Eguzkia: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
t Robota: Testu aldaketa automatikoa (-borobil +biribil)
282. lerroa:
Planeta bat Eguzkiaren inguruan biratzen ari den objetu bat da, zeinen masa nahikoa den grabitateak (ia-)[[esfera|esferikoa]] den objetu bat izateraino eraman duena, eta bere ibilbidean dauden objetuak garbitu dituena. Definizio honen arabera Eguzki-sisteman zortzi planeta daude: Merkurio, Artizarra, Lurra, Marte, Jupiter, Saturno, Urano eta Neptuno. Bere orbita Kuiper gerrikoko beste objektuetatik garbitu ez duelako, Plutonek ez du definizio hau betetzen. Pluton planeta nano bat da, beraz, Eguzkiaren inguruan orbita egiten duen eta ia-esferikoa den objektua bere grabitate propioa dela eta, baina ez dituenak bere auzoko planetesimalak garbitu eta ez dena satelite bat. Plutonez gain IAUk beste lau planeta nano onartzen ditu Eguzki-sisteman: Zeres, Haumea, Makemake eta Eris. Beste objetu batzuk ez-ofizialki ere planeta nano gisa izendatu dira, hala nola 2007 OR10, Sedna, Orkus eta Quaoar. Plutoni erreferentzia eginez, Neptunoz haraindiko orbita duten planeta nanoei "plutoide" izena eman ohi zaie.
 
Eguzkiaren inguruan biratzen duten beste objektu txikiak [[Eguzki-sistemako gorputz txiki]] izena hartzen dute.</ref> [[Asteroide gerrikoa]] Marte eta Jupiterren artean orbitatzen duten milaka objektuk osatzen dute. Objektu hauek, planeta telurikoek bezala, arroka eta metalak dituzte osagai. Neptunoren orbita igaro ondoren [[Kuiperren gerrikoa]] dago, [[Neptunoz haraindiko objetu|Neptunoz haraindiko objektu]]z osatua. Hauek, batez ere, [[izotz]]ez osaturik daude eta disko sakabanatu bat osatzen dute. Gerriko honen ostean berriki aurkitutako [[sednoide]]ak daude. Populazio hauen artean dozena batzuek, eta agian hamarnaka mila objektu daude euren [[grabitate]]ak borobildubiribildu dituenak. Objektu hauei [[planeta nano]] izena ematen zaie. Ezagutzen diren planeta nano batzuk [[Zeres (planeta nanoa)|Zeres]] asteroidea edo [[Pluton (planeta nanoa)|Platon]] eta [[Eris (planeta nanoa)|Eris]] dira. Bi eskualde hauez gain, badira beste populazio batzuk gorputz-txikien artean sailkatzen direnak, hala nola [[kometa]]k, [[zentauro (astronomia)|zentauroak]] edo [[planeten-arteko hauts-hodeiak]]. Guzti hauek eremu ezberdinen artean bidaiatzen dute, orbita [[Elipse|eliptiko]] ezberdinekin. Sei planetek, gutxienez lau planeta nanok, eta beste gorputz-txiki batzuek [[satelite]] naturalak dituzte, askotan "ilargi" izena hartzen dutenak [[Ilargia]] dela eta. Kanpoko lau planeta erraldoiek [[eraztun planetario]]a dute, hautsez eta objektu txikiz osatuak.
 
== Oharrak ==