Bentvueghels: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
Iñigoo (eztabaida | ekarpenak)
t Robota: Aldaketa kosmetikoak
1. lerroa:
{{lanean}}
[[Fitxategi:Anonymous_Initiation_of_a_Bentveughel_in_Rome.jpg|eskuinera|thumb|300x300px|Anonimoa, 1660, [[Rijksmuseum|Rijksmuseum Amsterdam]] – Bentvueghel baten hastapen ospakizunak Erroman, non kide berriak "Bent" edo goitizena hartzen duen.]]
'''Bentvueghels'''-ak (itzulita "[[Hegazti]] baten [[Luma|lumakluma]]k") 1620 urtetik 1720 urte ingurura [[Erroma]]<nowiki/>n bizi izan ziren [[Herbehereak|herbehere]]<nowiki/>etako eta [[flandria]]<nowiki/>ko artistak osatutako erakunde bat izan zen, baita  '''Schildersbent''' ("margolari' clique") izenez ezagunak.
 
== Jarduera ==
[[Fitxategi:De_Bentvuegels.jpg|thumb|300x300px|[[Anonimo (argipena)|Anonimo]] batek egindako irudia, [[Boijmans Van Beuningen Museoa]]<nowiki/>n, [[Rotterdam]]. Ezkerretik eskuinera: [[Haga]]<nowiki/>ko [[Joos van Cleve|Joost]], [[Utrecht|Utrech]]-ko [[Cornelius van Cleve|Cornelis]] (Bent ezizenaː Poelenburgh), [[Gouves]]-ko Wouter (Bent ezizenaː Crabeth), Emster-eko Tyman (Bent ezizenaː Cracht) eta [[Leiden]]-eko Peter (Bent ezizenaː ''Ram'').]]
[[Fitxategi:Pieter_van_Laer_Bentvueghels_in_a_Roman_Tavern.jpg|thumb|''Bentvueghels ErromakoTaberna batean'', [[Pieter van Laer]]]]
Erakunde honetako kideak [[Erroma]]<nowiki/>n bizi ziren margolariak, eskultoreak eta olerkariak izan ziren, eta giza eta intelektual arrazoiengatik biltzen ohi ziren. Taldea oso ezaguna izan zen kide berrien erritualak ospatzeko hartzen zuten [[Mozkorraldi|mozkorraldiengatikmozkorraldi]]engatik. Ospakizun hauek 24 ordu iraun zezaketen eta ospakizuna bukatzeko [[Santa Kostantza (Erroma)|Santa Costanza]] elizara joaten ziren, garai hartan [[Bako]]<nowiki/>ren Tenplua modura ere ezaguna. 1720 urtean ohitura horri,  [[Klemente XI.a|Klemente XI]] [[Aita santu]]<nowiki/>ak debekua jarri zion. Nahiz eta talde horretan nagusiki [[flandriar]] eta [[Holanda|holandarholanda]]r artistak izan, baziren ere beste herrietako batzuk onartuak izan zirenak, besteak beste [[Joachim von Sandrart]] eta [[Valentin de Boulogne]].<ref>[http://ta.sandrart.net/edition/person/view/2670 Bentvueghels] batean Joachim von Sandrart-en "Teutsche Academie", 1682</ref>
 
Ospakizun iskanbilatsu horiek gorabehera, intelektuak kalitatea bazuten. Adibidez, [[Joachim von Sandrart]] 1675-1679 urteetan ''Teutsche Academie der edlen Bau-, und Bild Malereikünste'' (A''lemaniako Arte Nobleak, Arkitektura, Eskultura eta Pintura Akademia'') liburuan zera idatzi izan zuenː bere "bataio" ospakizunean "arrazoituko diskurtsoak gauzatu ziren, frantses, italiar, alemaniar eta holandarren artean, nork bere hizkuntza erabiliz".<ref>Levine (1990), p. 217</ref> Horrez gain,1674an [[Brugine]]-eko Cornelis-ek hastapeneko ospakizun hauei buruz ere idatzi izan zuen eta hainbat grabatu egin ere, 1698 urtean argitaratuak.<ref>Corneille le Brun, Bidaia Bat eta Sortaldeko: edo Bidaiatzen Nagusia Asiako Zati Txikiak. </ref>
12. lerroa:
Erakundeko kideen zerrenda argitaratu zuen lehendabiziko liburua [[Arnold Houbraken]]-ek egina da. Liburua, ''De groote schouburgh der Nederlantsche konstschilders en schilderessen'' izenekoa, 1718 urtekoa da eta bertan, ahal duen guztietan, margolarien ezizena edo ''bent'' izena ere adierazten du''.''
 
Jatorrizko kideak 1620 urte inguruan marrazki batzuetan marraztuak izan ziren. Irudi horietan agertzen diren artean hauek dituguː [[Cornelis van Poelenburch]], [[Bartholomeus Breenbergh]], [[Dirk van Baburen|Dirck van Baburen]], [[Paulus Bor]], [[Cornelis Schut]] eta [[Simon Ardé]]. Hastapeneko kideen artean [[jainko]] klasikoen edo [[heroi]]<nowiki/>en ezizenak jartzen zituzten, hala nola  [[Bako]], [[Kupido]], Hector, Meleager, Cephalus, Pyramus, [[Orfeo]], eta abar. Batzuetan, hala ere, ezizen erdi-lizunak ere ezartzen zituzten.
 
