Sakelako mugikorraren aplikazio: berrikuspenen arteko aldeak
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
No edit summary |
No edit summary Etiketa: 2017 wikitestu editorearekin |
||
1. lerroa:
[[Fitxategi:Mobile devices Iphone nokia1.JPG|thumb|Adimendun sakelako telefonoak aplikazioak erakusten.]]
'''Sakelako mugikorraren aplikazio''' edo '''app'''<ref>{{Cite web|url=https://porunalenguacongruente.com/2017/03/12/app/|izenburua=Cómo se pronuncia app, y qué significa|sartze-data=2018ko azaroaren 30a|egunkaria=|aldizkaria=|abizena=Guarda|izena=Sergi|egile-lotura=|data=2017ko martxoaren 12a|hizkuntza=gaztelania|formatua=}}</ref> bat, gailu adimentsuetarako diseinatutako aplikazio informatiko bat da. Aplikazioek erabiltzaileari hainbat funtzio eskaintzen dizkiote edozein motako ataza modu errazago batean egin ahal izateko.
8. lerroa:
Hasieran, sakelako mugikor aplikazioen helburua produktibitatea handitzea eta informazioa atzitzea izan zen. Hala ere, eskari publikoaren hazkundeari esker aplikazio kategoria berriak agertu ziren.
== Erabilerak ==
Gailuetan idatzita dauden aplikazioak izanik, konpilatu beharreko programa baten lengoaian idatzirik daude, eta horrelakoen funtzionamenduak hainbat abantaila dituzte, adibidez:
* Sarrera bizkorrago eta sinpleagoa, beharrezko informazioa lortzeko, datuen baimenik eman beharrik gabe.
* Datu pertsonalen bilketa, berez eta modu seguruan.
* Aldakortasun handia erabilera eta aplikazio praktikoei dagokienez, .
* Funtzionalitate espezifikoen esleipena.
* Zerbitzu eta produktuen konektibitate eta eskuragarritasunaren gaitasuna hobetzea (erabiltzaile-erabiltzaile, erabiltzaile-zerbitzuen hornitzaile, eta abar).
Sistema operatiboa programa bat edo programa informatikoen multzoa da, gailu baten hardware eta aplikazio informatikoen zerbitzua kudeatzen dituena (Windows, iOS, Android, etc.).
Zerbitzari batean dauden erremintak dira web-aplikazioak, eta erabiltzaileak Internet (edo intranet) bidez sar daitezke bertara, nabigatzaile orokor edo espezifiko bat erabiliz, programazio-lengoaiaren arabera (''moodle'').
Web batek ahalbidetzen die elkarte eta banakoei zerbitzu fisiko edo birtualetan edukia igo, gorde, mantendu, kudeatu edota biltzea. Adibidez, Dropbox software-aplikazio bat izango litzateke, zeina fitxategiak hodeian gordetzeko prestatuta dagoen eta sarbidea web-interfaze edo ''app'' baten bidez egin daitekeen.
Azken urteotan, banaketa informatikoen zerbitzuek ahalbidetu dute hainbat elkarteren (heziketakoak barne) prozesu, aktibitate eta aplikazio informatikoak kudeatzea. Hori komertzialki software-zerbitzuak eskaintzen dituzten enpresen bidez egiten dute ([[Google]], Amazon, Microsoft).
== Sakelakoen aplikazioen jatorria ==
Komunitate teknologikoak onartutako irizpide bat baino gehiago daude aplikazioen jatorriaren inguruan, baina hogeigarren mendeko laurogeita hamarreko hamarkadako telefono mugikorren bideo-jokoen lehenengo aplikazioetan (deien tonuetan, egutegi eta agendetan) koka daiteke abiapuntua. Oinarrizko telefono modura ezagutzen ziren, pantaila txikikoak, gehienak ukipen-pantailarik gabekoak.
Gauzak horrela, 1994. urtean, ''Tetris'' izenekoa izan zen telefono mugikor batean instalatutako lehen jokoa. Hiru urte geroago, [[Nokia]]<nowiki/>k orain arteko onarpenik handiena izan duen ''Snake'' jokoa kaleratu zuen, zeinaren garapena ''Arcade Blockade''-n oinarritu den. Azken joko hau eta beraren aldaerak marka finlandiarreko 350 milioi gailu mugikor baino gehiagotan izan ziren aurreinstalatuak. Eta 6110 modeloa izan zen bi jokalariren arteko erabilera bikoitza ahalbidetu zuen lehen bideo-jokoa, ataka infragorri bidez. Gaur egun (2017), oraindik irauten du beraren aldaera batek, ''Arrow'' izenekoak, Ketchapp enpresa frantziarrak garatua izan zena.
Geroago, 2000. urtean [[Wireless Application Protocol|WAP]]<nowiki/>aren (Wireless Application Protocol) inbasioak ahalmen handiagoa eskaini zuen telefonia mugikorreko operadoreek banatutako jokoak deskargatzeko. Baina aplikazioen goreneko maila 2008. urtetik aurrera agertu zen ''[[Apple Inc.|Apple]]''-en ''App Store'' (''Android''-entzako lehen SDK) eta ondorengo baina ia berehalakoa izan zen ''Androi Market''-en kaleratzearekin batera; azken honek ''[[Google Play]]'' izena hartu zuen 2012. urtean, ''Google Music''-ekin fusionatu ondoren, Google-en banaketa digitalaren planteamendu estrategiko berria aurrera eramateko.
