Debate: berrikuspenen arteko aldeak
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
Etiketa: 2017 wikitestu editorearekin |
t Robota: Aldaketa kosmetikoak |
||
1. lerroa:
[[Fitxategi:Vienna Debate Workshop-Finale.jpg|thumb|Debate-lehiaketa bateko finala. (Ekitaldi akademikoa). Vienako unibertsitatea.]]
'''Debatea''' iritzi kontrajarriak dituzten pertsonen arteko [[solasaldi (argipena)|solasaldia]] da.
== Debatearen ezaugarriak ==
* Debatea antolatua eta arautua da.
* Aurretik adostutako '''gai nagusi''' bat izaten da eztabaidaren ardatza. Debatean parte hartzen dutenek, aldez aurretik, adostuta izaten dute debateko gai nagusia zein izango den. Gaitik noiz edo noiz apurtxo bat irtetea, [[digresio]]ak egitea normaltzat hartzen bada ere, neurriz onartzen dira digresioak.
* Debateetan parte hartzen dutenen artean rol batzuk markaturik egoten dira. Alde batetik, zenbat eta formalagoa izan debatea orduan eta ezinbesteago bihurtzen da [[moderatzaile]] bat egotea. '''Moderatzaile'''ak partaideen artean hitz egiteko txandak banatzen ditu, digresio batzuk mozten ditu, errespetuzko arauak, batzuetan, gogora ekartzen ditu.
10. lerroa:
== Debatearen ezaugarri batzuk ==
* '''Gaia eztabaida-sortzailea''' izan behar du. Gutxienez bi iritzi multzo sortzen duten horietakoa.
* '''Kontrako iritziak''' defendatzen dituzten parte-hartzaileei, antzeko denbora eman behar zaie.
* '''Moderatzailea''' neutrala agertu behar du.
17. lerroa:
* Zenbait debatetan, aurretik oso adostuak eta arautuak egoten dira debatea gobernatzeko kontu guztiak. Esate baterako, hauteskunde garaietako politika debateetan, txandak zenbat denborakoak izango diren, parte-hartzaileak nola kokatuko diren, eta beste hamaika kontu aurretik adostuak egoten dira. Moderatzailea nor izango den, debatea non egingo den, tokia eta eguna, dena aurretik adosten da zenbait debatetan.
Debate arautu jasoetan erabiltzen den diskurtsoetan [[argudio]] landuak agertu ohi dira. Hizlariek iritziak botatzetik harago joaten dira eta bere iritziak [[argudio-testu]]etan ohikoak diren baliabideak erabiltzen dituzte. Zenbait baliabide literario ere agertu ohi da: konparazioak, metaforak, etab.
Debateen barruan beste testu-tipo edo diskurtso-tipo batzuk ere txerta daitezke. Parte-hartzaileek anekdotak, pasadizoak, parabolak, narrazio laburrak, igarkizunak, etab. txerta ditzakete bere diskurtsoan.
28. lerroa:
=== Parte hartzaileak ===
Ezin izango dute guztiek norabide bereko iritzia defendatu. Debatea egon dadin gutxienez bi iritzi multzo beharko.
Parte-hartzaileek aldez aurretik debateko arauak ezagutu beharko dituzte eta bere iritziak plazaratzerakoan debateko arauak beti zaindu beharko.
== Ohiko arauak ==
[[
* Moderatzaileak, normalean, lehen hitzak botako ditu. Beharrezkoa den kasuetan parte-hartzaileak aurkeztuko ditu. '''Gai nagusi'''a eta gaiari buruz eztabaidatzeko erabiliko diren arauen berri ere emango ditu. Beharrezkotzat jo eginez gero, zenbait azalpen eta argibide ere eman ohi ditu moderatzaileak.
* Moderatzaileak, normalean, parte-hartzaileen artean hitz egiteko txandak banatzerakoan protagonismo handia izaten du. Parte-hartzaileek berez txanda horiek ondo partekatzeko dohaina baldin badaukate, moderatzaileak ez du kontu honetan lan handiegirik izango. Bestela, bere esku egoten da txandak banatzearena.
40. lerroa:
== Zenbait aholku debatea egiteko ==
[[
* Debatean hasi baino lehenago, beharrezkoa bada, partaideak aurkeztu beharko.
* Debatean hasi baino lehenago, beharrezkoa bada, arau batzuk argi utzi beharko. Hitz-txandak zelako iraupena izango duten, nork eta nola banatuko dituen txandak, noiz eta nola bukatuko den debatea, etab.
| |||