
 
== Traktoreek tiratutako goldeak ==
Golde modernoenak, traktore bati lotuta doan [[xasis]] bati lotuta doaz. Erabat metalezkoak dira. Behealdean, golde bakoitzak aldagarria den atal bataldagarria du (erabilerarekinerabilerak gastatzenhigatzen baitabaitu), bere formagatik "enara" izena hartzen duena.
 
== Golde zehatzak ==
LanHainbat ezberdinetarakolanetarako golde bereziak ere badaude:
 
* Landatzailea: Haziakhaziak ereiteko.
* Satorra: lan sakonetarako erabiltzen daerabilia (50 zentimetro baino gehiago).
[[Fitxategi:arado_topo_roturador.jpg|thumb|"Satorra"]]
* [[Belarri (goldea)|Belarria]]: Alboanalboan orri handi bat du, lurra albo batetara mugitzen duena.
[[Fitxategi:arado_vertedera.jpg|thumb|Belarria]]
* Belarri bikoitza: Aurrekoarenaurrekoaren oso antzekoa, baina bi orriduna.
* Marrazak: golde bakar bat, metro 1bat baino gehiagoko orri horizontal batekin., Gainazalekogainazaleko lanetarako erabilia.
* Diskoduna: Berebere diskoekindiskoen bidez, lurra moztuebaki eta iraultzen du, baita bertan aurki daitezkeen sustraiak ere.
 
== Kanpo loturak ==