Konfigurazio elektroniko: berrikuspenen arteko aldeak
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
No edit summary |
No edit summary |
||
60. lerroa:
==Jatorri historikoa==
[[Niels Bohr]] (1923) izan zen elementuen propietateen [[taula periodikoa|periodizitatea]] atomoaren elektroi egituran azalduta egon zitekeela proposatu zuen lehenengo pertsona.<ref> Bohr, Niels (1923). "Über die Anwendung der Quantumtheorie auf den Atombau. I". Zeitschrift für Physik. 13: 117. Bibcode:1923ZPhy...13..117B. doi:10.1007/BF01328209.</ref> Bere proposamenak oraingo Bohren atomo ereduan oinarrituta daude, non elektroi geruzak orbitalak ziren nukleotik distantzia batera zehaztuta. Gaur egun, Bohren jatorrizko
Hurrengo urtean, [[Edmund Clifton Stoner|E. C. Stonerrek]] [[Arnold Sommerfeld|Sommerfeldren]] hirugarren zenbaki kuantikoa barneratu zion elektroi geruzen deskribapenari, eta zuzenki aurreikusi zuen sufrearen egitura 2, 8, 6 eran. Hala ere, Bohren eta Stonerren sistemek ezin zuten zuzenki deskribatu [[eremu magnetiko]] baten barneko espektro atomikoa ([[Zeeman efektua]]).
Bohr ezagutzen zituen eragozpen hauek (eta beste batzuk), eta [[Wolfgang Pauli]] bere lagunari idatzi zion laguntza eske teoria kuantikoa salbatzeko asmoz (gaur egun “[[Teoria kuantiko zaharra|teoria kuantiko zaharra]]” gisa ezagutzen dena). Pauli konturatu zen Zeeman efektua izan behar zela soilik atomoaren kanpoaldeko geruzengatik eraginda. Paulik Stonerren geruza egitura erreproduzitzeko gai izan zen, baina azpigeruzen egitura zuzenarekin, bere laugarren zenbaki atomikoaren barnerapenarekin bere inklusio printzipioaren bitartez (1925).<ref>Pauli, Wolfgang (1925). "Über den Einfluss der Geschwindigkeitsabhändigkeit der elektronmasse auf den Zeemaneffekt". Zeitschrift für Physik. 31: 373. Bibcode:1925ZPhy...31..373P. doi:10.1007/BF02980592. English translation from Scerri, Eric R. (1991). "The Electron Configuration Model, Quantum Mechanics and Reduction" (PDF). Br. J. Phil. Sci. 42 (3): 309–25. doi:10.1093/bjps/42.3.309.</ref>
| |||