|
| galera2 =2.500 erori edo zauritu<ref name="losses" />
}}
'''San Martzialgo gudua''' [[Iberiar Penintsulako Gerra|Espainiako Independentzia Gerra]] garaian gertatu zen gudua izan zen, [[1813]]ko [[abuztuaren 31]]an, hain zuzen ere. Bertan, [[Manuel Freyre|Freire jeneralak]] zuzendutako Laugarren Armada Espainiarrak (Galiziako Armada ere deituadeituak) mendean hartu zuen [[Nicolas Jean de Dieu Soult|Soultek]] zuzendutako armada frantziarra menderatu zuenfrantsesa.<ref>{{Erreferentzia| abizena1 =Smith| izena1 =Digby| izenburua = The Napoleonic Wars Data Book| non= [[Londres]]| argitaletxea = Greenhill| urtea = [[1998]]| isbn =1-85367-276-9}}</ref>.
== Aurrekariak ==
[[Arthur Wellesley|Wellington]], [[Gasteizko gudua]]n garaipena lortu ondoren, [[Donostia]]ra hurbildu eta frantziarren boterepaneskuetan zegoenzen hiria [[donostiako setioa#Lehenengo setioa|setiatu zuen]] [[1813]]ko [[uztail]]ean. Aldi berean, napoleondar armadak ekialderantz jo zuen berrantolatzeko eta [[Gasteiz]]en izandako zaurituak senda zitezen. Bai [[Donostia]], bai [[Iruñea]], Wellingtonen indarren hegaletanhegalean (saihetsetan) geratu zeudenziren, [[Frantzia]]rako sarbideak babesten eta, horrexegatik, [[Ipar Euskal Herria]]n sartu baino lehen konkistatu behar zituzten. HalaDonostiari ere,setioa Donostiajartzear setiatzearzela, Wellington konturatu zen [[Louis Emmanuel Rey|Rey jeneralak]] zuzendutako frantziar goarnizioarengarnizioa jarreraondo gaizkigotortuta taxutu zuelazegoela, eta britainiarrek galera handiak tartean izan zituzten:[[uztailaren 21]]eko erasoaldian 600 hildako jasan zituztelakozituzten.<ref>{{Erreferentzia| abizena1 =Gates| izena1 =David| izenburua = The Spanish Ulcer: A History of the Peninsular War| argitaletxea = Pimlico| urtea =[[2002]]| isbn = 0712697306| orrialdea = 395}}</ref>. WellingtonWellingtonek, bere kanpaina birmoldatu baino lehen, Soultjakin zuen Soultek bere indarrak berrantolatu zituela, eta ekialdean zegoela jakin zuen. Hori zela eta, aliatuek setioa utzi eta frantziarfrantses mariskalmariskala erasotzeari ekin zioten.
Wellingtonek [[Pirinioetako kanpaina|Pirinioetako guduan]] Soult borrokatuborrokatzen zuen bitartean, [[Thomas Graham|Graham jeneralak]] [[Donostia]]ko blokeoa mantendu zuen, eta [[abuztuaren 26]]an [[donostiako setioa#Bigarren setioa|berriro setiatzeko]] prestatu zen. Horretarako, gotorleku arinen bigarren lerroa eraiki zuen Soulten erasoez babesteko, [[Bidasoa]]n lehendabiziko lerroa eraikitzen ari ziren bitartean. [[Bera]]n, [[Lesaka]]n eta, batez ere, [[Irun]]en zeuden anglo-portugaldar dibisioak sendotzeko, [[San Martzial mendia]]n kokatu zituzten espainiar 4. ejertzitoanArmadan zeuden 3., 5. eta 7. dibisioak eta 4. dibisioaren brigada bi [[San Martzial mendia]]n kokatu zituzten, Freire jeneralaren zuzendaritzapean.
Lau aste errekuperatzenhiribildua pasamendean hartzen saiatu ondoren, Soultek [[Donostia]] askatzekoatzemateko erasoaldia hasi zuen, [[Ainhoa]]n bederatzi dibisio bilduz. FrantziarrekFrantziarrak, ezta espainiarrekespainiarrak ere, ez zeuden bere onenean: frantziarrakfrantsesak izandakoadorea atzera-egiteekgalduta adoregabetuakzebiltzan zeudenegindako erretretengatik, eta Freireren gudarosteak gaizki hornituakhornituta zeuden, egunhainbat egunez batzuezberen anoanoa osoa hartueskuratu gabe.<ref>{{Erreferentzia| abizena1 = Glover| izena1 =Michael| izenburua = The Peninsular War 1807-1814| non= [[Londres]]| argitaletxea = Penguin| urtea = [[2001]]| isbn = 0-141-39041-7| orrialdea = 263}}</ref>. BereBeren atzealdean, armada aliatuak [[Donostia]]n borrokaldi odoltsuak izaten ari zen, [[abuztuaren 31]]n 2.376 erori izanik.<ref>{{Erreferentzia| abizena1 = Glover| izena1 =Michael| izenburua = The Peninsular War 1807-1814| non= [[Londres]]| argitaletxea = Penguin| urtea = [[2001]]| isbn = 0-141-39041-7| orrialdea = 262}}</ref>.
== Gudua ==
|
