Gimnospermo: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
No edit summary
No edit summary
12. lerroa:
}}
'''Gimnospermo''' deritze (Gymnospermae)<ref>{{Erreferentzia|izena=Cantino, Philip|abizena=D.|izenburua=Towards a phylogenetic nomenclature of Tracheophyta|hizkuntza=en|abizena2=A.|abizena3=W.|abizena4=S.|abizena5=G.|abizena6=E.|abizena7=S.|abizena8=J.|izena2=Doyle, James|izena3=Graham, Sean|izena4=Judd, Walter|izena5=Olmstead, Richard|izena6=Soltis, Douglas|izena7=Soltis, Pamela|izena8=Donoghue, Michael|url=https://www.ingentaconnect.com/content/iapt/tax/2007/00000056/00000003/art00020|aldizkaria=www.ingentaconnect.com|sartze-data=2018-11-15}}</ref> haziak sortzen dituzten [[landare]] taldeari.[[Landare baskular]] eta [[espermatofitoak]] dira, hau da, haziak sortzen dituzten benetako ehundun landareak dira. Izena
antzinako grezieratik dator, γυμνόσπερμος (γυμνός "gymnos", biluzik eta σπέρμα "sperma" hazi) eta "hazi biluziak" esan nahi du. Denominazio hori landare hauen haziak obario baten barruan sortzen ez direlako Egokitzen zaie, hau da, biluzik sortzen direlako lore emeetan. [[Angiospermo|Angiospermoen]] kasuan [[Ginezeo|Pistilo]] baten barruan sortzen dira haziak eta ondoren pistilo hori [[Fruitu|fruitua]] bilakatzen da. Bizirik dirauten Gimnospermoen taldearen azpitaldeak hauek dira: ''[[Cycadales|Cycadophyta]]'', ''[[Gnetophyta]]'', ''[[Ginkgo|gingkophyta]] eta [[Pinofito|Pinophyta]].'' Guztira 14 [[Familia (biologia)|familia]], 88 [[Genero (biologia)|genero]] eta 1000 bat <ref>{{Erreferentzia|izenburua=Gymnosperms (Conifers, cycads and allies) — The Plant List|hizkuntza=en|url=http://www.theplantlist.org/browse/G/|aldizkaria=www.theplantlist.org|sartze-data=2018-11-15}}</ref><ref>{{Erreferentzia|izena=MAARTEN J.M.|abizena=CHRISTENHUSZ|izenburua=The number of known plants species in the world and its annual increase|orrialdeak=201|hizkuntza=en|abizena2=BYNG|izena2=JAMES W.|data=2016-05-20|url=https://doi.org/10.11646/phytotaxa.261.3.1|aldizkaria=Phytotaxa|alea=3|zenbakia=261|issn=1179-3163|doi=10.11646/phytotaxa.261.3.1|sartze-data=2018-11-15}}</ref>[[Espezie|espezietan]] daude banatuta. Mundu osoan zehar 72º iparretik 55º hegoraino ageri dira eta landareen gehiengoa osatzen dute ingurune hotzenetan (artikoa eta garaiera handiko inguruak). Munduko landare zaharrenak eta garaienak dira gimnospermoak.Gimnospermoen moldaera arrakastatsuenak xilemaren egitura eta ugalketarako estrategiak direla esan daiteke. Gimnospermo guztiek dituzte [[trakeidak]] [[Xilema|xileman]] gnetopsidoek izan ezik. Hori dela eta, zenbait egoeratan ura garraiatzeko gaitasun hobea dute. Gimnospermoak ondo egokituta daude obulua ondo babesteko eta hazia hedatzeko. [[Gimnospermo]] batzuk astiro ugaltzen dira, izan ere, batzuetan urte bat pasatzen da polinizaziotik [[Zigoto|zigotoa]] sortu arte eta beste hiru urte hazia heldu arte. Hala ere, gimnospermo gehienek ziklo arinagoa dute. [[Polinizazio|Polinizazioa]] haize bidez egiten dute [[Cycadales|zikadopsidoek]] eta [[Gnetophyta|gnetopsido]] batzuek izan ezik.
 
== Sailkapena ==