Kide batzuk izenak eta [[Izengoiti|ezizenak]] edo 'bent'-izenak:
* [[Willem van Aelst]] – "Vogelverschrikker" ("[[Txorimalo|Txorimaloa]]a")
* Simon Ardé - "Tovenaer" ("Aztia")
* Jan Asselijn – "Crabbetje" ("Karramaro txikia"), eskumako eskuan zuen gaitza zela eta.
* [[Dirk van Baburen|Dirck van Baburen]] – "Biervlieg" ("Garagardo eulia")
* David Beck – "Gulden scepter"<ref>[http://www.rkd.nl/rkddb/dispatcher.aspx?action=search&database=ChoiceArtists&search=priref=5432 David Beck] at Herbehereak Institutua Artearen Historia (nederlandera)
</ref>
[[Category:Articles with Dutch-language external links|Category:Articles with Dutch-language external links]]</ref>
* Jan van Bijlert- "[[Eneas|Aeneas]]" (sortzaileetako bat)
* Cornelis Bloemaert – "Winter" ("Negua")<br>
27. lerroa:
* Pieter van Bloemen – "Standaart " or "Stendardo" ("Estandar")
* Jacques Blondeau - "Weyman" ("Larre gizona")
* Jan Boeckhorst - "Lange Jan" ("John Altua")
* Paulus Bor – "[[Errolan|Orlando]]"
* Francis van Bossuit - "Waarnemer" ("Ordezkari")
* Leonard Bramer – "Nestelghat" ("Aztoratua")
* Bartholomeus Breenbergh – "Het Fret" ("[[Hudo|Hudoa]]a")
* Abraham Brueghel - "Rijngraaf" or "Ringraaf" (the "Rhin-eko Dukea", Ipar Europako aristokrata titulu zaharra)
* Jan Baptist Brueghel - "Meleager"
37. lerroa:
* Wouter Crabeth II – "Almanack" ("[[Almanaka|Almanac]]")
* Tyman Arentsz. Cracht - "Botterkull" or "Botterkull" ("Gurin bola")<ref>[http://books.google.com.hk/books?id=4GrjAAAAMAAJ&q=botterkul&dq=botterkul&hl=en&sa=X&ei=IRhHU9nOEcak8AWt24KgCw&ved=0CC4Q6AEwAA Oud Holanda], Bolumen 84-85 (Nederlandera)
</ref>
[[Category:Articles with Dutch-language external links|Category:Articles with Dutch-language external links]]</ref>
* Ignatius Croon - "Gaudtvinck" or "Goudtvinck" ("Bullfinch")
* Willem Doudijns – "Diomedes"
62. lerroa:
* Augustinus Terwesten – "Patrysvogel" ("Eperra")<ref>[http://www.dbnl.org/tekst/houb005groo01_01/houb005groo01_01_0403.htm Augustinus Terwesten biografia] in ''De groote schouburgh der Nederlantsche konstschilders en schilderessen'' (1718) Arnold Houbraken, adeitasuna liburutegi Digitala, holandako literatura</ref>
* Pieter Verbrugghen II – "Ballon" ("Puxika")<ref name="genoels">[http://www.dbnl.org/tekst/houb005groo01_01/houb005groo01_01_0351.htm Abraham Genoels biografia] batean Arnold Houbraken, ''De groote schouburgh der Nederlantsche konstschilders en schilderessen'', 1718 (nederlandera)
</ref>
[[Category:Articles with Dutch-language external links|Category:Articles with Dutch-language external links]]</ref>
* Robert du Val – "La Fortune"
* Jan Baptist Weenix – "Ratel" ("Arranbera")<ref>Kilian.</ref>
69. lerroa:
* Gaspar de Witte – "Grondel" <br>
* Johan Zierneels - "Lely" or "Lelie" ("Lily")<ref name="genoels">[http://www.dbnl.org/tekst/houb005groo01_01/houb005groo01_01_0351.htm Abraham Genoels biografia] batean Arnold Houbraken, ''De groote schouburgh der Nederlantsche konstschilders en schilderessen'', 1718 (nederlandera)
</ref>
[[Category:Articles with Dutch-language external links|Category:Articles with Dutch-language external links]]</ref>
 
== Ikus, halaber, ==
84. lerroa:
* Levine, David A., "Schildersbent [Tolestuta]," ''Grove Artea Konektatuta''. Oxford University Press, [15 Martxoa 2007].
* Slive, Seymour. ''Holandako Pintura 1600-1800''. Yale University Press Pelican Artearen historia. New Haven, Conn: Yale University Press, 1995. ISBN 0-300-06418-7.
 
[[CategoryKategoria:Articles with Dutch-language external links|Category:Articles with Dutch-language external links]]</ref>
[[CategoryKategoria:Articles with Dutch-language external links|Category:Articles with Dutch-language external links]]</ref>
[[CategoryKategoria:Articles with Dutch-language external links|Category:Articles with Dutch-language external links]]</ref>
[[CategoryKategoria:Articles with Dutch-language external links|Category:Articles with Dutch-language external links]]</ref>
[[Kategoria:Erromatarrak]]