Miguel Delibes: berrikuspenen arteko aldeak

 

== Bizitza eta lanak ==

[[Valladolid]]eko unibertsitateko zuzenbide doktoregoa atera zuen, eta katedraduna izan zen hiri bereko merkataritza eskolan. Hiri bereko ''[[El Norte de Castilla]]'' egunkarian lan egin zuen, bai eta, [[1958]]tik [[1963]]ra, kazetaren zuzendaria izan ere<ref>[http://www2.berria.info/albisteak/39791/miguel_delibes_idazle_espainiarra_hil_da.htm Miguel Delibes idazle espainiarra hil da] Berria.info</ref>. Ángeles de Castrorekin ezkonduta egon zen eta zazpi seme-alaba izan zituzten. [[Heste lodi]]ko minbizia zuela eta, ebakuntza egin behar izan zioten [[1998]]an eta, 10 urte baino gehiago tumorearekin borrokan eman ondoren, [[2010]]ean hil zen, 89 urte zituelarik.

 

 

Hiru garai bereiz daitezke Delibesen eleberrigintzan. Lehenengoan ''La sombra del ciprés es alargada'' ([[1947]], ''Alzifrearen itzala luzea da'', Nadal saria) eta ''Mi idolatrado hijo Sisi'' ([[1953]], ''Sisi nere seme kutuna'') lanak eman zituen argitara, eleberri guztiz landuak eta subjektibismoz beteak. Bigarrenean ''El camino'' ([[1950]], ''Bidea'') eta ''Diario de un cazador'' ([[1955]], ''Ehiztari baten egunerokoa'') argitaratu zituen, obra arinak eta herrikoiak. ''La hoja roja'' ([[1962]], ''Orri gorria'') giza sakontasun handikoa, eta ''Las ratas'' ([[1963]], ''Arratoiak'') idatzi zituen ondoren. Kontakizun laburrak ere landu zituen maisuaren lumaz, esaterako, ''Viejas historias de Castilla la Vieja'' liburuan ([[1964]], ''Kastilla zaharreko ipuin zaharrak'', Patxi Apalategik euskaratua<ref>Miguel Delibes: [http://www.armiarma.com/baroja/baro06.htm ''Kastilla zaharreko ipuin zaharrak''] Itzultzailea: Patxi Apalategi. La Primitiva Casa Baroja, 1985. Armiarma.com</ref>). Bertan, eskualde horretako pertsonaiak ageri dira beren istorioak kontatzen. Delibesek arreta berezia jarri izan zion beti ahozko hizkerari. Bestalde, antzerkira ere eraman zuten ''Cinco horas con Mario'' eleberria ([[1967]], ''Bost ordu Mariorekin''), izan da Delibesen lan ospetsuenetako bat.

* ''[[El loco]]'' ([[1953]])

* ''[[Mi idolatrado hijo Sisí]]'' ([[1953]])

* ''[[Diario de un cazador]]'' ([[1955]]). [[Espainiako Narratiba Sari Nazionala]].

* ''[[Siestas con viento sur]]'' ([[1957]]). [[Fastenrath Saria]].

* ''[[Diario de un emigrante]]'' ([[1958]])

* ''[[La hoja roja]]'' ([[1959]]). Juan March Erakundeko Saria.

* ''[[Europa: parada y fonda]]'' ([[1963]])

* ''[[Viejas historias de Castilla la Vieja]]'' ([[1964]])

* ''[[Usa y yo]]'' ([[1966]])

* ''[[Por esos mundos: Sudamérica con escala en las Canarias]]'' ([[1970]])

* ''[[Con la escopeta al hombro]]'' ([[1970]])

* ''[[Castilla en mi obra]]'' ([[1972]])

* ''[[La caza de España]]'' ([[1972]])

* ''[[SOS : el sentido del progreso desde mi obra]]'' ([[1976]])

* ''[[Alegrías de la Caza]]'' ([[1977]])

* ''[[Aventuras, venturas y desventuras de un cazador a rabo]]'' ([[1978]])

* ''[[Las perdices del domingo]]'' ([[1981]])

* ''[[Los santos inocentes]]'' ([[1982]])

* ''[[El otro fútbol]]'' ([[1982]])

* ''[[Dos viajes en automóvil]]'' ([[1982]])

* ''[[La censura en los años cuarenta]]'' ([[1984]])

* ''[[Kastila zaharreko kontu zaharrak]]'' ([[1985]])

* ''[[El tesoro]]'' ([[1985]])

* ''[[La mortaja]]'' ([[1987]])

* ''[[Mis amigas las truchas]]'' ([[1987]])

* ''[[Mi querida bicicleta]]'' ([[1988]])

* ''[[Castilla, lo castellano y los castellanos]]'' ([[1988]])

* ''[[Mi vida al aire libre]]'' ([[1989]])

* ''[[Nacho, el mago]]'' ([[1990]])

* ''[[Pegar la hebra]]'' ([[1991]])

* ''[[Señora de rojo sobre fondo gris]]'' ([[1991]])

* ''[[25 años de escopeta y pluma]]'' ([[1995]])

* ''[[Los niños]]'' ([[1995]])

* ''[[He dicho]]'' ([[1997]])

* ''[[El hereje]]'' ([[1998]]). [[Espainiako Narratiba Sari Nazionala]].

* ''[[Los estragos del tiempo]]'' ([[1999]])

* ''[[Castilla habla]]'' ([[2000]])

* ''[[Delibes-Vergés. Correspondencia, 1948-1986]]'' ([[2002]])

* ''[[España 1939-1950: Muerte y resurrección de la novela]]'' ([[2004]])

* ''[[La tierra herida: ¿qué mundo heredarán nuestros hijos?]]'' ([[2005]]). [[Miguel Delibes de Castro]] semearekin batera idatzia.

 

* ''"Una pareja perfecta"'' (''"Diario de un jubilado"''), [[Francesc Betriú]], [[1998]].

 

 

{{Bizialdia|1920ko|2010eko|Delibes, Miguel}}

[[Kategoria:Nadal saria]]

[[Kategoria:Minbiziak hildakoak]]