Momo (eleberria): berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
MerZab (eztabaida | ekarpenak)
No edit summary
t Robota: Aldaketa kosmetikoak
31. lerroa:
}}
[[Fitxategi:Sculpture Momo Ulrike Enders Michael-Ende-Platz Hanover Germany.jpg|thumb|Momo irudikatzen duen eskultura]]
'''''Momo''''' [[Michael Ende]] alemaniar idazleak [[Alemaniera|alemanierazalemaniera]]z idatzitako haur eta gazte literaturako fantasiazko [[eleberri]] bat da. [[1973]]an argitaratua, Momo izeneko neskatoa du protagonistatzat<ref>{{Cite web|url=http://www.euskara.euskadi.eus/r59-738/eu/contenidos/termino/_c01761/eu_e_1529/e1529.html|izenburua=Ende, Michael|sartze-data=2017/11/24|egunkaria=|aldizkaria=|abizena=|izena=|egile-lotura=|hizkuntza=|formatua=}}</ref>. [[1998|1998an]]an argitaratu zen [[euskara]]z.
 
Jatorrizko izenburu osoa ''Momo oder Die seltsame Geschichte von den Zeit-Dieben und von dem Kind, das den Menschen die gestohlene Zeit zurückbrachte'' da, hots, "Momo edo denbora-lapurren eta, gizonei [[denbora]] itzuli zien neskaren istorio arraroa".
 
== Laburpena ==
{{argumentua}}
Momo, [[Erroma]] kanpoaldeko [[anfiteatro]] suntsitu batean bizi den neskatxa [[Zurtz|umezurtz]] bat da. Oso lagunkoia da, hitz gutxikoa eta entzule ona, entzute hutsarekin bere lagunen arazoak identifikatzen baititu, eta haiei ohartarazi arazo horien soluzioez. Nahiz eta baliabide gutxiko neska izan, pozik bizi da [[Adiskidetasun|lagun]] asko dituelako eta ez dagoelako inoiz bakarrik. Giro lasai honetan, Grisezko gizonak azaltzen dira, Denboraren Aurrezki Kutxaren ordezkariak, denbora [[Aurrezki|aurrezteko]] ideia zabaltzen dutenak. Jendea denbora aurrezte horretan obsesionatzen da, gerora erabili ahal izango dutelakoan. Honela, denbora galtzea dirudien edozer gauza egiteari uzten zaio: [[Arte|arteaarte]]a, imaginazioa, [[lo]]... bizitza antzu eta nekeza bihurtzen da. Errealitatean, zenbat eta denbora gehiago aurreztu are gutxiago du jendeak, Grisezko gizonek [[Zigarreta|zigarro]] moduan erretzen bait dute denbora hori.
 
Momo izaera berezikoa da eta Grisezko gizonek [[etsai]] nagusitzat daukate, ez baitute inor egoterik nahi euren eredu [[kontsumismo|kontsumista]] hartatik kanpo, bera dagoen bezala.
45. lerroa:
== Liburuaren interpretazioa ==
 
Liburuak gure [[Gizarte|gizarteagizarte]]a kritikatzen du, gizakien [[Egoismo etiko|berekoitasuna]] eta anbizio pertsonalak islatzen ditu eta horiek norberarentzat kalte bihurtu ohi dira azkenean. [[Kontsumismo]]a nahikoa gogor kritikatzen du, edozein preziotan ekoiztu eta kontsumitzea, ahalik eta gauza gehien egin nahi izatea denbora epe motzean, kontuan hartu gabe gizabanakoaren jakin-minaren eta isiltasunaren garrantzia. Mezu hori helarazi nahi du eleberriaren bitartez<ref>{{Erreferentzia| abizena = Olivares| izena = Juan Carlos| izenburua = Michael Ende, el escritor de los niños-adulto| aldizkaria= Clij : Cuadernos de Literatura Infantil y Juvenil| alea = 78| data= 1995-12| urtea = 1995| hila = Abendua| orrialdea = 19-23| url = http://prensahistorica.mcu.es/es/catalogo_imagenes/grupo.cmd?path=1000115152&interno=S&presentacion=pagina&registrardownload=0&posicion=19| sartze-data = 2017-11-17| issn = 0214-4123}}</ref><ref>{{Cite web|url=http://www.euskara.euskadi.net/appcont/tesisDoctoral/PDFak/Xabier_Etxaniz_TESI.pdf|izenburua=Euskal haur eta gazte literaturaren historia|sartze-data=2017/11/17|egunkaria=|aldizkaria=|abizena=Etxaniz Erle|izena=Xabier|egile-lotura=|data=1996|hizkuntza=|formatua=}}</ref>.
 
