Adingabe: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
No edit summary
No edit summary
2. lerroa:
Adingabetasunak, legalki, adin nagusitasunera heldu ez den gizabanakoa da. Haurtzaroa barnebiltzen du eta, batzuetan, nerabezaroaren zati bat.
 
[[Mendebaldeko herrialde]] gehienetan,  [[Adin nagusitasun|adin nagusitasuna]] 18 edo 21 urterekin lortzen da. Hortaz, adin txikikoa izatea hauxe da: '''jarduteko gaitasun falta duena, biologikoki hori izateko adina ez duelako.'''
 
Leku bakoitzeko legeak ezartzen du zein adinetatik aurrera hasten den gizabanako bat adin nagusikoa izatea, edo bestela, zein adinetatik aurrera utziko zaion adin txikikoa izateari.
10. lerroa:
Hori horrela, jokabide jakinek –adin txikikoez ari garenean- mugapenak dituzte uste delako gizabanakoak bere kabuz egikaritzeko gaitasun nahikorik ez duela, eta aldi berean, ezin zaio egoera konkretu batzuetan ekintza bat egotzi, ez duelako gaitasunik
=== Patria potestad ===
Azken hau kontuan hartuta, aipatzekoaipatzekoa da ''[[patria potestad|'''patria potestad''']]'' edo '''guraso ahala'''. Horri dagokionez, gurasoek emantzipatu gabeko seme-alaben gainean dituzten ahalmenen eta betebeharren multzoa da, hots, '''adin txikiaren ordezkaritza''' da, eta baita '''gurasoen eskubide''' bat ere. Hortaz, aipatutako adin txikien jarduteko gaitasuna euren ordez egikaritzeko ahalmena ematen du. Baina, aldi berean, betebehar batzuk daramatza, hain zuzen ere, Kode Zibileko 154. Artikuluan aipatzen direnak: “Guraso-ahala beti egikaritu behar da seme-alaben onurarako, euren [[Nortasun (argipena)|nortasuna]]<nowiki/>rekin bat etorriz. Ahal horrek hurrengo eginbehar eta ahalmenak baitaratzen ditu:
 
 
 
1.      Seme-alabak jagotea, eurokin izatea, horiei mantenua ematea, seme-alabok heztea, eta, berebat, seme-alaba horiei oso-osoko heziketa ematea.
32 ⟶ 34 lerroa:
Ezkontzeko eskatzen gutxiengo adina 16 urte dira, (...)
 
'''[[Emantzipazio (argipena)|Emantzipazioa]]<nowiki/>rir'''i dagokionez, hasteko, kontzeptuaren definizioa aipatzea egokia litzateke, oro har, bere zentzurik zabalenean, pertsona bati edo pertsona talde bati autoritate edo aginte batetik askatu eta autonomia lortzea uzten dion ekintza da. Termino honek hainbat erabilera ditu eta guri konkretuki interesatzen zaiguna [[Zuzenbide zibil|Zuzenbide Zibila]]<nowiki/>k erabiltzen duen terminoa da, hots, [[Adingabearen emantzipazio|'''adingabearen emantzipazioa.''']] Azken honi helduta, [[Adingabearen emantzipazio|'''adingabearen emantzipazioa''']] adingabe batek gaitasun juridiko osoa lortzea da. [[Emantzipazio (argipena)|Emantzipazio]] mota hori, oro har, adinez nagusia ez den pertsona bat bere gurasoen etxetik joaten denean gertatzen da.
 
 
 
'''11/1981 maiatzaren 13ko Legeak (Filiazioaren, guraso ahalaren eta ezkontzaren erregimen ekonomikoaren Kode Zibileko arauak aldatzen dituena)''' adingabearen inguruko Kode Zibileko arau batzuk aldatu zituen, [[Adingabe|adingabea]]<nowiki/>ri nolabaiteko gaitasuna aitortuz; hala ere, gaitasun mugatua. Zuzenbide positiboaren helburua, oro har, jarduteko gaitasunaren eskuratzearen prozesua graduala eta pixkanaka lortzekoa dela ziurtaraztea da. Adibidez, 16 urte betetzen dituen adingabeak bere lan edo industriagatik lortutako fruituak administratuko ditu, bere kabuz. Era berean, emantzipazioa daukagu; izan ere, 16 urterekin eskuratzen da eta ordura arte izan duen ordezkaritzapetik askatzea suposatzen du (guraso ahala; hau egikaritu behar baita emantzipazioa gauzatzeko), jarduteko gaitasun mugatu bat eskuratuz. Kode Zibileko 315. Artikuluari jarraikiz:  “Guraso-ahala egikaritzen dutenek [[Emantzipazio (argipena)|emantzipazioa]] eman dezaten, beharrezkoa da [[Adingabe|adingabea]]<nowiki/>k hamasei urte izatea eta adingabe horrek emantzipazioari adostasuna ematea. Emantzipazio hori eman daiteke, eskritura publikoaren bidez edo Erregistroaren ardura duen epailearen aurrean egindako agerraldiaren bidez.”
 
 
 
11/1981 maiatzaren 13ko Legeak adingabearen inguruko Kode Zibileko arau batzuk aldatu zituen, [[Adingabe|adingabea]]<nowiki/>ri nolabaiteko gaitasuna aitortuz; hala ere, gaitasun mugatua. Zuzenbide positiboaren helburua, oro har, jarduteko gaitasunaren eskuratzearen prozesua graduala eta pixkanaka lortzekoa dela ziurtaraztea da. Adibidez, 16 urte betetzen dituen adingabeak bere lan edo industriagatik lortutako fruituak administratuko ditu, bere kabuz. Era berean, emantzipazioa daukagu; izan ere, 16 urterekin eskuratzen da eta ordura arte izan duen ordezkaritzapetik askatzea suposatzen du (guraso ahala; hau egikaritu behar baita emantzipazioa gauzatzeko), jarduteko gaitasun mugatu bat eskuratuz. Kode Zibileko 315. Artikuluari jarraikiz:  “Guraso-ahala egikaritzen dutenek [[Emantzipazio (argipena)|emantzipazioa]] eman dezaten, beharrezkoa da [[Adingabe|adingabea]]<nowiki/>k hamasei urte izatea eta adingabe horrek emantzipazioari adostasuna ematea. Emantzipazio hori eman daiteke, eskritura publikoaren bidez edo Erregistroaren ardura duen epailearen aurrean egindako agerraldiaren bidez.”