Posta elektroniko: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
t ortografia
tNo edit summary
1. lerroa:
[[File:At sign.svg|thumb|A bilduak posta elektroniko guztietan agertzen den ikurra da, RFC 5321 -k batzen ditu arauak.<ref>{{Erreferentzia|izena=John C. Klensin|abizena=<john+smtp@jck.com>|izenburua=Simple Mail Transfer Protocol|hizkuntza=en|url=https://tools.ietf.org/html/rfc5321|aldizkaria=tools.ietf.org|sartze-data=2018-11-27}}</ref> <ref>{{Erreferentzia|izenburua=Por qué se usa la arroba (@) en las direcciones de email|hizkuntza=es|data=2015-11-01|url=https://computerhoy.com/noticias/internet/que-usa-arroba-direcciones-email-36011|aldizkaria=ComputerHoy|sartze-data=2018-11-27}}</ref><ref>{{Erreferentzia|izenburua=Historia de la @ (Arroba) - NeoTeo|hizkuntza=es-ES|url=https://www.neoteo.com/historia-de-la-arroba/|aldizkaria=www.neoteo.com|sartze-data=2018-11-27}}</ref>]]
[[File:At sign.svg|thumb|At sign]]
'''Posta elektronikoa''', '''e-mail''' edo '''e-posta''' ([[Ingeles|ingelesez]], ''e-mail'') komunikazio sistema elektronikoen bidez (normalean [[Internet]] bidez) mezuak bidali eta jasotzea ahalbidetzen dituen sare-zerbitzua da. Mezu horiekin batera, fitxategiak ere atxiki daitezke. Ohiko [[Posta|postarekin]] alderatuz, azkarragoa eta merkeagoa da.
 
Zerbitzu honek erabiltzaileen esku jartzen du mezuak bidali eta jaso ahal izatea komunikabide elektroniko sareei esker, mezu hauek gutun elektroniko edo posta elektroniko izenak dauzkate. «Posta elektroniko» hitza, ohiko posta oinarri hartuz analogia bidez sorturiko hitza da. Aurreko biak mezuak jaso eta bidaltzeko erabiltzen dira, eta bitarteko postontzia dute biek, [[posta zerbitzari]]<nowiki/>a. E-mailak ez ditu bakarri testuak bidali-jasotzen, era guztietako [[Fitxategi (informatika)|fitxategiak,]]<ref>{{CiteErreferentzia|izena=Patrick|abizena=Kingsley|izenburua=Father webof the email attachment|hizkuntza=en|data=2012-03-26|url=httpshttp://www.theguardian.com/technology/2012/mar/26/ather-of-the-email-attachment|izenburuaaldizkaria=Father of the email attachmentGuardian|sartze-data=2018ko Azaroaren 26a|egunkaria=The Guardian|aldizkaria=|abizena=Kingsley|izena=Patrick|egile2018-lotura=|data=|hizkuntza=Ingelesa|formatua=html|argitaratze data=2012ko Martzoaren 27a11-27}}</ref> nahiz eta batzuetan mugak egon daitezke erantzitako fitxategiekin.<ref>{{Cite web|url=https://archive.fo/20180515232501/https://support.office.com/es-es/article/Enviar-archivos-grandes-con-Outlook-8C698842-B462-4A4C-8D53-5C5DD04F77EF|izenburua=Enviar archivos grandes con Outlook|sartze-data=2018ko Azaroaren 26a|egunkaria=|aldizkaria=|abizena=|izena=|egile-lotura=|hizkuntza=|formatua=}}</ref><ref>{{Erreferentzia|izenburua=Enviar archivos adjuntos con tu mensaje de Gmail - Ordenador - Ayuda de Gmail|hizkuntza=es|url=https://support.google.com/mail/answer/6584?co=GENIE.Platform=Desktop&hl=es|aldizkaria=support.google.com|sartze-data=2018-11-26}}</ref>
 
 
 
