Euskal Pizkundea: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
Etiketa: 2017 wikitestu editorearekin
No edit summary
Etiketa: 2017 wikitestu editorearekin
1. lerroa:
'''Euskal Pizkundea''' edo '''Lehen Euskal Pizkundea''' [[euskal literatura]]k bizi izandako garai emankorraren izena da, [[XIX. mendea|XIX. mendeko]] bigarren erdialdetik [[XX. mendea|XX. mendeko]] lehen erdialdera arte luzatutakoa. Mugimendu euskaltzale hori [[Hego Euskal Herria|Hegoaldeko]] lurraldeetan [[karlistaldiak]] galdu eta [[foru]]ak deuseztatu zireneko galera-sentimenduari dago lotua, [[erromantizismo]]aren eragin nabarmenarekin. Aro hura mugatu zuten gertakariak [[Hirugarren Karlistaldia]] eta [[Espainiako Gerra Zibila]] izan ziren; zehazki, [[1876]]tik [[1936]] arte iraun zuen [[Hego Euskal Herria]]n.
 
Aro hura mugatu zuten gertakariak [[Hirugarren Karlistaldia]] eta [[Espainiako Gerra Zibila]] izan ziren; zehazki, [[1876]]tik [[1936]] arte iraun zuen [[Hego Euskal Herria]]n.
 
Mugimendua [[kultura]]ren arlokoa ez ezik politikoa izan zen, [[abertzaletasun]]a sortu zeneko giroan egonik. [[Europa]]ko beste prozesu antzekoekin batera gertatu zen, hala nola [[Katalunia]] eta [[Galizia]]koekin. Bi herri horietako kulturgileekin batera, [[Galeusca]] ekimena abiatu zuten euskaldunek [[1923]]an. Data honek markatu zuen garai honen lehenengo erdialdea, orduan hasi baitzen [[Miguel Primo de Rivera]]ren diktadura, [[1930]] arte luzatu zena.
8 ⟶ 6 lerroa:
 
Bestela, batik bat [[euskara]]ren ingurukoa bazen ere, Pizkundean idazle eta kulturgile euskaltzale eta erdaldun batzuek ere parte hartu zuten. Bultzatzaileen artean, [[Anton Abadia|Anton Abbadia]], [[Seber Altube]], [[Sabin Arana]], [[Resurreccion Maria Azkue]], [[Arturo Kanpion|Arturo Campion]], [[Andima Ibiñagabeitia|Andima Ibinagabeitia]], [[Sorne Unzueta]] (eta [[Emakume Abertzale Batza]]ko beste kide batzuk), [[Julio Urkixo|Julio de Urquijo]] eta [[Jokin Zaitegi|Iokin Zaitegi]] ditugu garai guztian zehar.
 
Azkenik, Gerrate Zibila amaitu ondoren eta [[frankismo]]ko azken urteetan, "[[Bigarren Euskal Pizkundea]]" sortu zen, bere molde eta ezaugarri bereziekin.
 
== Lore Jokoak ==