12:13, 10 martxoa 2008ko berrikusketa aldatu Josugoni (eztabaida \| ekarpenak) Administratzaileak 49.686 edits t Arte bisigodoa izenburua Arte bisigotiko(r)engatik aldatu da ← Aurreko ezberdintasuna		12:18, 10 martxoa 2008ko berrikusketa aldatu desegin Josugoni (eztabaida \| ekarpenak) Administratzaileak 49.686 edits No edit summary Hurrengo ezberdintasuna →
1. lerroa: [[Irudi:~~Reino~~Couronne ~~de los visigodos~~Wisigoth.~~svg~~jpg\|thumb\|150px\|~~Bisigodoen~~Koroa ~~Erreinua V.mendean~~bisigotikoa]] '''Arte ~~bisigodoa~~bisigotikoa''' [[Iberiar penintsula]]ko Erreinu ~~bisigodoan~~bisigotikoan emandako ~~arteari~~[[arte]]ari deitzen zaio. [[Bisigodo]]ak 415. urtean sartu ziren penintsulan eta 716.urtean, [[musulman]]ek azken ~~probintzi bisigodoak~~probintzia ~~konkistatzen~~bisigotikoak ~~dutenean~~konkistatzean, bukatu zen beraien agintea. ==Testuingurua== II.mendean, [[Iberiar penintsula]] [[Erromatar inperioa]]ren parte zen. V. mendean ordea, aldaketa batzuk eman ziren herri [[germaniar]]rak agertu bait ziren. Baina 415. urterarte ~~itxoin~~itxaron beharko dugu [[bisigodo]]ak penintsulan azaltzeko. Hala ere arte bisigodoa ez da hasiko 589. urterarte. Kristau katolikoak bihurtuko dira orduan, [[arriano]]ak izatetik utzita. Arkitektura, gaur egun arte iritxi zaizkigun adibideak [[VII. mende]]koak dira eta batez ere erreinuaren periferian eginikoak diraute zutik. Hiriburu garrantzitsuenetakoak, [[Toledo]] adibidez, musulmanek suntsitu zituzten konkistatzen hasi zirenean. Kontutan hartu beharreko beste ezaugarri bat liturgiari dagokiona da. Nahiz eta katolikoak bihurtu ziren, beraien liturgia propioa egiten jarraituko dute. Liturgia erromatarra ez da [[XI. ~~menderarte~~mende]]rarte zabalduko Europara. Liturgia propio honek islada izanen du artean.▼ ==Arkitektura ~~bisigodoa~~bisigotikoa==▼ Arkitektura guztiz erlijiosoa da (Eliza eta [[monarkia]] oso lotuta zeuden). Elizak Ekialdera orientatuak daude. Eraikin hauetan, homogeneitatea zein aniztasuna aurkituko ditugu. Erromatar garaiko eraikitze sistema bereganatu zuten eta eraikin zaharrak ([[paleokristau]]ak) beren harrobiak bilakatu zituzten. *Murruak lodiak eta sendoak egiten zituzten. [[Harlandu]]a, [[harlangaitz]]a eta [[adreilu]]ak erabiltzen zituzten hauek egiteko. Oso trebeak ziren harriarekin eta askotan harladua erabiltzen zutenean ez zuten morteirurik erabiltzen eta bestetan egurrezko grapa batzuk erabiltzen zituzten hauen elkartzeko. Gehienetan margoturik egoten ziren. Euskarriak [[koloma]]k eta [[pilare]]ak ziren eta erebilitako [[kapitel]]ak biziren nagusiki; [[korintiar]]ra eta [[piramide]] moztua (tronkopiramildala). [[Ferra arkua]] zein [[erdi puntuko arkua]]k erabili zituzten. Baoak txikiak eta estuak egiten zituzten eta gehienetan [[sareta]] edo zelosia jartzen zitzaien. Eraikinak [[ganga]]tu egiten zituzten; kanoi ganga, ertz ganga, labeganga, ferra ganga zein kupulak egingo dituzte.