Lazkao: berrikuspenen arteko aldeak

== Historia ==

=== Armarria ===

Lazkaoko udalerriko armarria honela osatzen da: {{aipu|Armarri ebakia, 1. urdinez, urrezko izarra eta zilarrezko ilgora beherantz; gorriz margotua, bost urrezko sagar 2, 2 eta 1 eran jarrita; eta 2. urrez, sustrai gabeko artea berdez.<ref>{{Web erref|izena=Heráldica|url=http://www.euskomedia.org/aunamendi/99774/65108|artikulua=Lazkao|entziklopedia=Auñamendi Eusko Entziklopedia|sartze-data=2010-07-05|hizkuntza=es}}</ref>}}

 

==== 1792an, Suitzako errejimentuko batailoia Lazkaon ====

[[1792]]ko [[azaroaren 16]]an, [[Gipuzkoa|Gipuzkoako probintziak]] Lazkaoko udalari ofizio idatzia bidali zion D. Antonio Ricardo Carrillo kapitain jeneralaren izenean. Horrek zioen [[Gipuzkoa]]ko probintzian biltzekoak zirela [[Katalunia]]ko boluntarioen batailoia (800 gizonez osatua), [[Toledo]]ko infanteriako 2. batailoia (indarrez aurrekoaren parekoa zena), Redingo [[suitza]]rrak eta Kataluniako infanteria, errege bidean ziren herriak babestera. Suitzarren errejimentuko batailoietako bat, gainera, [[Bergara]]n izango omen zen eta bestea, berriz, [[Ordizia]]n eta Lazkaon. Toro eta Leongo miliziak [[Loiola (argipena)|Loiolan]] izango omen ziren, Kataluniako boluntarioak [[Oñati]]n, Infanteria arineko errejimentua [[Tolosa]]n eta Toledoko 2. batailoia [[Gasteiz]]tik [[Hernani]]ra joatekoa omen zen. Probintziak Gipuzkoako herri guztiei,eta batez ere hemen aipatuei, armada eta soldadu haiei beharrezkoak zitzaizkien eraikin eta laguntza emateko eskatzen zien.

 

==== Nahiz eta Konbentzioko Gerra bukatu, lasaitasun gutxi ====

1809ko uztailean, adibidez, Probintziak zegokion ordainketa egiteko erregutu zion (horrela egin ezean, probintziako zenbait mandatari heriotza-zigorrera kondenatuak izateko arriskuan ere egon baitzitezkeen). 1808ko irailaren 2an, Probintziak Lazkaori abisua eman zion: Tolosan 3.000 soldadu frantses bazirela (zalduneriakoak zati handi batean eta igarotzen ari ziren tropetako kideak gainontzekoak.

 

 

Tolosari Gerrako komisarioak biltegiak, labeak eta laurehun ohe eskatu zizkion. Tolosak ezin izan zion, ordea, behar horri erantzun eta Diputazioari eskatu zion laguntza, eta hark,berriz, inguruko herriei, tartean, Lazkaori. Lazkaok, ordea, ezin zuela lagundu esan zuen. Ezinezkoa zitzaiola. Aurreko urtean "Villafranka"k egin ziola eskaria eta hari utzi zizkiola zituen koltxoi eta mantak. Geroztik, gainera, Lazkaon bertan tokia egin behar izan zieten soldaduei,eta bertan ere oheak falta zirenez, ingurukoei eskatu beharrean aurkitu ziren. Eta ingurukoek, ezin zietela lagundu, eurek ere “Villafranka”ri utziak zizkietela eta (erantzun hau 1808ko irailaren 8an eman zen). Ez zen txantxetakoa izan oheena: azaroaren 21ean, Probintziak deia egin zion berriro ere Lazkaori. Oherik ematen ez bazuten, soldaduak bertara bila joango zirela.

* '''Tren-geltokia'''

** [[Ordiziako geltokia|Ordizian]]: 2,5&nbsp;km-tara

* '''Errepideak honako herrietara'''

** [[Ataun]] (<span style = "padding:1px .5em; color:#ffffff; background-color:#008800; font-weight:bold;">GI-2120</span>), [[Olaberria]] (<span style = "padding:1px .5em; color:#000000; background-color:#ffff00; font-weight:bold;">GI-3560</span>), [[Zaldibia]] (<span style = "padding:1px .5em; color:#ffffff; background-color:#888888; font-weight:bold;">GI-3491</span>), <br /> [[Ordizia]] (<span style = "padding:1px .5em; color:#ffffff; background-color:#888888; font-weight:bold;">GI-2131</span>) eta [[Beasain]] (<span style = "padding:1px .5em; color:#000000; background-color:#ffff00; font-weight:bold;">N-634</span>).

[[Euskal Herria|Euskal Herri]] osoan bezala, Lazkao udalerriaren historia ekonomikoa [[nekazaritza]] eta [[abeltzaintza]]ri lotuta egon da hasierako garaietatik. [[XVIII. mendea|XVIII. mendetik]] jasotako datuen arabera, herria jardunean zeuden baserriz osatuta zegoen gehiengo handi batean (apaiza, mediku eta botikariaren etxeak izan ezik). Alde batetik, etxerako jana lortzeko era guztietako barazki eta fruituak landatzen ziren: garia, artoa, sagarrak, lekaleak, barazkiak…; eta bestetik etxeko abereentzako jana: arbia, alpapa…

Inguruko mendietan, [[Urbaraundi]]n eta [[Iruremendi]]n kasu, egurra ateratzen zuten eraikin, gurdi edo ikatzetarako. [[Aralar]] mendian kobre-meatzeak ere bazeuden. Basoetan ehiza ugari egiten zen, azeri, erbinude, basurde, orein… eta ibaietan arrantza, amuarrainak, barboak, aingirak harrapatzen ziren.

[[1940]]ko hamarkadaren amaieran hasi eta mendearen bigarren erdian izandako iraultza demografikoak Lazkaori, [[Euskal Herria|Euskal Herriko]] beste udalerri askori bezala, benetako iraultza ekarri zion. Lazkaon biztanleriaren hazkundea apartekoa izan zen; [[1950]] eta [[1975]] urteen artean Lazkao izan zen [[Gipuzkoa]]n hazkunde handiena izan zuen bederatzigarren udalerria.

Esan bezala, aparteko hazkunde horrek Lazkaon benetako "iraultza" eragin zuen, bai paisaian, bai kulturan eta baita eguneroko bizimoduan ere. Hazkundea bi faktoreren ondorio izan zen: hazkunde naturala eta immigrazioa.

 

=== Hezkuntza ===

 

Eraikinak ''Euskadi enparantza''n daude, plaza ondoan, eta 3 futbolerako zelai eta saskibaloirako hainbat kantxa ditu bere eremuan.