Eguzki-sistemako gorputz txiki: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
t Robota: Aldaketa kosmetikoak
1. lerroa:
[[Fitxategi:4 Vesta 1 Ceres Moon at 20 km per px.png|thumb|Ezkerretik eskuinera, [[4 Vesta|Vesta]], [[Zeres (planeta nanoa)|Zeres]] eta [[Ilargia]] eskalan irudikatuak. Zeres da planeta nanorik txikiena; eta Vesta, ''gorputz txikirik'' handiena ([[Neptunoz haraindiko objektu]]ak alde batera utzita).
]]
'''Eguzki-sistemako gorputz txiki''' bat ('''ESGT''' edo {{lang-en|SSSB, small Solar System body}}) [[2006|2006ko]]ko [[Abuztuarenabuztuaren 22|abuztuaren 22ko]]ko [[Nazioarteko Astronomia Elkartea|NAEren]] erabakiaren arabera, [[planeta]], [[Planetaplaneta nano|planeta nanoa]]a edo [[Satelite natural|satelitea]] ez den eta [[Eguzkia|Eguzkiaren]]ren inguruan orbitatzen duen [[argizagi]] bat da.
 
{{Esaera2| Planetak, planeta nanoak edo sateliteak ez diren eta Eguzkiaren inguruan orbitatzen duten gainerako gorputz guztiak, 'eguzki-sistemako gorputz txiki' izenarekin adierazi behar dira (''Small Solar-System Bodies'').
7. lerroa:
}}
Beraz, NAEren ebazpenaren arabera, ''eguzki-sistemako gorputz txiki''ak hurrenak dira:
* [[Asteroide|Asteroideak]]ak
* [[Neptunoz haraindiko objektu]]ak
* [[Kometa|Kometak]]k
* [[Meteoroide|Meteroideak]]
Planetaren eta planeta nanoaren definizioek gorputzak bere masa handiari esker lortzen duen esferikotasunari arreta ipintzen diote. ''Eguzki-sistemako gorputz txiki'' gisa definitu daiteke ordea, satelitea ez den eta itxura esferikoa lortzeko behar den masa edo tamaina nahikoa lortu ez duen edozein [[argizagi]]. [[Fitxategi:NASA-JPL-Caltech - Double the Rubble (PIA11375) (pd).jpg|thumb|267x267px|[[Eguzki-sistema|Eguzki-sistemaren]]ren jaiotzari buruzko irudikapen artistikoa. ]]Hainbat ikerketaren arabera, gorputz batek itxura esferikoa lortzeko 5×10<sup>20</sup> kg-ko masa eduki beharko luke gutxi gorabehera, hau da, gutxienez, 800 bat km-ko [[Diametro|diametroadiametro]]a eduki beharko luke. Hala ere, osaera kimikoa, tenperatura, dentsitatea edo gorputzen biraketa bezalako ezaugarriek ere zerikusia dute esferikotasuna lortzeko orduan, horregatik, ez zen definizioan gutxieneko tamaina, masa edo diametrorik ezarri. Horrenbestez, gorputz bakoitzari behaketa indibidualak egin behar zaizkio talde batean edo bestean sailkatzeko.<ref>UAI (2006): [http://www.iau.org/public_press/news/detail/iau0601/ «The IAU draft definition of "planet" and "plutons"»] ''(ingelesez)''. 2018ko otsailaren 25ean ikuskatua.</ref>
 
UAIren arabera, ''eguzki-sistemako gorputz txiki'' handienak, agian, etorkizunean egingo diren behaketei esker planeta nano gisa sailkatuko dira, izan ere, etorkizuneko ikerketa hauek oreka hidroestatikoan dauden hobeto zehaztuko dute. ''Eguzki-sistemako gorputz txiki'' handienak oreka hidroestatikoa lortzeko mugan daude, gaur egun egiten diren behaketak ez direnez erabat zehatzak, uste baino tamaina edo masa handiagoa eduki dezakete edo beste ezaugarri berezi bati esker itxura esferikoa mantendu dezakete.<ref>UAI (2006): [https://www.iau.org/static/resolutions/Resolution_GA26-5-6.pdf «Definition of a Planet in the Solar System»] (ingelesez). 2018ko otsailaren 25ean ikuskatua.</ref>
 
[[Neptunoz haraindiko objektu]]ak alde batera utzita, eguzki-sistemako gorputz txiki handienak [[4 Vesta|Vesta]] eta [[2 Palas|Palas]] dira, 500km-ko diametroa baino apur bat gehiagorekin.
 
== Ikus, gainera ==
26. lerroa:
{{Erreferentzia zerrenda|2}}
{{Eguzki sistema aurkibidea}}
 
[[Kategoria:Eguzki-sistemako objektuak]]