Nikolas Koperniko: berrikuspenen arteko aldeak

Kopernikoren maisu lana ''[[De revolutionibus orbium coelestium|]]''De revolutionibus orbium coelestium'']] ("«Esfera zerutiarren erreboluzioenerreboluzioei inguruan"buruz») izan zen. 25 urte pasa zituen lan honetan ([[1507]]-[[1532]]) eta hil eta gero argitaratu zuen [[Andreas Osiander|Andreas Osianderrek]] [[1543|1543an]]. Hala ere, liburu honetako ideia eta behaketa oinarrizkoenak ''The hypothesibus motuum coelestium a se constitutis commentariolus'' opuskuluan ([[1878]] arte ez zen argitaratuko) idatzi zituen, motza izan arren oso argia delarik.

Kopernikok antzinako [[Grezia|Greziako]] filosofoen idatziak ikertu zituen lurraren mugimenduarekiko erreferentziak bilatuz, bereziki pitagorikoak eta Heráclides Pónticorenak, zeinek teoria horretan sinisten zuten. Teoria heliozentrikoari dagokionez, gaur egun jakina da  [[Aristarko Samoskoa]]<nowiki/>k asmatu zuela lehenengo aldiz (k.a. 310-230) nahiz eta hau ez duen liburuan aipatzen. Beharrezkoa da haren ikasketen balio erreala "zentzu komunak" deuseztatutako ideiak mahaigaineratu eta egitura koherente eta zientifiko bat ematean zentratzea, haren helburua lurraren mugimenduaren arazoari irtenbidea bilatzea baitzen.

Erdi Aroko ideologia erlijiosoarekiko suposa zezakeen hausturak (kosmos itxi eta hierarkizatu baten ordezkapena, gizakia zentro gisa, unibertso homogeneo eta indeterminatu eta azken finean infinitoinfinitu batean, eguzkiaren inguruan zebilena) zalantzak sortu zizkion Kopernikori bere lana publikatzeko garaian, Elizarekinkonturatzen izanbaitzen zitzakeen[[Erromatar arazoetazEliza kontzienteKatolikoa]]rekin zelarik.izan Zoritxarrez,zitzakeen berearazoez. heriotzaHeriotza sorraraziekarri zuenzion gaixotasun batengatikbatek, eta ez zuen bere lana argitaratua ikusi.

Publikatuko zuen argi ez izan arren, De ''De revolutionibus orbium coelestium'' delakoan lanean ari zen, [[1539|1539an]] [[Georg Joachim Rheticus]], [[Wittenberg|Wittenbergeko]] matematikaria Fromborkera iritsi zenean. Philipp Melanchthon-ekMelanchthonek beste astronomo batzuekin prestatu zion bisita, eta Rheticusek hauekin batera ikasi zuen. Kopernikoren ikasle bihurtu zen berarekin elkar biziz urte pare batez. Rheticusek Kopernikoren ezkuizkribuaeskuizkribua irakurri zuen eta berehala oinarrizko teorien inguruko laburpen ez tekniko bat egin zuen NúrembergenNurembergen bere irakaslea izan zenari, Schönerri, zuzendutako gutun formatuan. Beranduago Narratio Prima (lehen deskribapena) izenburuko liburuan argitaratu zuen honakoa Dánzigen [[1540|1540an]]. Rheticusen laguna eta aholkularia, Gasser Aquilesek, ''Narratio''-ren bigarren edizio bat argitaratu zuen Basilean, [[1541|1541ean]]. [[1542|1542an]], Rheticusek Kopernikok idatzitako [[trigonometria]] tratatu bat (gerora De revolutionibus-eko bigarren liburuan sartua) argitaratu zuen. Lehenaren presiopean eta publikoak lanarekiko izan zuen erantzun ona ikustean, Kopernikok azkenean bere laguna zen Tiedemann Giese-ri (Chełmno-ko apezpikuari) eman zion, Rethicusek eskuratu ahal izateko eta Johannes Petreiusek inprimatzeko Núrembergen. ''De Revolutionibus''-en lehenengo edizioa [[1543|1543an]] agertzen da (autorearen heriotzaren urte bera), [[Paulo III.a|Paulo III.a-ri]]ri dedikatutako sarrera luze batekin; idazteko arrazoi nabarmena egotziz aurreko astronomoek planeten teoria egoki baten inguruan adostasun bat lortzeko ezgaitasunari, eta azpimarratuz bere sistemak aurresan astronomikoen zehaztasuna areagotuz gero, honek [[Erromatar Eliza Katolikoa|elizakElizak]] egutegi zehatzago bat garatzea ahalbidetuko lukeela (garai horretan interes handiko gaia, eta elizak astronomia finantzatzeko zuen arrazoietako bat). Argitalpenaren lehenengo alea bere heriotzaren egunean iritsiko zitzaion Nikolas Kopernikori, 1543ko maiatzaren 24an.

Lana 6sei liburuz osatua zegoen:

1.# [[Heliozentrismo|Heliozentrismoaren]] ikuspegi orokor bat eta munduaren kontzeptuaren esplikazio laburra.