Autismoaren Espektroko Nahasmen: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
t Robota: Aldaketa kosmetikoak
5. lerroa:
Espektro autista trastornoan kokatzen diren pertsonak, multzoetan baino continuum batean kokatu behar. Komunikazio sailtasunak, erantzun desegokiak edo erantzunik ezak, adiskidetasuna lortzeko gaitasun eskasak... maila oso bestelakoetan antzeman izan dira. Errutinekin menpekotasuna, aldaketen aurrean frustrazioa, gehiegizko atentzioa kontu ez-ohikoetan, atentzio eskasa ingurukoentzat garrantzitsuak diren kontuetan... Espektro horretan kokatzen diren pertsonak paragrafo honetan deskribaturiko tasunak oso gradu bestelakoan izango dute, tasunak ozta-ozta erakustetik tasunak bere osotasunean erakusteraino<ref>[http://www.dsm5.org/Documents/Autism%20Spectrum%20Disorder%20Fact%20Sheet.pdf {{en}} American Psychiatric Association ''Autism Spectrum Disorder Fact Sheet'' 2013]</ref>.
 
Askoren ustez, espektro autista ez da ez trastorno ez [[eritasun|gaixotasun]] bat; gaixotasun bat sendatu daitekeelako tratamendu edo medikazioarekin, aldiz, trastorno honek ez du konponbiderik, horrela bizitzea ikastea besterik ez dago. Dena den, autistek eta autisten familiek laguntza jasotzeko eskubidea dute [[Garapen iraunkor|gizarte garatugaratuetan]]etan. Pertsona autistei bere autonomia pertsonalean aurrera egiteko laguntza bereziak ematen zaizkie. Higiene ohiturak, lan ohiturak ikasteko, eta beste zenbait trebetasun ikasteko zailtasun bereziak izan ditzaketenez laguntza bereziak jasotzeko eskubidea onartzen zaizkie [[Garapen iraunkor|gizarte garatugaratuetan]]etan.
 
 
13. lerroa:
APNABI elkartearen orrian<ref>[http://www.apnabi.org/eu/autismo/tea/?PHPSESSID=730b87fd9421989b6ca6280fff26478c APNABI: "Zer dira AENak?"]</ref> hiru tasun hauek azpimarratzen dituzte:
 
:* Elkarrekiko interakzio sozialaren garapenean funtsezko nahasteak.
:* Ahozko eta ez-ahozko komunikazioan trebetasun gabeziak.
:* Autismo espektroan kokatzen diren pertsonak, interesak eta portaerak, oro har mugatuak edo errepikakorrak izaten dituzte.
 
Pertsonak espektro autistan kokatzeko modu errudimentarioa galdetegiak erabiltzea da. Horrelako galderak erabiltzen dira, —esaterako, erizainek familiei haurren errutinazko osasun-azterketetan—.
34. lerroa:
 
== Autisten eskubideen aldeko higikundea ==
[[FileFitxategi:Autism spectrum infinity awareness symbol.svg|thumb|Autismoaren espektroaren infinituaren oharmenaren sinboloa. Geroago [[neuroaniztasun]] ikuspegiaren aldekoek erabilia.]]
Autisten eskubideen aldeko higikundeak sortu dira, esate baterako [[Ameriketako Estatu Batuak|AEBetan]]. [[Neuroaniztasun]]aren ikuspegia defendatuz, autismoa gaixotasun edo asaldura bat baino izaera bat dela defendatu egin dute, funtzionalitate ezberdinak dituzten pertsonen izaera.
 
Higikunde hauen helburua autismoaren espektroaren aniztasuna azaltzea da, gizartean aldekotasunak lortzea eta azaldu autismoaren espektroaren baitan topa daitezkeen funtzionalitate eta jokabide guztiak ez direla zertan gabezia hutsak izan.
 
Autismoak erro genetikoa dauzkala defendatu egiten dute eta giza-genomaren aniztasunaren erakusgarri naturala dela aldezten dute. Ikuspegi honek zabalduago dauden beste ikuspegi pare bati aurre egin nahi die:
::# autismoa giza-genomaren aniztasunaren baitan akatsak dituzten geneengatik ematen da eta gene horiek detektatu egin beharko lirateke sortzen dituzten problemak konpontzeko bidean eta
::# hain zabaldua ez dagoen beste hipotesi batek dio autismoa oraindik ondo ezagutzen ez den eragile biologiko batek edo batzuek sortzen dutela, kutsadura motaren batek, birus batek-edo, eta beraz, eragile biologiko hori(ek) antzeman beharko lirateke autismoa sendatzeko.
 
46. lerroa:
 
== Ikus, baita ==
* [[Autismo]]a.
* [[Neuroaniztasun]]a.
 
== Kanpo loturak ==