Irlandaren Independentziako Gerra: berrikuspenen arteko aldeak
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
t Moving from Category:Irlandar Independentzia Gerra to Category:Irlandaren Independentziako Gerra using Cat-a-lot |
t Robota: Aldaketa kosmetikoak |
||
24. lerroa:
1880. hamarkadatik aurrera, [[Irlandako Alderdi Parlamentarioa]]n ("Irish Parliamentary Party edo IPP") zeuden irlandar nazionalistek behin eta berriz [[Britainia Handia]]ri [[Home Rule (Irlanda)|Home Rule]] delakoa (autogobernua) eskatzen zioten. , or self-government, from Britain. Antzeko erakunde nazionalistek, esate baterako [[Arthur Griffith]]en [[Sinn Féin]] alderdiak, [[Irlanda]]ren Independentzian inguruko zenbait modu edo era argudiatzen zituzten, halere azken jarrera hau garai haietan oso urria eta gutxienekoa zen.
[[1912]]an Britainiar Gobernuak Home Rule eskakizunari baiezkoa eman zion, berehala krisi denbora luze bat nagusitu zen. [[Erresuma Batua]]k eta [[Ulster]]go Unionistek talde armatuen antolakuntzari ekin zioten —[[Ulster Volunteers]] («Ulsterko Boluntarioak») zirelakoak— autogobernu itzulketa horri aurre egiteko asmoz. Aurkako aldean eta erantzun bezala Irlandar Nazionalistek [[Irlandar Boluntarioak|Irish Volunteers]] («Irlandar Boluntarioak») deituriko talde armatuak antolatu zituzten.
[[Fitxategi:Easter_Proclamation_of_1916.png||
Britainiar Legebiltzarrak Hirugarren Home Rule Agiria onartu zuen, nahiz eta honen barruan Ulsterko Unionistek Irlandaren banaketaren atal bat sartzea lortu, baina agiri honen burutzapena beranduagoko utzi zen [[1914]]ko Abuztuan [[Lehen Mundu Gerra]] hasiberria baitzen. Irlandar nazionalisten gehiengoak IPP alderdiko buruen eta [[John Redmond]]en [[Britainia Handia]] eta bere [[Lehen Mundu Gerrako aliatuak|Aliatuen]] aldeko jarrera hartzearen aldeko deiei jaramon egin zieten, modu honen bitartez beren asmo edo xedea gerra hau amaitu eta behin Home Rule agiriaren betetzea lortzea zen. Irish Volunteers edo Irlandar Boluntarioen mugimenduak bat-bateko barne haustura jasan zuen, gehiengo batek betiere John Redmonden gidaritzapean [[National Volunteers]] («Boluntario Nazionalak») erakunde sortu berrian sartu ziren. Gelditzen ziren gainontzeko Irish Volunteers taldeko kideek, [[Eoin MacNeill]] buru zutelarik, Home Rule agiria emana izan arte erakunde hau indar betez mantentzen sahiatu ziren. Bien bitartean Irish Volunteer erakunde honen barneko sail batek, [[Irlandar Anaitasun Errepublikanoa|Irish Republican Brotherhood]] («Irlandar Anaitasun Errepublikanoa») taldearen gidaritzapean, Britainiar agintaritzaren aurkako altxamendu baten antolatze eta prestatze lanetan hasi zen.
| |||