Fosfolipido: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
Gartxoak (eztabaida | ekarpenak)
Gartxoak (eztabaida | ekarpenak)
No edit summary
1. lerroa:
[[Fitxategi:Phospholipid.svg|thumb|Fosfolipidoen egitura kimikoa.]]
'''Fosfolipidoak''' [[zelula mintz]]en osagai garrantzitsuak diren [[lipido]]akbiomolekulak dira. [[Glizerina|GlizerolakFosfato]], bitaldea [[gantz-azido]]k eta fosfato talde batek osatzen dituzte eta mintz zelularraren geruza lipidokoa osatzen dute. Fosfatoa besteduten [[atomo]]saponifikazio|lipido talde bati elkartu ohi da [[fosfodiester loturasaponifikagarriak]]k baten bidezdira.
 
Fosfolipido arruntenak fosfatidiletanolamina, fosfatidilinositola, azido fosfatidikoa, fosfatidilkolina eta fosfatidilserina dira.
 
== Ezaugarriak ==
19 ⟶ 17 lerroa:
 
== Funtzioak ==
 
* Mintz zelularraren osagai estrukturalak. Fosfolipidoen izaera anfipatikoak gantz azidoen artean elkarrekintza hidrofobikoak posible egiten ditu eta hauek bigeruza lipidikoaren barneko aldean geratuko dira. Honela, buru polarrak kanporantz kokatzen dira, ingurune urtsurantz non [[proteina|proteinekin]] elkarrekintzak izan ditzakeen.
* [[Entzima|Entzimen]] aktibazioa. Fosfolipidoek zelulara bidaltzen diren seinaleen transmisioan bigarren mezulari gisa jokatzen dute.
* Biriketako [[surfaktante]]aren osagaiak. [[Birika]]ren funtzionamendu normalerako ezinbestekoa da surfaktantea.
* [[Behazun]]aren osagaiak. Fosfolipidoek [[kolesterol]]a disolbagarriago bihurtzen dute. Fosfolipidoen sintesi eta jariapenaren murrizketa batek, kolesterol eta behazun pigmentuen kalkuluen eraketa dakar.
 
== Sailkapena ==
Fosfolipidoek dituzten osagaien arabera bi multzo handi bereizten dira:
* [[Fosfoglizerido]]ak: [[azido fosfatidiko]]z (bi [[gantz azido]], [[glizerol]] bat eta [[fosfato]]a) eta [[aminoalkohol]] molekula batez osaturik daude. Fosfoglizerido arruntenak fosfatidiletanolamina, fosfatidilinositola, fosfatidilkolina eta fosfatidilserina dira.
* [[Esfingolipido|Fosfoesfingolipidoak]]: [[zeramida]]z ([[esfingosina]] eta [[gantz azido]] bat), [[fosfato]] batez eta [[aminoalkohol]] molekula batez osaturik daude. [[Esfingomielina]] da esfingolipido ezagunena.
 
{{commonskat}}