Ekliptika: berrikuspenen arteko aldeak

[[Fitxategi:Plane of Ecliptic.jpg|thumb|250px|Argazkian, [[1994]]an Clementine ilargi zundak hartutakoa, lehen planoan, [[Ilargia]] nabari daiteke, [[Lurra]]ren isladak argiztatua, Eguzkia, atzetik eta ezkerretik agertzen, ia erabat lerrokatuta, [[Saturno (planeta)|Saturno]], [[Marte]] eta [[Merkurio]]]]

'''Ekliptika''' ([[latin]]etik ''ecliptica'' (lerroa), eta hau [[greziera]]tik εκλειπτική, [[eklipse]]ekin zerikusia duena) [[Lurra]]k eguzkiaren inguruan egiten duen [[orbita]] duen planoa da, baita, itxuraz, [[Eguzkia]]k, [[izar]]ren hondo ''geldi''arekiko, urte betean zeharkatzen duen lerroa ere. [[Eguzki-sistema|Eguzki Sistemako]] planeta gehienen orbitak ekliptikan edo honengandik oso gertu daude ([[Pluton (argipena)|Pluton]] ezik. Honen orbita eszentrikoak eta ekliptikarekiko oso okertua egoteak, planeta kategoria galdu izanaren arrazoietako bat izan zen ([[2006ko planetaren definizioa]])).

 

<br /><br />

 

Urtean 365,25 egun igaro ondoren eta [[zirkunferentzia]] batek 360º dituenez, eguzkiak, itxuraz, egunean gradu bat zeharkatzen du ekliptikan zehar. Mugimendu hau mendebaldetik ekialderakoa da eta [[zeru-esfera]]ren ekialdetik mendebalderako mugimenduren aurkakoa.

 

 

Urteko edozein garaitan, eguzkiaren kontrako aldean aurkitzen diren izarrak agertzen dira gauez, Lurrak bira egin eta argitzen duenean, eguzkiaren argiaren eraginagatik, bere norantza berean aurkitzen diren izarrak giza begiarentzako ikusezin geratzen baitira. Umeen parke batean bezala, plataforma biragarri baten gainean muntatuak beti kanporantz begira, konstelazioak, Lurrak eguzkiaren inguruan bere orbita betetzen duen heinean, gaueko zeruan mugitzen joaten dira urtean zehar, gure begietatik desagertuz eta urte bete geroago posizio berean berriz agertuz. Dena dela, hori, ekliptikatik gertu gertatzen da, begirada plano horretatik aldentzen den heinean, iparraldean zein hegoaldean egon, hemisferioaren arabera, izarren mugimendua egun eta hilabeteen igaroan geroz eta txikiagoa baita, birtualki geldi egotera heltzeraino urtean zehar zeru poloen inguruan, [[Ursa Minor|Hartz Txikia]] iparraldeko hemisferioan eta [[Hegoaldeko Gurutzea]] hegoaldekoan dauden bezala. Batez ere lehena, nabigatzaileen erreferentzia izan da mendeetan zehar gauean kostalde arriskutsutik aldentzeko, portu ziurrerantz norabidea mantenduz.