Aisha (poeta): berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
MerZab (eztabaida | ekarpenak)
MerZab (eztabaida | ekarpenak)
No edit summary
5. lerroa:
'''<nowiki/>'''
== Bizitza ==
Kordoban jaio zela da iritzirik onartuena.<ref name=":0">{{Erreferentzia|izena=María Luisa |abizena=Ávila, “ʿĀʾisha|izenburua=ʿĀʾisha bt. Aḥmad al-Qurṭubiyya”, inQurṭubiyya|hizkuntza=en|data=2009-10-01|url=https: //referenceworks.brillonline.com/entries/encyclopaedia-of-islam-3/*-COM_22901|aldizkaria=Encyclopaedia of Islam, THREE, Edited by: Kate Fleet, Gudrun Krämer, Denis Matringe, John Nawas, Everett Rowson. Consulted online on 29 November 2017 <<nowiki>http://dx.doi.org/10.1163/1573|sartze-3912_ei3_COM_22901</nowiki>>.data=2019-03-05}}</ref> [[Andaluzia|Andaluziako]] poeta eta kaligrafo ospetsua izan zen.<ref name=":1">{{Cite aldizkari|hizkuntza=en|izenburua="Notable Muslims". Saudi Aramco World (Islam, an introduction)|urtea=2002ko urtarrila/otsaila|abizena=|izena=|orrialdeak=|orrialdea=|argitaletxea=|ISBN=|url=http://www2.mcdaniel.edu/german/islamindach/islkamindach_PDF/Islam%20An%20Introduction.pdf}}&nbsp;<span id="cxmwNQ" tabindex="0"></span><span class="citation" id="cxmwNQ" tabindex="0"></span>&nbsp;<span id="cxmwNQ" tabindex="0">.</span></ref> Bere bizitza eta biografiari buruz gutxi ezagutzen da, baina Muhammad b. Aḥmad b. Qādim-ren ( d.990 EE) arreba zela argi dago.<ref>María Luisa Ávila, “ʿĀʾisha bt. Aḥmad al-Qurṭubiyya”, inname=":0" Encyclopaedia of Islam, THREE, Edited by: Kate Fleet, Gudrun Krämer, Denis Matringe, John Nawas, Everett Rowson. Consulted online on 29 November 2017 <<nowiki>http://dx.doi.org/10.1163/1573-3912_ei3_COM_22901</nowiki>>.</ref> &nbsp;Beste iturri batzuen arabera Kordoban printzesa izan zen; <ref name="Napier">''Woman's rights and duties considered with relation to their influence on society and on her own condition. By a Woman''. London: John W. Parker. 1840. p.&nbsp;145.{{citaCite librobook|títulohizkuntza=en|izenburua=Woman's rights and duties considered with relation to their influence on society and on her own condition. By a|urtea=1840|abizena=|izena=A Woman.