== Bitxikeriak ==
 
Eleberriak egungo [[Gizarte|gizarteagizarte]]a ongi islatzen duenez, arazoak izan zituen [[Michael Ende]]k argitaratzeko. Arazo horiekin guztiekin, [[1973|1973an]]an argitaratu eta handik urtebetera, [[Alemania|Alemaniako]]ko Haur eta Gazte Literatura Saria irabazi zuen<ref>{{Cite aldizkari|abizena=Vázquez Sánchez|izena=Amparo|egile-lotura=|izenburua=Heroínas en la Literatura infantil y Juvenil|aldizkaria=Primeras noticias. Revista de Literatura|argitaratze-lekua=Bartzelona|liburukia=|alea=232|data=|urtea=2008|orrialdea=|url=|sartze-data=|issn=1695-8365}}</ref>.
 
== ''Momo'' filma ==
 
''Momo'' pantaila handira eraman zuten [[1986|1986an]]an, baina ez zuen arrakasta handirik izan<ref>{{Cite web|url=http://www.imdb.com/title/tt0091537/|izenburua=Momo|sartze-data=2017/11/17|egunkaria=|aldizkaria=|abizena=Schaaf|izena=Johannes|egile-lotura=|hizkuntza=en|formatua=}}</ref>. Filma euskaratua izan zen eta 2002an estreinatua<ref>{{Cite web|url=http://www.argia.eus/albistea/michael-enderen-momo-lana-euskaraz|izenburua=Michael Enderen "Momo" lana, euskaraz|sartze-data=20174/11/24|egunkaria=|aldizkaria=Argia|abizena=|izena=|egile-lotura=|data=2002/08/09|hizkuntza=|formatua=}}</ref>.
 
== Beste pertsonaia garrantzitsuak ==
 
'''Beppo garbitzailea''': [[Gizon]] lasai eta pazientzia handikoa da, batzuetan [[Egun|egunakegun]]ak ematen ditu galderei erantzuteko, buelta asko ematen baitizkie gauzei eta horrek egiten du jakintsu. Hala ere, herrikoek [[Eromen|erotzat]] hartzen dute. Momoren lagunik hoberena da.
 
'''Gigi Cicerone''': Girolamo izeneko [[Kontalari|ipuin kontalari]] arrakastatsua da eta bera ere Momoren lagunik hoberena, Beppo garbitzailearekin batera.
 
'''Casiopea dordoka''': Ordu maisuaren [[dortoka]] da, ez da dortoka arrunta. Bere [[Oskol|oskoleanoskol]]ean letrak irudikatuz komunikatzen da eta bihozkadak izaten ditu, ordu erdi aurretik badaki zer gertatuko den.
 
'''Grisezko gizonak''': [[Gris|Grisez]]ez jantzita doaz, guztiak berdin. Denboraren Aurrezki Kutxaren izenean aritzen dira iruzurrean. Inguruko biztanleei denboraren garrantzia azaltzen diete, sobera duten denbora Denboraren Aurrezki Kutxan sartzeko, horrekin interesak lortu, [[Etorkizun|etorkizunerakoetorkizun]]erako denbora gehiago irabazteko. Soberako denbora hori guztia ez da inoiz aurrezten, grisezko gizonek dena erretzen edo gastatzen dutelako, hortaz bizi baitira, aurreztutako denbora guztia denbora galdua da. Gizartearen [[Materialismo|materialismoarenmaterialismo]]aren errepresentazioa dira.
 
'''Ordu maisua''': Denbora kudeatzen duen gizona da. Momori Grisezko gizonekin duen gatazketan laguntzen dio<ref name="momo"></ref>.
 
== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda}}
*
 
 
{{autoritate kontrola}}
 
[[Kategoria:Haur literaturako pertsonaiak]]
[[Kategoria:Haur eta gazteen liburuak]]