Anne Conway: berrikuspenen arteko aldeak
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
No edit summary |
No edit summary |
||
12. lerroa:
Bere amak bakarrik hezi behar izan zuen Finch, bere hamaika ahizpa eta anaiekin batera, aita bera jaio aurretik hil baitzen. Hizkuntza askotan trebatu zen eta laster filosofia-lanekiko interesa erakutsi zuen; hala, nahiz eta gaztetatik migraina-krisi larriak jasan, modu bizian ikasi zuen.
1945. urtean [[Henry More]] filosofoa ezagutu zuen, batez ere bere anaia [[John Finch]]-i esker, eta haren ikasle ikastunena eta azkarrena bilakatu zen, Morek bere lan asko dedikatzera iritsi zelarik ere. Hala ere, haien harreman gehiena eskutitzen bidezkoa zen, bera emakumea izanda, ezinezko zuelako unibertsitatera sartzea<ref name=":0">
[[Edward Conway]]-rekin ezkondu zen Finch 1651. urtean. Conwayen egoitzan bizi zirelarik filosofia-topaketak antolatu zituzten. Finch Conwayren ideia filosofiko nagusiak [[Franciscus Mercurus van Helmont]] bidaiari eta jakitunarekin izandako elkarrizketetatik azaldu ziren, 1670. urtean ezagutu zuena. Gainera, bera izan zen Finch Conway ''[[Kabala|Kabbala]]'' doktrika-mistiko juduan trebatu zuena.
31 ⟶ 33 lerroa:
=== Natura, gorputza eta arima ===
Finch Conwayrentzat natura organismo bizia litzateke, eta ez makina. Garaiko hainbat [[Filosofia naturala|filosofo naturalist]]<nowiki/>ekin bat eginez, animalia eta landare espeziak hierarkia baten arabera antolatuta zaudela eta hierarkia honen puntu gorena gizakia zela defendatu zuen.<ref>{{Erreferentzia|izenburua=Anne Finch Conway.|hizkuntza=es|url=http://marivi-hypatia.blogspot.com/2011/06/anne-finch-conway.html|sartze-data=2019-03-
Descartes ere kritikatu zuen: bere ustetan, gorputza sinpleki masa bizigabea eta bizitza izateko guztiz ezgai dela iradokitzen duen [[Kartesianismo|filosofia kartesiarra]]<nowiki/>ren ideia guztiz okerra litzateke. Gainera, gehitzen du ideia oker honen parte dela gorputza eta adimena bi gauza kontrajarri direla eta bata bestea bilakatu ezin daitezkeela argudiatzea, modu honetan gorputzari edozein bizi eta sentsazio ukatzea ekarriko lukeelako.
41 ⟶ 45 lerroa:
== Bestelako ekarpenak bere esparruari ==
Finch Conway unibertsoaren eta bertako izakien formazioa hiru kontzeptu ezberdinen bidez azaltzen saiatu zen: [[Jainko|Jainkoa]], denaren sortzaile; [[Jesu Kristo]] (bitarteko izakia) eta Kreatura (barruan izaki bizidun guztiak dituen formazioa).<ref name=":1">{{Erreferentzia|izena=Marta Garcia|abizena=Viso|izenburua=La filosofía de Lady Anne Conway y su relación con Monadología de G.W.Leibniz.|hizkuntza=en|url=https://www.academia.edu/26064469/La_filosof%C3%ADa_de_Lady_Anne_Conway_y_su_relaci%C3%B3n_con_Monadolog%C3%ADa_de_G.W.Leibniz|sartze-data=2019-03-12}}</ref> <ref>{{Cite web|url=https://www.earlymoderntexts.com/assets/pdfs/conway1692_1.pdf|izenburua=The Principles of the most Ancient and Modern PhilosophyGod, Christ, and CreaturesThe Nature of Spirit and Matter|sartze-data=2019/03/12|egunkaria=|aldizkaria=|abizena=Bennett|izena=Jonathan|egile-lotura=|hizkuntza=Ingelesa|formatua=PDF}}</ref><ref name=":0" />
=== Kreaturak ===
51 ⟶ 55 lerroa:
Kreaturek moralitate mailaren arabera eraikitzen dute haien gorputza. Nahiz eta dentsitate totalera ezin diren iritsi, kreaturak beti Onerako joera izango dute eta hala Jainkoaren kreatura denek Onerako joera izango dute.
Planteamendu honen bitartez, Fich Conway 'zigor jainkotiarra' ere azaldu zuen: bekatu guztiek jasotzen dute zigorra, zeinen bidez ikasiko dugun eta Onerako etengabeko transformaziora eramango gaituena.<ref name=":1" />
=== Jainkoa ===
| |||