Hipokrates Sirakusakoa: berrikuspenen arteko aldeak
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
Etiketa: 2017 wikitestu editorearekin |
t Robota: Aldaketa kosmetikoak |
||
1. lerroa:
'''Hipokrates''' ([[Kartago]], ...-[[Anapo]] ibaian K.a. 212) kartagotar militarra zen, [[Sirakusa]]ko tiranoa 214-212 bitartean [[Epizide Sirakusakoa|Epizide]] anaiarekin.
[[
== Biografia ==
Hipokratesen ama kartagotarra zen eta aita [[Agatokles Sirakusakoa|Agatoklesen]] agintaldian erbesteratutako sirakusarra. Bazuen beste anaia gazteago bat, Epizide izenekoa. Gaztetan, anaiarekin batera, [[Hanibal
Bion artean errege gaztea konbentzitu zuten [[Erromatar Errepublika|Erromarekin]] aliantza apur zezala<ref>Polibio, VII, 4, 4-9.</ref>.
Hieronimoren erailketak, K.a. 214an,<ref>Polibio, VII, 7, 3.</ref> eta ondorengoko matxinadek, planak bertan behera utzi zituzten eta enbaxadoreak izutu ziren. Hauek ibiltzeko baimenak eskatu zituzten Kartagora itzultzeko. Geroago, ulertu zuten onura atera lezaketela egoera horretatik. [[Adranodoro Sirakusakoa|Adranodororen]] hiltzailea botereaz jabetu zenean<ref>Livio, XXIV, 27.1-3.</ref>, Erromaren aldeko alderdiak berriro agindu zuen [[Sirakusa
Han egonda, [[Marko Klaudio Martzelo
Martzelok Sirakusa setiatu zuen<ref>Livio , XXIV, 33.</ref> baina bi anaiek elkarrekin gogor defendatu zuten hiria. Geroago, bakarrik Epizidek, Hipokrates [[Agrigento]]ra joan zelako Himilkon laguntzera, zeina [[Heraklea Minoa
Himilkon Herakleara heldu ondoren, Agrigento errenditu eta, laster, Hipokratesekin elkartu zen. Honek 10.000 oinezkoz eta 50 zaldunezko armada zekarren eta erabaki zuen [[Akrillai]]<nowiki/>ren ondoan kanpalekua jartzea<ref>Livio XXIV. 35,6,8.</ref>. Sirakusarrek haien eremua gotortzen zuten bitartean, Martzelo Agrigentotik itzuli zen, jadanik etsaiek okupatuta, eta ez zuen espero Sirakusako armada aurkitzea<ref>Livio XXIV. 35.9.</ref>. Himilkonen erasoaren beldur zenez, armada formazioan eraman zuen ustezko eraso bati aurre egiteko. Zuhurtasun horretaz baliatuz, sirakusarrak kontrolatu ahal zituen. Izan ere, sirakusarrak kanpaleku lanak prestatzen zituztenean, ustekabean harrapatuak izan ziren, gehienbat infanteria. Zalditeriari dagokionez, zenbait borrokatxoren ostean, Akrillaira alde egin zuen Hipokratesen kanpalekura<ref>Livio XXIV. 36,1</ref>. Gudu honi esker, Martzelok [[Epipolas]] kontrolatu zuen (Sirakusako giltza) eta sikuloar askok erromatarrekin jarraitzea erabaki zuten. Martzelo Sirakusaren aurreko kanpalekura itzuli zen.
Erromaterrek [[Enna
Jasoera hauek Siziliaren barruan gertatzen ziren bitartean, Martzelok ia Sirakusa guztia kontrolatu zuen (K.a. 212) [[Akradina]] eta [[Ortigia]] izan ezik<ref>Livio XXV. 25.</ref>. Hipokrates eta Himilkon, bestalde, alperrik saiatu ziren hiria salbatzen eta Anapo ibaiaren eskualde [[zingira]]tsuan, hiritik 12 kilometrora, kanpaleku ezarri zuten<ref>Livio XXIV, 36, 2.</ref>. Osasun baldintzak zirela medio izurria agertu zen eta horren ondorioz Himilkon eta Hipokrates hil ziren. Epizidek zertxobait gehiago iraun zuen, baina azkenean Agrigentora erretiratu zen, non K.a. 210 arte egon baitzen.
== Bibliografia ==
=== Antzinako informazio iturriak ===
* (GRC) Appiano di Alessandria, Historia Romana (Ῥωμαϊκά), VII e VIII. Versione in inglese qui.
* (LA) Eutropio, Breviarium ab Urbe condita, III.
* (LA) Orosio, Historiarum adversos paganos libri VII.
* (GRC) Plutarco, Vite Parallele: Marcello.
* (GRC) Polibio, Storie (Ἰστορίαι), VIII. Versioni in inglese disponibili qui e qui.
* (GRC) Strabone, Geografia, V. Versione in inglese disponibile qui.
* (LA) Tito Livio, Ab Urbe condita libri.
* (LA) Tito Livio, Periochae, vol. 24.
=== Informazio iturri garaikideak ===
* BRIZZI, Giovanni: ''Storia di Roma''. ''1. Dalle origini ad Azio'', Bologna, Patron, 1997, ISBN 978-88-555-2419-3.
* PIGANIOL, André: ''Le conquiste dei romani'', Milano, Il Saggiatore, 1989.
* SCULLARD, Howard H.: ''Storia del mondo romano. Dalla fondazione di Roma alla distruzione di Cartagine'', vol.I, Milano, BUR, 1992, ISBN 9788817119030.
== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda|2}}
== Ikusi, gainera ==
* [[Sirakusako tiranoak]]
* [[Sirakusako tiranoen familia zuhaitza]]
|