Bizkarroi: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
t Robota: Aldaketa kosmetikoak
Orriaren edukiaren ordez, « <br />» jarri da
1. lerroa:
[[Fitxategi:Varroa destructor on honeybee host.jpg|thumb|250px|''Varroa destructor'' [[akaro]]a [[erle]]aren gorputzean.]]
[[Fitxategi:MistletoeInSilverBirch.jpg|thumb|250px|[[Mihura]] landare bizkarroia da, landare ostalaritik bizi dena.]]
'''Bizkarroiak''' edo '''parasitoak''' beste espezie bateko banako batekin harreman estuan dagoen espeziea da, [[ostalari (biologia)|ostalaritik]] onura hartu eta kaltea eragiten diona. Oro har, bizkarroia beste espeziea baino askoz txikiagoa izaten da, bere bizimoduaren espezializazio handia du eta ostalaria baino lasterrago eta gehiago ugaltzen da. Adibide arruntenak zenbait ostalari edo eramaile [[ornodun]]en eta bizkarroi txikien artekoa da, hala nola [[zorri]]ak, zenbait [[zizare]] eta [[eltxo]]ak.
 
[[Bizkarroitasun]] edo ''parasitismoa'' harreman sinbiotiko mota bat da.
 
Bizkarroi mota asko daude: [[birus]]ak, [[bakterio]]ak, [[onddo]]ak, [[protozoo]]ak, [[helminto]]ak, [[artropodo]]ak, [[alga]]k eta [[landare]]ak; orokorrean, baina, hitzak ez ditu birusak, bakterioak eta onddoak bere barnean sartzen.
 
Bizkarroiek ez dituzte soilik animaliak kaltetzen, baita landare ugari ere. Bestalde, landareak beste landare batzuen bizkarroiak izan daitezke: [[mihura]], esaterako, beste landareen kontura bizi da, eta bere sustraien bidez [[Izerdi (botanika)|izerdia]] zurrupatzen die, banpiro bailitzan.
 
== Bizkarroiak eta gaixotasunak ==
Bizkarroiek [[parasitosi]]a izena duen [[eritasun|gaixotasun]] orokorra eragiten dute.
 
[[Gizaki]]engan eritasunak sortzen dituzten bizkarroiak hiru talde nagusitan sailkatzen dira: [[protozoo]]ak, [[helminto]]ak eta [[ektoparasito]]ak.
 
== Sailkapena ==
=== Protozooak ===
* [[Ameba]]k.
* [[Babesia]].
* [[Cryptosporidium]].
* [[Giardia lamblia]].
* [[Microsporidium]].
* [[Leishmania]]k.
* [[Plasmodium]].
* [[Pneumocystis]].
* [[Toxoplasma]].
* [[Trichomonas]].
* [[Trypanosoma]]k.
 
=== Helmintoak ===
* [[Nematoda|Nematodoak]]:
** [[Trichinella]]k.
** [[Filaria]]k.
** [[Onchocerca]]k.
* [[Trematodo]]ak:
** [[Schistosoma]]k.
** [[Fasciola]]k.
* [[Cestodo]]ak:
** [[Tenia]]k.
** [[Echinococcus]].
* Beste batzuk:
** [[Toxocara]].
** [[Anisaki]].
** [[Ancylostoma]].
** [[Angiostrongylus]].
 
=== Ektoparasitoak ===
* [[Ezkabia]] edo hazteria.
* [[Kapar]]rak.
* [[Zorri]]ak.
 
== Tratamendua ==
* Ikus: [[Parasito-aurkako]]ak.
 
{{commonskat}}
 
[[Kategoria:Parasitoak| ]]
<br />