Entzima: berrikuspenen arteko aldeak
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
No edit summary |
t Robota: Aldaketa kosmetikoak |
||
1. lerroa:
[[Fitxategi:Triosephosphate isomerase.jpg|thumb|200px|[[Triosafosfato isomerasa]] entzima]]
'''Entzima''' bat [[proteina]] [[katalizatzaile]]a da; hau da, [[erreakzio kimiko]]en abiadura handitzen duen gaia, erreakzioaren emaitza aldatu gabe. Erreakzio hauen bidez garatzen dituzte [[zelula|zelulek]] beren jarduerak eta katalizatzaileek erreakzio hauek azkartu egiten dituzte, beharrezko den [[aktibazio energia]] kopurua txikituz.
Entzimen ekintzaren menpe daude konposatu biologikoen (biomolekulak) artean gertatzen diren erreakzio mota eta abiadura eta haietatik datozen bizi prozesuak.
Erreakzioa hasterakoan entzimarekin interakzioa egiten duen molekulari substratua deritzo, eta erreakzioaren bukaeran agertzen denari produktua deitzen zaio. Gaur egun badakigu entzimek 4.000 inguru erreakzio biokimikoetan parte hartzen dutela. Bestalde, entzimek ez dute inongo aldaketarik izaten lanean ari diren bitartean, eta berriro erabil daitezke erreakzioa amaitzen denean.
14. lerroa:
* Koentzima + Apoentzima = Entzima
[[Koentzima]] eta [[apoentzima]] soilik inaktiboak dira, baina elkartzen direnenean; holoentzima osatuz, aktiboak bilakatzen dira.
== Katalisia ==
28. lerroa:
* Entzima guztiak proteinak dira
* Katalizatzaile eran entzimek kantitate txikietan jarduten dute eta behin eta berriro erabil daitezke, suspertu egiten baitira.
* Espezifikotasuna: Entzimen ezaugarri nagusia da. Bikoitza da espezifikotasuna; hau da, substratuak entzima konkretu bat aukeratzen du eta zein erreakzio mota egin nahi duenaren arabera beste entzima bat edukiko du; eta azpiproduktuak osatzea galarazten du.
* Substratua elkarrekintza ahul askoren bidez elkartzen da entzimara, hidrogenozko zubiak, indar hidrofobo, etab. Elkartze horiek gune aktibo izeneko entzimaren gunean ematen dira.
56. lerroa:
Inhibitzaileak entzima baten jarduera guztiz edo partzialki murrizten duten substantzia zehatzak dira. Inhibizioa gehienetan honelaxe ulertzen da: molekula bat gune aktiboaren lekuan kokatzen da, honelaxe bertan elkartu behar zen substantzia leku aktiboan sartzea eragotziz. Inhibizioak hiru motetan sailkatzen dira eta jarduera entzimatikoa erregulatzeko mekanismoa izan daiteke:
'''1.Inhibizio itzulezinak:''' Inhibitzailea entzimara gogor itsasten denean jasotzen den inhibizioa da; entzima suntsituz edo eraldatuz.
'''2.Inhibizio itzulgarria:''' Entzima-inhibitzaile konplexua erraz banatzen da eta entzima indarberritu egiten da. Bi motakoak daude:
* Lehiakorra: Inhibitzailea substratuarekin lehiatzen da gune aktiboa lortzeko, entzimak bata bestetik ezin desberdinduz. Inhibizio lehiakorrak substratura elkartzeko moduko entzima molekulen kopurua murrizten du. Inhibizio hori gainditzeko, substratu pilaketa handitu egin beharko da.
* Ez lehiakorra: Inhibitzaileak ez du lehiarik egiten substratuarekin, gune aktiboan ez dauden entzima taldeekin erreakzionatzen du eta.
'''3.Feed-Back'''
| |||