Wikipedia

Klima ozeaniko: berrikuspenen arteko aldeak

Nabigazio historia interaktiboa
← Aurreko ezberdintasunaHurrengo ezberdintasuna →
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
IkusizkoaWikitestua
No edit summary
Supro23 (eztabaida | ekarpenak)
1.955 edits
No edit summary
1. lerroa:
[[Fitxategi:Map world climate zones (simplified to 10)-eu.svg|420px|thumb|Klima ozeanikoa]]
Klima Ozeaniko
'''Klima ozeanikoa''' [[Europa]] eta [[Amerika]] mendebaldeko eta [[Australia]] ekialdeko [[klima]] mota da. Ekuatoreen bi aldeetan izaten da, tarteko [[latitude]]etan, kostaldeetan, [[ozeano]]aren eragina nabaria den lekuetan.
 
[[Köppen klima sailkapena|Köppenen sailkapenaren]] arabera (Cfb), klima honen ezaugarri garrantzitsuenak hauek dira:
klima guztiak
 
* C: klima epela. Bere hilabete hotzeneko batez besteko tenperatura 18 °C eta 0 °C artekoa da, eta hilabete beroenekoa 10 °C baino altuagoa. Prezipitazioak lurruntzen den ura baino gehiago dira. Klima honetan baso mesotermikoak aurkitzen dira.
'''Europako klima''', oro har, epela da, [[Txikipedia:Kontinente|kontinentea]] alde epelean baitago, gehienbat. Klima aldatu egiten da iparretik hegora, bai eta ekialdetik mendebaldera ere, itsasotik nahiz kontinentetik haize polarrak heltzen zaizkiolako. Dena dela, korronte tropikalak ere ailegatzen dira itsasotik nahiz kontinentetik.
* f: [[Prezipitazio (meteorologia)|prezipitazioak]] erregularrak izaten ditu urte osoan; beraz, ez dago aro lehorrik.
* b: uda leunak, hau da, hilabete beroeneko batez besteko tenperatura 22 °C baino baxuagoa da. Gainera, hilabeteko batez besteko tenperaturak 10 °C baino altuagoak dira gutxienez 4 hilabetez.
 
== Euskal Herrian ==
Ondoko klima nagusiak bereizten dira Europan:
[[Fitxategi:Klima_ozeanikoa.PNG|250px|thumb|'''Klima ozeanikoa''' Euskal Herrian.]]
 
[[Euskal Herria]]ren iparraldean (Gipuzkoa, Bizkaia, Nafarroa Garaiko iparraldea, Lapurdi, Nafarroa Beherea eta Zuberoa) klima ozeanikoa da nagusi. Hauek dira [[Euskal Herriko klima|Euskal Herriko klima ozeanikoaren]] ezaugarriak:
Europako klimak
 
* '''Tenperatura:''' klima honen ezaugarri nagusiena tenperaturaren ikuspuntutik bere leuntasuna da. Hilabete hotzenean batez besteko tenperatura 4 eta 9 °C artekoa izaten da, hilabete beroenekoa aldiz 18 eta 21 °C artekoa. Honela, urteko batez besteko tenperatura 11 eta 14 °C artekoa da. Hotzagoa ala beroagoa altitudea eta itsasoaren hurbiltasunaren araberakoa da. Izotzari dagokionez, 0 °C neurtzen diren egunak ez dira asko izaten kostaldean, urtean 10 egun baino gutxiago. Barnealdeko haranetan eta batez ere Sakanan eta toki hozpelenetan 50 egun baino gehiago ere izaten dituzte (esaterako [[Altsasu]]k 52 egun).
* '''Mediterraneoa''' (kolore laranja): latitudeko 30º eta 40º [[Txikipedia:Paralelo|paraleloen]] artean, klima mediterraneoa izaten da. Klima mota horretan, sargoria izaten da nabarmenena udan, [[Txikipedia:Antizikloi|antizikloi]] tropikalaren ondorioz, eta, neguan, hezetasuna, fronte polarraren eraginez.
 
