Frisiera: berrikuspenen arteko aldeak
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
t Euskaltzaindiaren webguneko esteka berriak |
t Robota: Aldaketa kosmetikoak |
||
17. lerroa:
'''Frisiera'''<ref>{{Web erref|izenburua=38. araua - Munduko estatu-izenak, herritarren izenak, hizkuntza ofizialak eta hiriburuak|url=https://www.euskaltzaindia.eus/dok/arauak/Araua_0038.pdf|argitaletxea=[[Euskaltzaindia]]|sartze-data=2013-6-22}}</ref> ({{lang|fy|Frysk}}) [[Herbehereak|Herbehereetan]], [[Alemania]]n eta, neurri txikiagoan, [[Danimarka]]n mintzatzen den hizkuntza bat da. [[Ingeles]]aren eta [[eskoziera]]ren hizkuntza gertukoena da. Gaur egun ez du etorkizuna bermaturik, geroz eta hiztun gutxiago baitu.
Saxoiak eta angloak egungo frisieraren antzeko hizkuntza batean mintzatzen ziren [[Britainia Handia|Britainia Handira]] emigratu aurretik. [[Alfabeto]] errunikoan eginiko epigrafia gutxi batzuk baino ez dira gelditu, gur garaiko lehenengo mendeetan datatuak. [[XV. mendea|XV. mendera]] arte, frisiera administrazioan eta kontu ofizialetan erabili zen hizkuntza bizi-bizia izan zen.Hainbat dokumentu gordetzen dira
Frisieraz hitz egiten dugunean, hiru aldaerez ari gara, urruntasun geografikoa dela-eta beren artean ulergaitzak diren hiru aldaera baititu: ekialdeko frisiera, mendebaldeko frisiera eta iparraldeko frisiera. [[Erdi Aroa]]n hizkuntza bakarra osatzen zuten, ''Frisiera zaharra'' deitzen dena ([[VIII. mendea|VIII.]] eta [[XVI. mendea|XVI. mende]] artekoa), baina gaur egun, esan bezala, hiruen arteko desberdintasunak oso handiak dira.
[[Fitxategi:Frisians.png|300px|thumb|
== Ekialdeko frisiera ==
{{sakontzeko|Ekialdeko frisiera}}
31. lerroa:
== Iparraldeko frisiera ==
{{Sakontzeko|Iparraldeko frisiera}}
[[Iparraldeko frisiera]] (''frasch'' deitua) [[Alemania]]ko iparraldean eta [[Danimarka]]ko mugan mintzatzen da: [[Schleswig-Holstein]] estatuko Eider eta Wiedau ibaien arteko lurraldean eta Sylt (''Söl'', frisieraz), Föhr (''Feer''), Amrum (''Omram'') eta Hooge eta Heligoland (''Deät Lun'') uharteetan. Iparraldeko frisiera 10.000 bat lagunek hitz egiten dute
== Ikus, gainera ==
| |||