Konfigurazio elektroniko: berrikuspenen arteko aldeak
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
No edit summary |
No edit summary |
||
34. lerroa:
|}
Konfigurazio elektronikoa [[Bohr eredua]]ren bitartez asmatu zen. Elektroiaren izaera mekaniko-kuantikoari lotuta elektroiaren ulerpenean aurrerapenak izan diren arren, ohikoa da [[Geruza elektroniko|geruza]] eta [[Azpigeruza elektroniko|azpigeruzei]] buruz hitz egitea oraindik.
Elektroi-geruza bat oinarrizko [[zenbaki kuantiko]] (n) berdina partekatzen duten egoera baimenduen zerrenda da. Atomo baten n. elektroi-geruzak 2n<sup>2</sup> elektroi osta dezake, adibidez, lehenengo geruzak 2 elektroi har dezake, bigarrenak 8, hirugarrenak 18, eta abar. 2 berretzailearen jatorria elektroi biraren egoerak ematen du. Orbital atomiko bakoitzak kontrako [[Spin|spin]]a duten bi elektroi baimentzen ditu, bat +1/2 spinarekin (goranzko gezi batekin denotatuta normalean), eta bestea -1/2 spinarekin (beheranzko geziarekin).
Azpigeruza bat geruza baten barneko egoera taldea da [[zenbaki kuantiko azimutal]] komun batek definituta, ℓ. ℓ = 0, 1, 2, 3 balioek ''s'', ''p'', ''d'' eta ''f'' etiketei dagokie, hurrenez hurren. Esate baterako, 3''d'' azpigeruzak n = 3 eta ℓ = 2 edukiko ditu. Azpigeruza batean kokatuta egon daitekeen elektroi kopuru maximoak 2(2ℓ+1) adierazpenak mugatzen du. Honek bi elektroi ematen dio ''s'' azpigeruzari, sei elektroi p azpigeruzari, hamar elektroi ''d'' azpigeruzari eta hamalau elektroi f azpigeruzari.
Geruzek eta azpigeruzek osta dezaketen elektroi kopurua mekanika kuantikoaren ekuazioetatik dator, bereziki, Pauliren bazterketa printzipiotik
==Notazioa==
47. lerroa:
Elektroi askoko atomoentzako, notazio hau oso luzean izan daiteke, eta horregatik, notazio laburtua erabiltzen da, lehenengo azpigeruzak [[gas noble]] batenak direla kontuan hartzen duena. Adibidez, fosforoa, [[argon]] eta [[Neon|neonetik]] (1s<sup>2</sup> 2s<sup>2</sup> 2p<sup>6</sup>) aldentzen da bakarrik hirugarren geruzaren presentziarengatik. Horrela, fosforoaren konfigurazio elektronikoa neonarenarekiko adieraz daiteke hurrengo moduan: [Ne] 3s<sup>2</sup> 3p<sup>2</sup>. Notazio hau erabilgarria da gogoan hartzen bada elementuen [[propietate kimiko]] gehienak kanpoko geruzetatik baldintzatuta datozela.
Orbitalen idazte ordena orbitalen egonkortasun erlatibotik dator, energia orbital txikiena dutenak idatziz lehentasunez. Honen esangura da, idazkerak erregela batzuk jarraitzen dituen arren, salbuespenak aurkitzen direla. Atomoen gehienezkoak Madelung erregelak zehaztutako ordena jarraitzen du. Horren arabera, [[burdina]]<nowiki/>ren konfigurazio elektronikoa honela idatziko litzateke: [Ar] 4s<sup>2</sup> 3d<sup>6</sup>. Beste notazio eredu batek orbitalak antolatzen ditu lehenengo zenbaki kuantikoaren arabera, burdinaren adierazpena era honetan
Elektroi
==Jatorri historikoa==
56 ⟶ 58 lerroa:
Debekatuta dago n zenbaki kuantiko nagusia duen elektroi bat baino gehiagok beste hiru zenbaki kuantiko berdinak izatea k [l], j [ml] eta m [ms].
[[Schrödingerren ekuazio|
==Antolaketa elektronikoa==
| |||