1766ko matxinada: berrikuspenen arteko aldeak
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
Etiketa: 2017 wikitestu editorearekin |
|||
122. lerroa:
[[Debagoiena]]n matxinadak eragin txikiagoa izan zuen, baina saiatu ziren matxinoak hainbat herritara heltzen. [[Bergara]]n, adibidez, Elgoibartik etorritako 700 bat pertsona herrian sartzen saiatu ziren, baina ez zuten lortu. Bergarak, gainera, 13 matxino atxilotu zituen eta probintziak eskertu zion. Espainiako erregeak ere mezua bidali zien Bergarako jaunei egindako defentsagatik<ref>{{Erreferentzia|izenburua=Bergara - Auñamendi Eusko Entziklopedia|hizkuntza=eu|url=http://aunamendi.eusko-ikaskuntza.eus/eu/bergara/ar-21466-121100/|aldizkaria=aunamendi.eusko-ikaskuntza.eus|sartze-data=2018-09-24}}</ref>. Bergara merkataritza gune nagusia zen, eta zentzu horretan liberalek indar handia zuten eremua<ref>{{Erreferentzia|izenburua=Matxinadak - Auñamendi Eusko Entziklopedia|hizkuntza=eu|url=http://aunamendi.eusko-ikaskuntza.eus/eu/matxinadak/ar-93531-120604/|aldizkaria=aunamendi.eusko-ikaskuntza.eus|sartze-data=2018-11-29}}</ref>.
[[Antzuola]]raino ez zen matxinada iritsi, baina bai matxinadari aurre egiteko neurriak hartzeko gutuna. Okinari prezio baxuagoan saldu zitzaion, gutunaren gomendioz, garia<ref name=":8">{{Erreferentzia|izena=Iñigo Ramirez De Okariz|abizena=Telleria|izenburua=IRINMODO (1307-2018): 1766ko MATXINADA ANTZUOLAN|data=2016-09-11|url=http://irinmodo.blogspot.com/2016/09/1766ko-matxinada-antzuolan.html|aldizkaria=IRINMODO (1307-2018)|sartze-data=2018-09-24}}</ref>. [[Arrasate|Arrasaten]] matxinada iritsi ez zedin armatara deitu zituen udalak herritarrak. Bergara defendatzeaz gain, alkateak kapitulazioak ez sinatzeko neurriak hartu zituen<ref>{{Erreferentzia|izenburua=Udaletxeko fusilak - Mondraberri|hizkuntza=es|url=http://mondraberri.com/mondraberri/contenidos.item.action?id=6840373&menuId=7410091&type=7410091|aldizkaria=mondraberri.com|sartze-data=2018-11-29}}</ref>. Hala ere, emakume talde batek apaiza iraindu zuen, matxinatuen alde hitz egin zuten eta bat atxilotu zuten, 2 urteko deserriratzearekin mehatxatuz matxinadaren alde hitz egiten jarraituko balu<ref name=":6" />.
=== Gipuzkoako kostaldea ===
146. lerroa:
=== Tolosaldea eta Goierri ===
Dokumentazio gutxi dago [[Tolosaldea]] eta [[Goierri|Goierrin]] matxinadak izandako paperaren inguruan. Egindako ibilbidearen inguruan datu gehiago daude: Azpeititik [[Errezil|Errezilera]], hortik [[Bidania]] eta [[Albiztur|Albizturrera]] eta Albizturretik [[Ordizia]] eta [[Beasain|Beasainera]]. [[Idiazabal]] eta [[Lazkao|Lazkaoraino]] iritsi zen matxinatuen ibilbidea<ref name=":5" />. Apirilaren 15 eta 19 artean hainbat gatazka izan ziren herri horietan, baita [[Alkiza]] eta [[Zizurkil]]en ere<ref name=":8" />. [[Tolosa|Tolosak]] ez zuen parte hartu matxinadan, eta tolosarren aurkako jarrerak matxinatutako asko euren etxeetara bueltatzea eragin zuen<ref>{{Erreferentzia|izenburua=Tolosa - Auñamendi Eusko Entziklopedia|hizkuntza=es|url=http://aunamendi.eusko-ikaskuntza.eus/es/tolosa/ar-140964-95467/#95471|aldizkaria=aunamendi.eusko-ikaskuntza.eus|sartze-data=2018-12-02}}</ref>.
=== Bizkaiko ekialdea ===
| |||