|añoorrialdeak=1840|editorialorrialdea=145|argitaletxea=London: John W. Parker|ubicaciónISBN=London|página=145}}</ref>  bere aitaren izen osoa Aḥmad b. Muhammad b. Qādim b Ziyād zen; eta Abū'Abdallāh Qādim al-Ṭabīb kordobar fisikari eta poetaren iloba izan zen.<ref>María Luisa Ávila, “ʿĀʾisha bt. Aḥmad al-Qurṭubiyya”, inname=":0" Encyclopaedia of Islam, THREE, Edited by: Kate Fleet, Gudrun Krämer, Denis Matringe, John Nawas, Everett Rowson. Consulted online on 29 November 2017 <<nowiki>http://dx.doi.org/10.1163/1573-3912_ei3_COM_22901</nowiki>>.</ref> Dirudienez, bere bizitza osoan birjina mantendu zen eta ez zen inoiz ezkondu.<ref>María Luisa Ávila, “ʿĀʾisha bt. Aḥmad al-Qurṭubiyya”, inname=":0" Encyclopaedia of Islam, THREE, Edited by: Kate Fleet, Gudrun Krämer, Denis Matringe, John Nawas, Everett Rowson. Consulted online on 29 November 2017 <<nowiki>http://dx.doi.org/10.1163/1573-3912_ei3_COM_22901</nowiki>>.</ref> Bere heriotza Al-Andaluseko Fitna hasieran gertatu zen.<ref>María Luisa Ávila, “ʿĀʾisha bt. Aḥmad al-Qurṭubiyya”, inname=":0" Encyclopaedia of Islam, THREE, Edited by: Kate Fleet, Gudrun Krämer, Denis Matringe, John Nawas, Everett Rowson. Consulted online on 29 November 2017 <<nowiki>http://dx.doi.org/10.1163/1573-3912_ei3_COM_22901</nowiki>>.</ref> 'Ibn Ḥayyānek (d. 469/1076), Ibn Bashkuwālen ''Sila''n (d. 578/1183) aipatua, 'Ā'isharen adimena, literatura eta poesian zuen ezagutza eta elokuentzia goretsi zituen, beste ezaugarri batzuen artean. Bere kaligrafia ederra zen, eta eskuz kopiatu ohi zituen Qur'ān ''(maṣāḥif)'' eta liburu sekularrak ''(Dafātir).'' Zientzian ''<nowiki/>'(ilm)'' interes handia azaldu zuen eta honek liburutegi eder eta zoragarri batean liburuak biltzera bultzatu zuen.<ref>María Luisa Ávila, “ʿĀʾisha bt. Aḥmad al-Qurṭubiyya”, inname=":0" Encyclopaedia of Islam, THREE, Edited by: Kate Fleet, Gudrun Krämer, Denis Matringe, John Nawas, Everett Rowson. Consulted online on 29 November 2017 <<nowiki>http://dx.doi.org/10.1163/1573-3912_ei3_COM_22901</nowiki>>.</ref>
 
