Konbentzioaren Gerra: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
Etiketa: 2017 wikitestu editorearekin
66. lerroa:
1795eko uztailaren 22an [[Basileako Bakea]] sinatu zuten Frantziak eta Espainiak.<ref name="basel">{{erreferentzia| izena= |abizena= |url=https://es.wikisource.org/wiki/Paz_de_Basilea | izenburua =Paz de Basilea |sartze-data=2018-11-13 |argitaletxea=es.wikisource.org}}</ref> François Barthélemy izan zen Frantziako Errepublikaren ordezkaria, eta [[Domingo de Iriarte]] Espainiako Koroarena. Espainia oso kinka larrian zegoen, finantza arazo handiak zituen eta Konbentzioaren armada [[Ebro]]ren ertzean zegoen. Hori gutxi balitz, sezesio-nahia agertu zen Euskal Herrian eta Katalunian. Frantzian, berriz, [[Robespierre]]ren erortzearen ondoren agintean zegoen [[Thermidorko Konbentzio]] moderatuak ere bakea nahi zuen. Bestalde, Espainiak [[Luis XVII.a Frantziakoa|Luis XVII.a]] [[dofin]]aren askatasuna galdatzen bazuen ere, mutikoa espetxean hil zen 1795eko ekainaren 8an; heriotza horrek hitzarmena erraztu zuen.<ref name="artehistoria1">{{erreferentzia| izena= |abizena= |url=https://www.artehistoria.com/es/contexto/la-paz-de-basilea | izenburua =La Paz de Basilea |sartze-data=2018-11-14 |argitaletxea=artehistoria.com}}</ref>
 
Itunaren arabera, Frantziak Espainiari bihurtuitzuli zizkion konkistatu zituen lurraldeak, bereziki Gipuzkoari erreferentzia eginez, eta Espainiak, ordainetan, [[Hispaniola]] uhartearen ekialdea (egungo [[Dominikar Errepublika]]) eman zion Frantziari. Uhartearen ekialdea (egungo [[Haiti]]), Frantziaren mende zegoen [[1697]]tik. Isileko artikulu batean, Frantziako Errepublikak [[Luis XVI.a Frantziakoa|Luis XVI.a]]ren alaba Maria Teresa askatzea onartu zuen. Isileko beste artikulu batean, aziendak (zaldiak, behorrak, ardiak eta ahariak) Espainiatik ateratzeko baimena eman zitzaion Frantziari.<ref name="artehistoria1"></ref>
 
[[Bon-Adrien Jeannot de Moncey|MonceyrenMonceyk]] eta Osasun Publikoko BatzordearenBatzordeak eskarizhala ezarrita, [[Manuel Godoy]]k hitz eman zuen ez zela errepresaliarik izanen Konbentzioaren alde agertu ziren gipuzkoarreneuskaldunen aurka. BainaAldiz, hitza jan zuen, eta, 1796ko otsailean, [[gerra kontseilua]] egin zieten Iruñean 1794ko Donostiako udal-agintariei, batere[[Juan borrokatuJosé gabeVicente Mitxelena]] alkatea buru zutela, hiria frantziar armadaren esku batere borrokatu gabe uzteagatik. Batzuk erbestera zigortu zituzten, beste batzuk bizi arteko udal kargugabetzera, eta militarrak enplegua galtzera. Ihesi zebilen Jose Javier Urbiztondori heriotzjendaurreko arrastatze eta heriotza zigorra eman zioten; agindu zen ere udalak emandako errendizio agiria (erregeak "arau urraketa eta delitutzat" jotakoa) Donostian jendaurrean erretzeko.<ref>{{erreferentzia| izena= |abizena= |url=http://aunamendi.eusko-ikaskuntza.eus/eu/paz-de-basilea/ar-11872/ | izenburua =La Paz de Basilea |sartze-data=2018-11-14 |argitaletxea=Auñamendi Eusko Entziklopedia}}</ref><ref>{{erreferentzia| izena= |abizena= |url=http://www.gipuzkoamuseobirtuala.net/teselas_t.php?id_teselas=199 | izenburua =Konbentzioa Donostian |sartze-data=2018-11-13 |argitaletxea=gipuzkoamuseobirtuala.net}}</ref>
 
== Ondorioak ==