Euskal Pizkundea: berrikuspenen arteko aldeak

[[Fitxategi:Euskaltzaindia, 1927.jpg|thumb|[[Euskaltzainen zerrenda|Euskaltzain]] eta idazle batzuk, [[1927]]an Euskaltzaindiak eginiko ohiko biltzar batean. Ezkerretik eskuinera, zutik: [[Orixe]], [[Jean Elizalde]], [[Seber Altube]], [[Julio Urkixo]] eta [[Erramun Olabide]]. Eserita: [[Juan Bautista Eguzkitza]], [[Bonifazio Etxegarai]], [[Resurreccion Maria Azkue]] eta [[Georges Lakonbe]].]]

'''Euskal Pizkundea''' edo '''Lehen Euskal Pizkundea''' [[euskal literatura]]k bizi izandako garai emankorraren izena da, [[XIX. mendea|XIX. mendeko]] bigarren erdialdetik [[XX. mendea|XX. mendeko]] lehen erdialdera arte luzatutakoa. Mugimendu euskaltzale hori [[Hego Euskal Herria|Hegoaldeko]] lurraldeetan [[karlistaldiak]] galdu eta [[foru]]ak deuseztatu zireneko galera-sentimenduari dago lotua, [[erromantizismo]]aren eragin nabarmenarekin. Aro hura mugatu zuten gertakariak [[Hirugarren Karlistaldia]] eta [[Espainiako Gerra Zibila]] izan ziren; zehazki, [[1876]]tik [[1936]] arte iraun zuen [[Hego Euskal Herria]]n.