Informazio-unitate: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
t Theklan wikilariak «Informazio-unitateak» orria «Informazio-unitate» izenera aldatu du
t Robota: Aldaketa kosmetikoak
1. lerroa:
[[Informatika]]n eta [[Telekomunikazio|telekomunikazioetantelekomunikazio]]etan, '''informazio-unitate ''' bat [[Datu (estatistika)|datuak]] biltegiratzeko sistema estandar batzuek erabiltzen duten edukiera-neurri bat da (edo komunikazio kanal batzuena). Unitate horiek beste sistema eta kanal batzuek duten edukiera-ahalmena neurtzeko erabiltzen dira. [[Informazioaren teoria]]n ere erabiltzen dira informazio-unitateak, [[informazio]] edukiak edo ausazko aldagaien [[entropia]] neurtzeko.<br>
 
Unitate ohikoenak bi dira: [[Bit|bit]], bakarrik bi egoera posible dituen sistema baten edukiera, eta [[byte]] (edo zortzikote), zortzi biten baliokidea dena. Unitate horien multiploak eratu daitezke horiekin batera [[SI aurrizkiak]] (hamar zenbakiaren potentziak definitzeko aurrizkiak) edo berriagoak diren IEC aurrizki bitarrak (bi zenbakiaren potentziak definitzeko aurrizkiak). Berez, zehatz-mehatz hitz eginez, informazio-edukiera ezin da neurtu.
 
== Lehen mailako unitateak ==
9. lerroa:
''b'' = 2 denean, shannon izena du unitateak, eta  "bit" bateko edukiera da ('binary digit'-en laburdura<ref name="Mackenzie_1980"><cite class="citation book">Mackenzie, Charles E. (1980). </cite></ref>). 8  egoera dituen sistema batek, adibidez,  log<sub>2</sub>8 = 3 informazio-bit gorde ditzake. Badira izendatu diren beste unitate batzuk, besteak beste:
* ''b'' = 3 denean:  "trit" izeneko unitatea, eta ondoko balioa du: log<sub>2</sub> 3 (≈ 1.585) bit.<ref name="knuth">Donald E. Knuth, ''The Art of Computer Programming'', vol.2: ''Seminumerical algorithms''.</ref>
* ''b'' = 10 denean: ''[[Zenbaki-sistema hamartar|hamartar]] [[Zifra|digitu]]'' izeneko unitatea edo ''teo'', ''ban'', ''decit'', edo ''dit'', eta ondoko balioa du: log<sub>2</sub> 10 (≈ 3.322) bit.<ref name="abramson">Norman Abramson (1963), ''Information theory and coding''. </ref><ref name="shan">Shanmugam (2006), ''Digital and Analog Computer Systems''.</ref>
* ''b'' = ''e denean'', [[E (zenbakia)|(e zenbakia)]]:  ''nat'', ''nit'', edo ''nepit'' ([[John Napier|Neperiar]]-etik) izenak erabiltzen dira, eta balioa hau da: log<sub>2</sub> ''e'' (≈ 1.443) bit.<ref name="abramson">Norman Abramson (1963), ''Information theory and coding''. </ref>
Trit, ban, eta nat oso gutxitan erabiltzen dira; baina nat, bereziki, askotan erabiltzen da informazioaren teorian, logaritmo naturalak   batzuetan ohiko logaritmoak baino erosoagoak direlako.
20. lerroa:
 
=== Nibble ===
Lau bit-eko talde bat, edo byte erdi bat.  Zenbaki [[Zenbaki-sistema hamaseitar|hamaseitarrekin]] hau da gehien erabiltzen den unitatea.<ref name="nybble">[http://dictionary.reference.com/browse/nybble ''Nybble''] at dictionary reference.com; sourced from Jargon File 4.2.0, accessed 2007-08-12</ref>
 
=== Hitza, bloke, eta orria ===
Ordenagailuek normalean bitak tamaina finkoko taldetan manipulatzen dituzte, gehienetan ''hitzak'' esaten zaie talde horiei. Hitz bateko bit kopurua normalean ordenagailuaren [[Prozesatzeko unitate zentral|CPUCPUko]]ko  [[Erregistro (hardware)|erregistroerregistroen]]en tamainak definitzen du , edo [[Memoria (informatika)|memoria nagusiko]] bilaketa batean eragiketa bakar batean aztertu daitekeen bit kopuruaren arabera. Ohikoa den IA-32 arkitekturan hitz bat 16 bit dira, baina iraganeko eta gaur egungo beste arkitekturek erabiltzen dituzten hitzak 8, 24, 32, 36, 56, 64, 80 bit-ekoak izan daitezke.
 
[[Makina-lengoaia|Makina-lengoaia]] batzuek eta konputagailuko zenbaki-formatu batzuek bi hitz erabiltzen dituzte ("hitz bikoitza", "double word" edo "dword"), edo lau hitz ("quad hitza" edo "quad").
 
Ordenagailuetako [[cache memoria|cache memorimemoriek]]ek normalean hainbat ondoz ondoko hitzetako  blokeekin lan egiten dute. Unitate horiek normalean izen hauek hartzen dituzte: ''cache blokeak'', edo, CPU cache-etan, ''cache-lerroak''.
 
[[Alegiazko memoria|Memoria birtualeko]] sistemetan ordenagailuaren [[Memoria (informatika)|memoria nagusia]] partiziotan banatzen dute, tradizionalki ''orriak'' izenarekin ezagutzen diren informazio-unitateak erabiltzen dira horien tamaina zehazteko.
145. lerroa:
* 120 kB: Poltsikozko liburu bat.
* 1 MB – 1024×1024 pixel-mapako irudiak 256 kolorerekin.
* 3 MB – hiru minutuko [[Abesti|abestiaabesti]]a (133 kbit/s)
* 650-900 MB – [[CD-ROM]] bat<br>
* 1 GB – 114 minutuko CD-kalitatezko audio  bat (1.4 Mbit/s)
154. lerroa:
== Erreferentziak ==
{{Reflist}}
 
[[Kategoria:Informazio unitateak]]