1766ko matxinada: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
Xirkan (eztabaida | ekarpenak)
Xirkan (eztabaida | ekarpenak)
79. lerroa:
 
=== Apirilak 15: Kapitulazioak ===
Goizean jendea Azpeitiko plazan bildu zen eta aldarrikapenak egiten hasi ziren. Herriko ordezkariak bertan biltzera behartu eta, Azkoitian bezala, 26 erreal gari anegako eta 16 arto anegako prezioak ezartzera derrigortu zituzten. Elizaren hamarrena ere erregulatzeko eskatu zieten, eta zeuden bi neurriak suntsitu eta berri bakarra egiteko proposatu. Neurri hauei '''Azpeitiko kapitulazioak''' izena eman zaiozaie, eta aurrerantzean beste herri askotan erabili ziren eskariak egiteko aurrerantzean. Dokumenturik ez da gordetzen, hala ere, eta [[Mutriku]]n egun batzuk beranduagogeroago onartutako kapitulazioa irakurri behar da ideia bat egiteko<ref name="Yakintza" />.
 
{{esaera2|<big><center>'''Mutrikuko kapitulazioa'''</center></big>
86. lerroa:
# Primiziak Herria kudeatzea enkantera atera gabe, eta kudeatzeko izendatzen den pertsonari ehuneko hamarra ordaintzea.
# Herriko gaztainaren fruitu guztia herritar eta bertan bizi diren guztien artean banatzea, euren ardura izanik jasotzea, eta bi pertsona izendatzea Erregimentuak gaztainak jasotzeko, euren lana ordainduz.
# Hortik aurrera ez ordaintzea hamarrenik gaztaina komunalagatik ez partikularragatik, baina bai [[hasikin]]ahasikina.
# Gariaren hamarrenean ken dadila ordaintzerako garaian ereindako zatirako behar dena, eta ez ordaintzea hamarrenik txerriak izateagatik.
# Ahuntzak libreki ibili ahal izatea lur komunal zein partikularretan.
95. lerroa:
# Bideak konpontzeko egiten diren auzolanetan herritar eta bizilagun guztiak deitzea, baina ez bigarren aldiz guztiek egin arte, eta langile eta itzainei euren ordainketa egitea.
# Santua pasa behar den erreka nagusi guztietan zubiak eraikitzea, eta bi udalerriren mugan baldin badaude, bien artean egitea.
# [[Zahi (abere-bazka)|Zahi]] anega ez saltzea 32 kuartotan ez bada; arrautza bakoitza bi marabeditan; esne pitxarra maiatzetik uztailera 6 kuartotan, eta hortik aurrera 8 kuartotan.
# Probestuari ez ordaintzea baserrietara egiten dituen bidaiengatik bi erreal baino gehiago, eta bakarra kartzela-gastuengatik.
# Lan genero guztietan itzainei ordain zaiela 8 erreal euren kontura badaude, eta bost eta erdi nagusiak mantentzen baditu, eta mandatuak egiten dituztenei 8 erreal eta ardo laurden bat, usadio zaharra zen bezala.
107. lerroa:
# Gaurko Herri honetara ez bada iristen eta ez bada eskatzen dutenen aurrean aurkezten Alkatea, Txurrukak ordain dezala matxinoen lotarako lekua, eta bestela zortzi, hamar edo hamabi kide geratuko direla.<ref>{{erreferentzia|url=http://www.bergarakoartxiboa.eus/recursos/bestelakoak/XVIII/AAgirre_hustuketa_L5_apen_06.pdf|formatoa=pdf|izenburua=Bergara, Ayuntamiento general del 21 de Abril de 1766}}</ref>}}
 
Azpeitiko kapitulazioa honen antzekoa izango litzatekezatekeen, neurri zehatz batzuk aldatuta. Kapitulazioa onartuta, arratsalde horretanhartan bertan [[prozesio]] bat antolatu zuten Loiolako Santutegira, herriko handikiak bertaratzera derrigortuzderrigorturik. ''[[Te Deum]]'' bat errezatu ostean, herrira itzuli ziren eta arratsalde osoa garaipena ospatzen eman zuten<ref name="Yakintza" />. Garaipena ospatzearekin batera, lorpenaren albistea inguruko herrietara azkar barreiatuhedatu zen inguruko herrietara<ref name=":2" />.
 
=== Debabarrena ===