Parisko Notre-Dame katedrala: berrikuspenen arteko aldeak

Katedrala dagoen tokiak, jada kalitate urriko lurrazpi bat zuen, eta mila pertsona luzatu behar izan zituzten lurrean lurra lautzeko, eraikina eraikitzen hasi aurretik, jada gurtza erlijiosoari dagokionez historia sendoa zuena. Lehenik, zeltak ospatu zituzten hemen euren zeremoniak. Ondoren, erromatarrek bertan eraiki zuten Jupiter jainkoari eskainitako [[tenplu]] bat. Hemen egon zen, baita ere, Parisko lehen eliza kristaua, [[Saint Etienne Basilika]], [[Txildeberto I.a]] errege frankoak proiektatua [[528]]an. Eliza honen ordez, [[1163]] arte mantenduko den eliza erromaniko bat eraiki zen, urte horretan, katedral honen eraikuntza bultzatzen delarik.

 

 

[[1160]]an dageoeneko, eta Parisen igoera zentralizatzailearen ondorioz, [[Maurice de Sully]] [[apezpiku|gotzainak]], garai horretako eliza, San Estebanena, balore berrien duina ez dela dio, eta botatzea agintzen du. Hasierako gotikoa, ordura arte ezinezkoak ziren formak ahalbidetzen dituen bere berrikuntza teknikoekin, hiritar domeinuan ospe kontzeptu berri baten eskariarentzako erantzuna da. [[Luis VII.a Frantziakoa]]ren erregealdian, eta errege honen babespean, egitasmo hau, euren botere berriaren ikurraren sorreran interesa duten klase sozial guztiek ekonomikoki babesten dute. Honela, eta egitasmoaren handitasuna kontutan hartuz, egitarauak azkar jarraitu zuen, baliabide ekonomiko ezagatik gerta zitezkeen eteterik gabe (garai horretan, eraikin handietan oso ohikoa zena). Eraikuntza [[1163]]an hasten da, [[Saint-Denisko basilika|Saint-Denisko abadiaren]] trazu bideratzaile batzuk islatuz, oraindik, lehen harria jarri zuenaren nortasunari buruzko zalantzak mantentzen zirelarik, Maurice de Sully gotzaina edo [[Alexandro III.a]] aita santua izan ote zen. Prozesuan zehar (eraikuntzak, aldaketak kontutan hartuta, [[XIV. mendea]]ren erdialdea arte iraun zuen), zenbait arkitektok parte hartu zuten egitasmo honetan, faktore honek, eraikinean ikus daitezkeen estilo ezberdintasunak azaltzen dituelarik.

 

 

[[1182]]an, koroak, jada ematen zituen zerbitzu erlijiosoak, eta, mende arteko trantsizioan, nabea jada amaitua dago. [[XIII. mendea]]ren hasieran abiatzen dira mendebaldeko [[fatxada]]ren lanak bere bi [[dorre]]ekin, lan hauek, mende bereko erdialdera arte hedatzen direlarik. [[Transeptu]]aren besoak (iparraldetik hegoalderako norantzan daudenak), [[1250]] eta [[1267]] bitartean eraikitzen dira, [[Jean de Chelles]] eta [[Pierre de Montreuil]] gainbegirale bezala daudelarik. Aldi berean, bere inguruan, gotikoaren barnean estilo aurreratuago batean, beste katedral batzuk eraikitzen dira, [[Chartresko katedrala]], [[Amiensko katedrala]] eta [[Reimsko katedrala]] kasu.

 

== Katedrala ==

 

Katedral honetan, oraindik, eragin estilistikoen dualtasun bat dago: alde batetik, erromaniko normandiarraren hondarrak, bere batasun trinko eta indartsuarekin, bestetik gotikoaren eboluzio arkitektonikoen probeste berritzailea, eraikinari, arintasun bat eta eraikuntza bertikalean eta bere egituraren pisuaren eustean itxurazko erraztasun bat ematen diotenak (egitura euskarriaren hezurdura, soilik kanpotik ikus daitekeelarik).

 

=== Mendebaldeko fatxada ===

 

Hau da fatxada nagusia, eta ez soilik inpaktu eta monumentaltasun handikoena, baizik eta baita ezagunena ere.

== Informazio praktikoa ==

* Helbidea: 6 Parvis Notre-Dame - Pl. Jean-Paul II, 75004

** 7:45 - 18:45 astelehenetik ostiralera

** 7:15 - 18:45 larunbat eta igandetan

** [[Fitxategi:Metro-M.svg|15px]][[Fitxategi:Paris m 4 jms.svg|15px]] Cité

** [[Fitxategi:Metro-M.svg|15px]][[Fitxategi:Paris m 4 jms.svg|15px]] Saint-Michel - Notre-Dame