Jano: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
t Euskaltzaindiaren webguneko esteka berriak
t Robota: Testu aldaketa automatikoa (-{{HezkuntzaPrograma}} +{{HezkuntzaPrograma|Kultura klasikoa}})
1. lerroa:
{{HezkuntzaPrograma|Kultura klasikoa}}
[[Fitxategi:Janus.xcf|thumb|Janoren irudikapenak. Bernard de Montfauconen ''L'antiquité expliquée et représentée en figures''.]]
'''Jano'''<ref>[https://www.euskaltzaindia.eus/dok/arauak/Araua_0082.pdf Euskaltzaindiaren 82. araua: Grezia eta Erromako pertsonaia mitologikoak]</ref> ({{lang-la|Ianus}}) [[Erromatar mitologia|Erromako]] antzinako [[jainko]]a izan zen, [[Erromatar Inperioa]]ren urrezko garaikoa. Bi [[aurpegi]]ko irudia du, aurrera begira dagoena bata eta atzera begira bestea. Janoren jatorria zein den ez dago argi, baina nolanahi ere Erromako jainkoetan zaharrenetakoa da. Ateen ({{lang-la|ianuae}}), arkuen ({{lang-la|jani}}) eta hasiera guztien jainkoa zen. Sartu-irtenetan gurtzen zuten, eta familia-burua izaten zen gurtza horretako ''[[flamen]]'' edo apaiza. Tenplu bat eraiki zioten [[Palatino]]ko [[Antzinako Erroma|erromatarrek]] eta [[Kirinal]]go [[sabinar]]rek. Bi herrien arteko bidean eraiki zuten, eta irekita uzten zuten gerra-garaietan sabinarrak eta erromatarrak lasai pasa zitezen alde batetik bestera; eta ixten zuten bake-garaietan, herri bakoitzaren bakartasuna ondo gordetzeko. Jainko honi eskaintzen zizkioten Erroman urteko lehen hilabeteko lehen eguna, eguneko lehen ordua, eta hasiera guztiak. [[Urtarril]]eko hila eskaini zioten honenbestez erromatarrek Janori ({{lang-la|ianuarius}}).