Posta elektroniko sistemak, birbidali eta biltze sisteman oinarritzen dira, beraz, ez da nahitaezkoa sistemaren bi muturrak aldi bereak konektaturik egotea. Horretarako, posta zerbitzaria erabiltzen da, erdiko eginkizunak trebatu ditzan behin behineko mezu biltegi bihurtzen da, ondoren, mezuak dagokien helbidera heltzen dira.<ref>{{Erreferentzia|izena=Dave Crocker|abizena=<dcrocker@bbiw.net>|izenburua=Internet Mail Architecture|hizkuntza=en|url=https://tools.ietf.org/html/rfc5598#page-4|aldizkaria=tools.ietf.org|sartze-data=2018-11-26}}</ref> Interneten mota hauetako hamaika posta zerbitzari aurkitu daitezke, batzuk askeak dira eta beste batzuk ordea ordainpeko zerbitzuak dira, batzuk enpresa pribatuen esku daudelak
9 ⟶ 11 lerroa:
E-mailaren sorrera [[Internet]]<nowiki/>arena baino antzinakoa da. Lehen aurrekaria 1962an daukagu [[Massachusetts Institute of Technology|Massachusettsko Teknologia institutuak]] lehenengo aldiz ordenagailu bat erosi zuenean, [[IBM PC|IBM 7090]] [[Ordenagailu|ordenagailua]] erabiltzaile askoren artena partekatzen zuten (1963an [[IBM PC|IBM]] 7094 ordenagailuarekin berritu zuten aurrekoa). Sistema hauei esker, erabiltzaileek urrutiko terminalak erabiliz saioa hasi zitzaketen eta era honetan informazioa diskoan gorde ahal zuten.<ref>{{Erreferentzia|izenburua=The IBM 7094 and CTSS|hizkuntza=en|url=https://www.multicians.org/thvv/7094.html|aldizkaria=www.multicians.org|sartze-data=2018-11-26}}</ref>
 
Gaur egun mezu bezala onartzen dugun e-maila lehen aldiz 1971an1971n bidali egin zuten data sare baten bidez. Mezu honek soilik «QWERTYUIOP» zerukan testuan, [[ARPANET]] sariaren bodez bidali egin zuten , nahiz eta esan beharra dago bi aparatuak bata bestearen ondoan zeudela. [[Ray Tomlinson]] izan zen sare bidezko mezuak bidaltzearen ideiaren jabea, berak [[CYPNET]] proba protokoloa erabili zuen sare bidez mezuak bidaltzeko bi aparaturen artean, une horretara arte ordenagailu berdina erabiltzen zuten erabiltzaileak soilik komunikatu ahal ziren.<ref>{{Erreferentzia|izenburua=How Ray Tomlinson Invented Internet-Based Email|url=https://www.thoughtco.com/history-of-email-and-ray-tomlinson-1991609|aldizkaria=ThoughtCo|sartze-data=2018-11-26}}</ref>
 
Tomlisonek berak erantsi zuen [[a bildu]]<nowiki/>aren (@) erabilera erabiltzailearen eta norakoaren erabiltzailearen kontuari dagokion ordenagailuaren arteko banaketa islatzeko. Ikur hau hautatu egin zuten ingelesez «at» irakurtzen delako, beraz «non» zegoen norakoaren erabiltzailearen kontua irakurri zitekeen.
 
1977 urtean, e-maila sare zerbitzu estandar bihurtu zen, RFC 7733 zehaztapena lortu egin zuten, hainbat betekizun lortu ezkeroondoren.
 
 
23 ⟶ 25 lerroa:
* Enpresek eta administrazioek eskaini egiten dituzte posta korporatiboak dira hauek, eta beraien langileentzat eskaintzen dituzte.
* Ikasketa lekuek, bereziki unibertsitateak, gauza berdina egiten dute ikasle eta langileekin.
*Etxeko eremuan, Erailtzaileak Internetaz hornitzen dituzten enpresek, normalean, kontu bat edo pare bat ematen dituzte.
*Badaude ere posta zerbitzua diru kopuru baten truke ezartzen dutenak
*Askenik,
 
== Ikus, gainera ==