▼ ▲Kontutan hartu beharreko beste ezaugarri bat liturgiari dagokiona da. Nahiz eta katolikoak bihurtu ziren, beraien liturgia propioa egiten jarraituko dute. Liturgia erromatarra ez da XI. menderarte zabalduko Europara. Liturgia propio honek islada izanen du artean. Oinplano [[basilika]]la eta zentralitatua erabiltzen zituzten. Eraikuntzak guztiz artikulatuak daude eta bolumetrian oinarriturik. Areto eta ezpazio ezberdin ugari egiten zituzten beraien liturgiaren beharetara egokituz. [[Burualde]]etan, gehienetan abside nabaria izaten zen eta bestalde burualde hirukoitza. [[Abside]]ak ez daude nabeekin lerrokaturik askotan... Oinalden atariak edo portikoak egiten zituzten, baita alboetan ere. Atarien alboetan, gelak izaten zituzten (erromes gunea, ibiltarientzat, ostatu gisa,...). [[Kantzela]] edo mugarriak erabili zituzten, espazioa hierarkizatuz. ▲==Arkitektura bisigodoa== ===Adibideak===▼ EZAUGARRIAK: [[San Joan Bataiatzailearen eliza (Venta de Baños)\|San Joan Bataiatzailearen eliza]] (Venta de Baños, Palentzia)▼ Ekialdera orientatuak daude. [[Montalios-ko san Fructuoso]] (Braga)▼ Eraikin hauetan, homogeneitatea zein aniztasuna aurkituko ditugu. [[Bande-ko Santa Comba]] (Ourense)▼ Arkitektura guztiz erlijiosoa da (eliza eta monarkia oso lotuta zeuden). [[Nave-ko San Pedro]] (Zamora)▼ Erromatar garaiko eraikitze sistema bereganatu zuten eta eraikin zaharrak ([[paleokristaua]]k) beren harrobiak bilakatu zituzten. [[Quintanilla de las Viñas-ko Santa Maria Ermita]] (Burgos)▼ ▲Murruak lodiak eta sendoak egiten zituzten. [[Harlandu]]a, [[harlangaitz]]a eta [[adreilu]]ak erabiltzen zituzten hauek egiteko. Oso trebeak ziren harriarekin eta askotan harladua erabiltzen zutenean ez zuten morteirurik erabiltzen eta bestetan egurrezko grapa batzuk erabiltzen zituzten hauen elkartzeko. Gehienetan margoturik egoten ziren. [[Tranpaleko Santa Lucia]] (Caceres)▼ Euskarriak [[koloma]]k eta [[pilare]]ak ziren eta erebilitako [[kapitel]]ak biziren nagusiki; [[korintiar]]ra eta [[piramide]] moztua (tronkopiramildala). [[San Antolin-go Kripta]] (Palentzia)▼ [[Ferra arkua]] zein [[erdi puntuko arkua]]k erabili zituzten. Baoak txikiak eta estuak egiten zituzten eta gehienetan [[sareta]] edo zelosia jartzen zitzaien. Eraikinak [[ganga]]tu egiten zituzten; kanoi ganga, ertz ganga, labeganga, ferra ganga zein kupulak egingo dituzte. Oinplano [[basilika]]la eta zentralitatua erabiltzen zituzten. Eraikuntzak guztiz artikulatuak daude eta bolumetrian oinarriturik. Areto eta ezpazio ezberdin ugari egiten zituzten beraien liturgiaren beharetara egokituz. [[Burualde]]etan, gehienetan abside nabaria izaten zen eta bestalde burualde hirukoitza. [[Abside]]ak ez daude nabeekin lerrokaturik askotan.. Oinalden atariak edo portikoak egiten zituzten, baita alboetan ere. Atarien alboetan, gelak izaten zituzten (erromes gunea, ibiltarientzat, ostatu gisa,...) [[Kantzela]] edo mugarriak erabili zituzten, espazioa hierarkizatuz. ▲Adibideak ▲[[San Joan Bataiatzailearen eliza (Venta de Baños)\|San Joan Bataiatzailearen eliza]] (Venta de Baños, Palentzia) ▲[[Montalios-ko san Fructuoso]] (Braga) ▲[[Bande-ko Santa Comba]] (Ourense) ▲[[Nave-ko San Pedro]] (Zamora) ▲[[Quintanilla de las Viñas-ko Santa Maria Ermita]] (Burgos) ▲[[Tranpaleko Santa Lucia]] (Caceres) ▲**[[San Antolin-go Kripta]] (Palentzia) [[Kategoria:Erdi aroko artea]]

Arte bisigotikoa: berrikuspenen arteko aldeak