Eskubide digitalen kudeaketa: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
Gorkaazk (eztabaida | ekarpenak)
tNo edit summary
Etiketa: 2017 wikitestu editorearekin
t Robota: Aldaketa kosmetikoak
13. lerroa:
 
== Eztabaidatsu ==
'''Digital Rights Management''' gai eztabaidatua da. Alde batetik DRMa [[copyright]]erako ezinbestekoa den tresna bat dela diote, egileen eskubideak bermatzeko, eta beroien lanaren bikoiztea ekiditeko. Bestalde, teknologiaren inguruko kritiko batzuk, beren artean [[Free Software Foundation|Software Askearen Fundazioa]] ([[Free Software Foundation]]), [http://www.fsf.org/campaigns/drm.html Digital Restrictions Management] bezala ezagutzen dute DRMa. Egileen hitzetan, copyrighta duten materialaren erabilera mugatu nahi dute eta beren eskubideak bermatu. Beste batzuk, aldiz, [[Adierazpenadierazpen askatasun|adierazpen askatasuna]]renaren aurkako eraso bezala definitzen dute. [http://eu.wikipedia.org/wiki/Electronic_Frontier_Foundation [Electronic Frontier Foundation]] delakoa dugu adibide garbia. Aipatu fundazioak, aro digitalean gertatzen diren eskubide urraketak salatzea eta bermatzea du helburu.
 
== Aplikazio legala ==
19. lerroa:
DRMen ezaugarri bereizgarrietako bat, bere inplementazioa arlo teknikora soilik mugatzen ez dela da. Izan ere, legedian ere eskua sartzen dute. DRMen bultzatzaileek produkzioa debekatzea dute helburu, baita produktua zabaltzea eta DRMrik ez duten gailu elektronikoen salmenta. Halaber, DRMak ekiditeko ahalegin oro kriminalizatu egiten dute, azken horrek egileen eskubideak urratzen ez baditu ere.
 
DRMen kontrolak “konputazio fidagarria” (TC, ingelesez {{en}} [http://en.wikipedia.org/wiki/Trusted_Computing Trusted Computing]) delakoari deituz exekutatzen dira. Hala ere, kontrol horiek erabiltzaileari fidagaitz zaion sistema informatiko bat sortzen dute, berorren funtzionamendua edozein unetan edonondik manipulatua izan baitaiteke, manipulazio horretarako dagoen legedia aintzat hartu gabe. DRMen aurka jotzen dutenek TC sigla horiek “Treacherous Computing” gisa ezagutzen dituzte, konputazio traidorea. Horiek guztiek [[botere legegile]] eta [[botere judizial|judizialarengan]] federik ez dute, beroien hitzetan ez baitute manipulazio hori kontrolatzeko gaitasun nahikorik.
 
“Konputazio fidagarria” delakoarekin segurtasuna handiagoa dela uste dute erabiltzaileak, eta helburu horrekin esleitu zaio kontzeptuari berari izen hori. Izan ere, bezero kontsidera daitezkeenei horiek guztiek beren gailuak baino seguruagoa den sistema dela iruditzen zaie.
30. lerroa:
 
Hainbat estatutan martxan dauden gisa horretako legeak badaude, publikoaren eskubideen aldeko erakunde eta autore askoren oposizioa indartsua izan arren.
Adibide aipagarrienak AEBetako [http://eu.wikipedia.org/wiki/DMCA [DMCA]] (''Digital Millenium Copyright Act'' delakoa) eta Frantziako [http://eu.wikipedia.org/wiki/DADVSI [DADVSI]] (''Droit d’Auteur eta Droits Voisins Dans la Société de l’Information''). AEBetako Merkataritza Libreko Tratatuek, hitzarmenean sinatu duen estatu oro DRMei babesa eskaintzen dien legedia onartzera behartzen dute.
 
== DRM etsenpluak ==
36. lerroa:
* Adobe Lifecycle Policy Server.
* Microsoft Rights Management Server.
* CoreMedia AG|CoreMedia DRM
* Real Media Helix.
* FairPlay (Apple iTunes).