== Web-aplikazioak ==
Azken urteotan, 2010etik aurrera, asko aldatu da Internetera sartzeko eta nabigatzeko modua, gailu mugikorren sorkuntza eta arkitektura teknologikoak eraginda. Ondorioz, web-egileek programazio-kodeak aldatu dituzte, euren orrialdeen konfigurazioak gailu teknologiko ezberdinetara egokitzeko. Izatez, web-aplikazio bat edozein sistema operatibo darabilen gailu mugikor independente batera optimizatu eta egokitu den web-orrialde baten bertsioa besterik ez da.
== App baten diseinu eta garapena ==
Gailu mugikorretarako aplikazio baten garapenak haien mugak izan behar ditu kontuan. Gailuak bateriarekin funtzionatzen dute, pantaila-tamaina ezberdinak izan ditzakete eta, gainera, [[software]]- eta [[hardware]]-konfigurazio ezberdinak eta datu espezifikoak ere aldakorrak dira gailu bakoitzean. ''Cuello y Vittone'' diseinatzaileen arabera aplikazio baten diseinu eta garapenerako prozesua honako bost pauso hauetan egituratu daiteke:
* Kontzeptualizazioa
* Definizioa
* Diseinua
* Garapena
* Argitalpena
== Web aplikazioak ==
25 ⟶ 60 lerroa:
==== Web aplikazioen desabantailak: ====
* Aplikazio denden bidezko banaketa eta sustapena ez dago baimenduta.
* Internet konexioa nahitaezkoa da.
31 ⟶ 65 lerroa:
*Ez dute exekuzio botoi espezifikorik.
*Zerbitzu askok erabiltzailearen baliabideentzako biltegiratze espazio oso mugatua eskaintzen dute.
== Aplikazio mugikorrak eta erabilgarritasuna ==
''Software'' kalitateari buruz hitz egiterakoan, [[Erabilgarritasun|erabilgarritasuna]] kontuan izan beharreko faktore bat da. Hori dela eta, erabilgarritasuna neurtzeko metodoak sortzea ezinbestekoa da.
57 ⟶ 88 lerroa:
== Aplikazio mugikorren sailkapena ==
'''a. Eragin psikosozialaren arabera:'''<ref>{{Erreferentzia|izena=Davis,|abizena=Katie.|izenburua=La generaci©Øon APP : C©Øomo los j©Øovenes gestionan su identidad, su privacidad y su imaginaci©Øon en el mundo digital|url=https://www.worldcat.org/oclc/924732728|isbn=9788449330056|pmc=924732728|sartze-data=2018-11-28}}</ref>
68 ⟶ 98 lerroa:
* Erabilgarriak: lan espezifikoak egiteko baliabideak eskaintzen dituzten aplikazioak.
* Hezigarriak: informazioa eskaintzeko diseinatzen diren aplikazioak. Aplikazio hauen lehentasuna, edukien atzipena eta bilaketa tresnak dira.
* Publizitarioak: helburu komertzialerako.
'''c. Banaketa baldintzaren arabera:'''
93 ⟶ 122 lerroa:
==== Microsoft Store ====
Microsoft Store-a [[Windows Phone]] sistema eragilea erabiltzen duten mugikorretarako erabilgarri dagoen [[Microsoft]]<nowiki/>en banaketa plataforma bat da. 2010ean merkaturatu zen eta 2012ko urrian 120 000 aplikazio baino gehiago zituen<ref>{{Cite web|url=https://news.softpedia.com/news/Windows-Phone-Store-Has-120-000-Apps-Now-More-to-Come-302992.shtml|izenburua=Windows Phone Store Has 120,000 Apps Now, More to Come|sartze-data=2018ko azaroaren 30a|egunkaria=|aldizkaria=|abizena=Arghire|izena=Lonut|egile-lotura=|data=2012ko urriaren 30a|hizkuntza=ingelesez|formatua=}}</ref>. Urte bat geroago, 2013ko maiatzean hain zuzen ere, Microsoftek adierazi zuen 145 000 aplikazio zituela Windows Phone Store aplikazioan<ref>{{Cite web|url=https://www.zdnet.com/article/windows-phone-hits-145000-apps-all-eyes-on-the-ecosystem/|izenburua=Windows Phone hits 145,000 apps: All eyes on the ecosystem|sartze-data=2018ko azaroaren 30a|egunkaria=ZDNET|aldizkaria=|abizena=Whittaker|izena=Zack|egile-lotura=|data=2013ko maiatzaren 13a|hizkuntza=ingelesez|formatua=}}</ref>.
==== BlackBerry World ====
105 ⟶ 133 lerroa:
== Ikus, gainera ==
* [[Android]]
* [[Software]]
112 ⟶ 139 lerroa:
== Erreferentzia ==
<references />
== Kanpo loturak ==
{{commonskat}}
[[Kategoria:Telefono mugikorrak]]
| |||