Ahate: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
No edit summary
Etiketa: 2017 wikitestu editorearekin
t Robota: Aldaketa kosmetikoak
1. lerroa:
[[FileFitxategi:Pacificblackduck.jpg|thumb|Ahateak hainbat azpifamilia ezberdinetako animaliak dira]]
'''Ahatea''' [[Anatidae]] [[hegazti]]-familiako hainbat [[Hegazti|hegaztikhegazti]]k hartzen duten izen-arrunta da.
 
Ahate [[Etxekotze|etxekotua]] edo jakitarako erabiltzen dena, '''''Anas platyrhynchos domesticus''''' izenekoa izan ohi da Europan, [[Basahate|basahatearenbasahate]]aren ondorengo domestikatua. Hala ere, beste herrialde batzuetan beste espezie batzuekin harremana izan dezaketen ahate etxekotuak hazten dira etxaldeetan.
 
== Izenak ==
Euskaraz ''ahate'' eta ''ahata'' aldaerak dira hegaztiaren izenik hedatuenak, baina [[Bizkaiera|bizkaierazbizkaiera]]z maileguzko ''paitta'' eta ''pato'' erak ere erabiltzen dira, eta baita ''bili'' [[Debabarrena|Debabarrenean]] eta ''piro'' [[Bidasoa|Bidasoaren]]ren haranean.<ref>{{Erreferentzia|izenburua=Basahate|hizkuntza=eu|url=http://txoriak.eus/txoriak/basahate|aldizkaria=txoriak.eus|sartze-data=2018-04-13}}</ref>
 
Espezieen izen arruntak hizkuntzaren arabera aldatzen dira, baina orokorrean bost azpifamilia hauetako kideak izan daitezke ''ahate'':
18. lerroa:
 
== Ahatea jaki gisa ==
[[FileFitxategi:MCB-duck-leg-confit.jpg|thumb|Ahatea jaki gisa, izter urinekoa]]
'''Ahateak''' bular (''magret'') handiago eta hanka (''cuisses'') txikiagoak dauzka [[Oilasko|oilaskoakoilasko]]ak baino. Gordinik eta urinetan ''confit'' edo [[Ahate-urineko|urinekoak]] eginik saltzen dira; hegoak eta kondar-xerrak, papur gisa (''rillete''). Lepo-hegoekin ''al-i-cot'' egiten da [[Bearno|Bearnon]]n.<ref name=":0" />
 
=== Ahate-gibelaren ondorengoak ===
Ahatearen [[Gibel|gibelagibel]]a (''foie'') da jaki gisa hegazti honek ematen duen zati noblea: erraia osorik edo zatika dago salgai, gordinik, egosita soilik (''[[foie gras]]'') edo [[Truman (2015eko filma)|trufaz]] aberastuta (''foie trufé'')<ref name=":0">{{Erreferentzia|izena=Edorta|abizena=Agirre|urtea=|izenburua=Okela eskola - Ase eta Gose|argitaletxea=|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=eu|url=http://asetagose.blogariak.net/okela-eskola/|aldizkaria=Ase eta Gose|sartze-data=2018-04-13}}</ref>.
 
Ahate-gibelean oinarrituriko beste jaki batzuk dira: ''bloka,'' urinetan konfitatu gibel (%60-90) eta hegaztikiak osatua. Gibel (%50-70), haragi eta fekulak dituena ''mousse'' edo ''créme de foie'' (%50-60) da. Tartean dabil ''parfait'', sukaldaritzan usu erabilia. Gibel gutxien daukatenak, ''royal'' eta ''[[Pate|paté]]'' ezagunak (%40-15).
 
== Erreferentziak ==