''<nowiki/>''
 
== Poesia ==
Aisharen poesia lanak Arabiar emakume poeten Erdi Aroko idazketan sartzen dira, bizitasun harrigarria, originaltasuna eta ausardia oldarkorragatik ospetsua.<ref name="Kolb_NYT">{{CiteErreferentzia|izena=Elene|abizena=Kolb|izenburua=When newsWomen Finally Got the Word|hizkuntza=en-US|data=1989-07-09|url=https://www.nytimes.com/1989/07/09/books/when-women-finally-got-the-word.html?pagewanted|aldizkaria=print&srcThe New York Times|issn=pm0362-4331|sartze-data=2019-03-05}}</ref> &nbsp;<spanBere id="cxCITAREFKolb9_de_julio_de_1989"olerkiak tabindex="0">maiz irakurri eta goraipatzen ziren Kordobako Erret Akademian.</spanref><span{{Erreferentzia|izena=Alexander classF.|abizena="citation"Chamberlain|izenburua=Primitive idWoman as Poet|argitaletxea="cxCITAREFKolb9_de_julio_de_1989"The tabindexJournal of American Folklore|data="0">1903-10-01|url=http://archive.org/details/jstor-533370|sartze-data=2019-03-05}}</spanref> &nbsp;Bere lanik ospetsuenetako bat poeta baten ezkontza proposamena arbuiatuz idatzu zuena da.<spanref id="cxCITAREFKolb9_de_julio_de_1989" tabindexname=":0" />. Aisha bint Ahmad al-Qurtubiya idazketaren adibide bat da honako hau: <poem>Lehoi bat naiz
</span>
[[Kategoria:Txantiloi-deietan argumentu bikoiztuak erabiltzen dituzten orrialdeak]]</ref> &nbsp;Bere olerkiak maiz irakurri eta goraipatzen ziren Kordobako Erret Akademian.<ref>{{Cite aldizkari}}&nbsp;<span id="cxCITAREFChamberlainOct–Dec_1903" tabindex="0"></span><span class="citation" id="cxCITAREFChamberlainOct–Dec_1903" tabindex="0"></span>&nbsp;<span id="cxCITAREFChamberlainOct–Dec_1903" tabindex="0">.</span></ref> &nbsp;Bere lanik ospetsuenetako bat poeta baten ezkontza proposamena arbuiatuz idatzu zuena da.<ref>María Luisa Ávila, “ʿĀʾisha bt. Aḥmad al-Qurṭubiyya”, in: Encyclopaedia of Islam, THREE, Edited by: Kate Fleet, Gudrun Krämer, Denis Matringe, John Nawas, Everett Rowson. Consulted online on 29 November 2017 <<nowiki>http://dx.doi.org/10.1163/1573-3912_ei3_COM_22901</nowiki>>.</ref> Aisha bint Ahmad al-Qurtubiya idazketaren adibide bat da honako hau: <poem>Lehoi bat naiz
eta ez dut inoiz utziko nire gorputza
besteren atsedenleku izaterik. Baina, hala balitz,
sekula ez nintzake emango txakur bati-
eta O! zenbat lehoi uxatu ditudan!</poem> Bere obretan bere garaiko buruzagiei zuzendutako panegirikoak ditu. Denboran iraun duen adibide bat al-Muẓaffar b. Abī 'Āmirentzako (r.1002-8 CE) panegirikoa da.<ref>María Luisa Ávila, “ʿĀʾisha bt. Aḥmad al-Qurṭubiyya”, inname=":0" Encyclopaedia of Islam, THREE, Edited by: Kate Fleet, Gudrun Krämer, Denis Matringe, John Nawas, Everett Rowson. Consulted online on 29 November 2017 <<nowiki>http://dx.doi.org/10.1163/1573-3912_ei3_COM_22901</nowiki>>.</ref>
 
== Ondarea ==
Aisha, <span>''Saudi Aramco World''en 2002ko edizio bereziko Musulman Ohargarrien zerrendan sartu da</span>.<ref>{{Cite aldizkari|urlname=http"://www2.mcdaniel.edu/german/islamindach/islkamindach_PDF/Islam%20An%20Introduction.pdf}}&nbsp;<span id="cxmwTQ1" tabindex="0"></span><span class="citation" id="cxmwTQ" tabindex="0"></span>&nbsp;<span id="cxmwTQ" tabindex="0">.</span></ref>
 
Aisha [[Judy Chicago]]<nowiki/>ren [[The Dinner Party]] izeneko piezan figura nabarmena izan zen, Heritage Flooreko 999 izenen artean.<ref name="Randolph 2007">{{CiteErreferentzia|izenburua=Brooklyn webMuseum: Aisha|url=httphttps://www.brooklynmuseum.org/eascfa/dinner_party/heritage_floor/aisha|aldizkaria=www.phpbrooklynmuseum.org|sartze-data=2019-03-05}}&nbsp;<span id="cxmwVA" tabindex="0"></spanref><span class="citation" id="cxmwVA" tabindex="0"></span>&nbsp;<span id="cxmwVA" tabindex="0">.
 
Aisha [[Judy Chicago]]<nowiki/>ren [[The Dinner Party]] izeneko piezan figura nabarmena izan zen, Heritage Flooreko 999 izenen artean.<ref name="Randolph 2007">{{Cite web|url=http://www.brooklynmuseum.org/eascfa/dinner_party/heritage_floor/aisha.php}}&nbsp;<span id="cxmwVA" tabindex="0"></span><span class="citation" id="cxmwVA" tabindex="0"></span>&nbsp;<span id="cxmwVA" tabindex="0">.
</span>
[[Kategoria:Txantiloi-deietan argumentu bikoiztuak erabiltzen dituzten orrialdeak]]</ref>
 
== Erreferentziak ==