Genero gramatikal: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
8. lerroa:
 
=== Sexua eta generoa ===
Europako hizkuntza askoren kasuan generoak sexuarekin (bizidunen generoarekin, hertsiki) zerikusia badu ere, gramatika-generoa maimaiz zarbitrarioaarbitrarioa da. Hau da, genero neutrorik ez duen baina maskulino/femeninoa dituen hizkuntza batean, marka maskulino edo femeninoak ematen zaizkie sexurik gabeko objektu arruntei edo baita animaliei ere. Adibide batzuk [[Gaztelania|gaztelaniaz]]: ''la ballena'' ([[balea]], fem., arra ala emea izan), ''la puerta'' (atea, fem.), ''el puente'' (zubia, mask.). [[Frantses|Frantsesez]], herrialdeen izenek artikulua daramate eta, horren ondorioz, genero maskulinomaskulinoa edo femeninoa dute, banaketa arbitrario samarrean.
 
Europako hizkuntzen artean, sexua normalean generoaren bereizgarri agertzen dela jakinik, ñabardurok daude:
 
* bi genero, bereizketa argiki maskulinoa eta femeninoa, [[gaztelania]]<nowiki/>z eta [[frantses]]<nowiki/>ez bezala,
* hiru genero: maskulinoa, femeninoa eta neutroa (adibidez, [[txekiera]]<nowiki/>kz, [[aleman|alemana]]ak<nowiki/>ez, [[errusiera]]k<nowiki/>z...)
* bi genero: batetik, komuna (maskulinoa eta femeninoa) eta, bestetik, neutroa ([[daniera]]k<nowiki/>z, [[suediera]]k<nowiki/>z, [[norvegiera]]k<nowiki/>z...).
 
=== Izen-klaseak ===
Hizkuntza batzuek —[[Afrika]]ko zenbaitek, adibidez— sei generotatik gora dituzte, sexuarekin zerikusirik ez dutenak, eta kasu horretanhorietan, izen-klase kontzeptua maizago erabiltzen da gehiago, generoarena baino.
 
== Generoaren markak eta komunztadura ==
Izenen sailkapenerako kategoriak dira generoak, eta agerpen morfemikoa batzuetan izenetan har dezakete, baina ez beti.
 
Gaztelaniaz, atzizkiizenen erangeneroa bukaeran agertzen da normalean generoa izenetan. Ipar Amerikako [[kathlamet]] hizkuntzan, berriz, aurrizki gisa, baina bi kasuetan nahiko parekagarriak dira kasuak:
 
* Gaztelaniaz: ''perr'''o''', perr'''a''''' (txakur arra, txakur emea); ''muchach'''o''', muchach'''a''''' (mutila, neska).
31. lerroa:
Generoaren [[komunztadura]] beste morfema batzuekin gerta daiteke: [[Determinatzaile (gramatika)|determinatzaileak]], [[Izenlagun|izenlagunak]], numeralak, [[Aditz|aditzak]]... Gaztelaniaz, komunztadura gertatzen den izenlagun edo adjektiboen amaierarekin eta artikuluekin:
 
* ''Gato'' (katar)'', el gato'' (katarra)'', el gato negro'' (katar beltza)'', los gatos negros'' (katar beltzak).
* ''Gata'' (kateme)'', la gata'' (katemea)'', la gata negra'' (kateme beltza)'', las gatas negras'' (kateme beltzak).
 
[[Gales (hizkuntza)|Galesez]], komunztadura zein izen-eraldaketa, parametro bitxietan gertatzen da, hitz hasierako aldaketakontsonantea kontsonantikoekin.aldatuz:
 
{| class="wikitable" cellspacing="2"