* '''Ozeanikoa''' (kolore berdea): [[Txikipedia:Ozeano Atlantikoa|Ozeano Atlantikoaren]] kostaldeetakoa da, eta [[Norvegia|Norvegiatik]] [[Txikipedia:Portugal|Portugaleraino]] heltzen da. Kontinentera sartu ahala, kontinental bihurtzen da. Hezetasuna egonkorra da, eta tenperaturaez dira asko aldatzen, moderatuak dira.
* '''Prezipitazioa:''' parametro honen ezaugarri nagusia bere erregulartasuna da. Urtaro guztietan ematen dira prezipitazioak eta ondorioz ez dago aro lehorrik. Klima ozeanikoa duten Euskal Herriko lurraldeetan 1000 mm prezipitazio baino gehiago ematen dira urtean. Toki batzuetan askogatik gainditzen dira 1000 mm horiek, esaterako [[Nafarroa Garaia]]ren eta [[Gipuzkoa]]ren arteko mugan. Zonalde hau da Euskal Herriko ingurune hezeena eta [[Artikutza]]n esaterako urtean batez beste 2500 mm prezipitazio batzen dira.
* '''Kontinentala''' (kolore urdina): kontraste handia gertatzen da eurien, udako sargoriaren eta [[Negu|neguko]] hotz lehorraren artean. [[Uda|Udako]]<nowiki/>tenperatura handien ondorioz, ur ugaria lurruntzen da eta zaparradaka erortzen.
 
* '''Mendialdekoa''' (morea): mendiko kliman tenperatura 0,5 eta 1 ºC bitartean jaisten da gora 100 metro egin ahala. Ondorioz, aireko hezetasuna handitzen, eta prezipitazioak gertatzen dira.
* '''Berezitasun klimatikoa,''' [[enbata]]: [[Bizkaiko golkoa|Bizkaiko golkoko]] kostaldean gertatzen den bat-bateko itsasoko haize-bolada hotz eta gogorrari deitzen zaio. Haize mota hau bereziki udaberri eta udazken bitartean sortzen da.
 
Euskal Herrian klima mota hau kantauriar isurialde osoan izaten da, bai eta [[Sakana]]n (Nafarroa Garaia) ere. Adibidez, [[Altsasu]]n eta [[Biarritz]]en:
{{clear}}
{| border="2"
|+ '''[[Altsasu]]ko (522m) taula klimatikoa'''
! 1921-2004 !! Urt. !! Ots. !! Mar. !! Api. !! Mai. !! Eka. !! Uzt. !! Abu. !! Ira. !! Urr. !! Aza. !! Abe. !! Urtea
|-
! Batez besteko tenperatura maximoa (°C)
|7.9||9.6||12.6||14.5||18.4||22.2||24.9||25.3||22.2||17.1||11.6||8.4||16.2
|-
! Batez besteko tenperatura (°C)
|4.6||5.6||7.9||9.6||13.0||16.4||18.7||19.0||16.4||12.5||7.8||5.2||11.4
|-
! Batez besteko tenperatura minimoa(°C)
|1.2||1.6||3.3||4.7||7.5||10.6||12.5||12.8||10.6||7.9||3.9||2.1||6.6
|-
! Prezipitazio kopurua (mm)
|151.0||126.0||123.8||125.9||108.9||68.7||42.7||45.2||78.0||126.9||154.4||165.5||1317.0
|-
|}
 
{| border="2"
|+ '''[[Biarritz]]eko (69m) taula klimatikoa'''
! 1961-1990 !! Urt. !! Ots. !! Mar. !! Api. !! Mai. !! Eka. !! Uzt. !! Abu. !! Ira. !! Urr. !! Aza. !! Abe. !! Urtea
|-
! Batez besteko tenperatura maximoa (°C)
|11,6|| 12,6|| 13,8|| 15,3|| 18,3|| 20,9|| 23,5|| 23,7|| 22,9|| 19,7|| 14,7|| 12,0|| 17,4
|-
! Batez besteko tenperatura (°C)
|8,1|| 9,0|| 10,0|| 11,7|| 14,6|| 17,3|| 19,8|| 19,9|| 18,6|| 15,6|| 11,0|| 8,5|| 13,7
|-
! Batez besteko tenperatura minimoa(°C)
|4,5||5,3||6,1||8,2||10,9||13,7||16,0||16,1||14,3||11,5||7,3||5,1||9,9
|-
! Prezipitazio kopurua (mm)
|143,2|| 122,7|| 121,7|| 132,9|| 121,0|| 90,9|| 65,1|| 102,3|| 124,6|| 135,7|| 174,2|| 148,7|| 1 482,9
|-
|}
 
== Ikus, gainera ==
 
* [[Klima epel]]
 
Bestalde, '''Tundrakoa''' ere bereizi ohi da: [[Txikipedia:Latitude|latitudeko]] 60º eta 80º paraleloen artean izaten da, [[Errusia]], [[Norvegia]], [[Suedia]] eta [[Finlandia|Finlandian]]. [[Txikipedia:Prezipitazio|Prezipitazio]] handiak gertatzen dira (250 mm, batez beste), eta hotz etengabea, urte osoan gehienezko tenperatura 10 ºC izaten baita.
[[Kategoria:Klima motak]]
{{DEFAULTSORT:klima astaganda}}
"https://eu.wikipedia.org/wiki/Klima_ozeaniko"(e)tik eskuratuta