Ipar Mazedoniako Errepublika: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
An13sa (eztabaida | ekarpenak)
tNo edit summary
t Robota: Aldaketa kosmetikoak
51. lerroa:
=== Banaketa administratiboa ===
{{sakontzeko|Ipar Mazedoniako Errepublikaren banaketa administratiboa}}
[[Fitxategi:MKD muni nonn Rural-Urban.png|leftezkerrera|thumb|200px|Udalerrien mapa.]]
Ipar Mazedoniako Errepublikaren maila administratiboak [[udalerri]]ak ({{lang-mk|општини}}, ''opštini''; sing.: {{lang|mk|општина}}, ''opština'') baino ez ditu: guztira, 84 udalerri daude eta horietako hamarrek [[Skopje|Skopje Hiria]] osatzen dute.
 
81. lerroa:
|style="text-align:center; padding:0;"|
{{Kokapen mapa|Ipar Mazedoniako Errepublika|position=left|float=left|width=80|lat=41.7|long=20.77|caption=}}
|style="text-align:center; padding:0;"|[[FileFitxategi:Mavrovo-Lake-Autumn.jpg|100px]]
|-
|[[Galičica]]
88. lerroa:
|style="text-align:center; padding:0;"|
{{Kokapen mapa|Ipar Mazedoniako Errepublika|position=left|float=left|width=80|lat=40.94|long=20.81|caption=}}
|style="text-align:center; padding:0;"|[[FileFitxategi:Galichitsa.jpg|100px]]
|-
|[[Pelister parke nazionala|Pelister]]
95. lerroa:
|style="text-align:center; padding:0;"|
{{Kokapen mapa|Ipar Mazedoniako Errepublika|position=left|float=left|width=80|position=left|lat=41|long=21.18|caption=}}
|style="text-align:center; padding:0;"|[[FileFitxategi:Mount Pelister MK.jpg|100px]]
|}
</center>
102. lerroa:
<div class="noprint">
{| border=0 align=center cellpadding=0 cellspacing=0 style="margin: 0 0 1em 1em; background: #f9f9f9; border: 0px #aaaaaa solid; border-collapse: collapse; font-size: 95%;"
|<div style="position: relative">[[FileFitxategi:Macedonia relief location map.jpg|420px|border|centererdian]]
<div style="position:absolute;color:gray;font-size:100%;left:050px;top:025px">'''''[[Kosovo]]'''''</div>
<div style="position:absolute;color:gray;font-size:100%;left:200px;top:010px">'''''[[Serbia]]'''''</div>
150. lerroa:
 
== Historia ==
[[FileFitxategi:Ancientbitola.jpg|leftezkerrera|thumb|[[Heraclea Lyncestis]]ren aztarnak, k.a. IV. mendean [[Filipo II.a Mazedoniakoa]]k eratua]]
Mazedonia [[Mazedonia (eskualdea)|izen bereko lurralde historikoaren]] parte bat da. 1371tik 1912ra [[Otomandar Inperioa]]ren mendean egon zen Mazedonia osoa, eta 1913an Serbiaren, Greziaren eta Bulgariaren artean banatu zen. Hala, Mazedonia serbiarra, serbiarrek, kroaziarrek eta esloveniarrek 1919an osatu zuten erreinuaren mendean geratu zen. 1929tik aurrera, [[Jugoslaviako Erresuma|Jugoslavia deitu zitzaion erreinuari]]. [[Bigarren Mundu Gerra]]n, Bulgariak hartu zuen Jugoslaviako Mazedonia osoa.
 
1946az geroztik, Jugoslavia estatu eraberrituaren sei errepubliketako bat izan zen Mazedonia. 1990ean, Jugoslavian alderdi politikoak eratzeko askatasuna onartzearekin eta [[Jugoslaviako Alderdi Komunista|alderdi komunistaren]] nagusitasuna amaitzearekin batera, mazedoniarren abertzaletasuna indartu egin zen. 1991ko irailean independentziari buruz egin zen erreferendumean, % 95ek independentziaren alde bozkatu zuen, eta errepublikaren burujabetasuna eta independentzia onartu zuen Mazedoniako Parlamentuak. Hala ere, Greziak ez zuen onartu errepublikak hartu zuen izena: [[Mazedonia (Grezia)|Greziako probintzia baten]] izena zela eta Errepublika berri haren konstituzioko zenbait artikuluk Greziako Mazedoniaren lurralde eskakizuna adierazten zutela zioten greziarrek. Nazioarteko presioek horretara behartuta, Mazedoniako biltzar nazionalak konstituzioa berritu zuen eta Mazedoniak zehatz adierazi behar izan zuen ez zuela Greziako lurralderik batere nahi. Estatuaren izenari zegokionez, Europar Batasunak Greziaren alde egin zuen eta [[Nazio Batuen Erakundea|Nazio Batuetara]] jo behar izan zen, azkenik, arazoari konponbidea bilatzeko. Bien bitartean, Mazedoniak ez zuen ez atzerriko inbertsiorik ez laguntzarik lortzen (ez baitzen estatu gisan onartzen), eta atzerriko merkataritza blokeaturik zegoenez, ekonomia arazoak oso larriak egin ziren; blokeoaren eraginez erregairik gabe gelditu zen Mazedonia eta lantegi askok ateak itxi behar izan zituzten. Errepublikaren onespenaren aurreko aldian herrien arteko liskarrak ere ugariak izan ziren. Albaniarrek gogor egin zuten beren autonomia eskuratzeko: 1992an matxinada ugari izan ziren hiriburuan. Horrez gainera, Bosnia eta Herzegovinako gerratik ihesi 50.000 lagun joan ziren Mazedoniara.