|
| FlashPt =
| AutoignitionPt = }}
}}
}}{{wikitu}}{{zuzendu}}
'''Destrina''', pisu molekular baxua daukan, [[almidoi]]aren hidrolisiarenhidrolisian emaitzaagertzen den [[karbono hidrato|gluzido]] [[oligosakarido]]a da, eta C6H10O5 egitura du. [[Polisakarido]]en formulaaren orokorformularen berdina dute, baina kate laburragoak izanik. Industrian erabiltzen den destrina patataren almidoitik ateratzen da. Destrinak uretan disolbagarriak dira, baina solido egoeran egon ohi dira, eta kolore zuri horixka izaten dute. Analitikoki, iodoaren bitartez detekta daiteke, honek kolore gorrixka bat hartzen duelako.
== Egitura ==
Uretan, ziklatu egiten dira, forma hexagonal bat
Destrinaren formula enpirikoa <chem>(C6H10O5)n</chem> da. Glukosak (edo maltosak) elkarren artean lotzen dira α(1→4) [[lotura glikosidikoa|lotura O-glikosidikoaren]] bidez. Hainbat bakteriok destrinak ziklatu egiten dituzte sei-zortzi glukosatako eraztunak osatuz. [[Ziklodestrina]] izenarekin ezagutzen dira.
hartuz; hauek, ziklodestrina moduan ezagutzen dira.
Destrinak uretan disolbagarriak dira, baina solido egoeran egon ohi dira, eta kolore zuri horixka izaten dute. Analitikoki, iodoaren bitartez detekta daiteke, honek kolore gorrixka bat hartzen duelako.
Destrinak asko erabiltzen dira industrian, bere
toxizitate faltari eta prezio baxuari esker. Hainbat gauzatarako erabiltzen
dira, hala nola, uretan disolbagarriak diren kola sortzeko (almidoia HCl-arekin
nahastean, masa kolorge zaporegabe bat sortzen da oso itsasgarria dena (sobreen
itsasgarria, zigiluena...)), elikagai batzuen eraldaketan agente loditzaile
modura (paketeko zopak, saltsak, gozokiak, haurrentzako jatekoetan...), gantzen
ordezko moduan murriztutako kaloriadun elikagaietan, eta hainbat sendagairen
aglutinatzaile eran. Piroteknian ere erabiltzen da koloredun suak sortzeko eta
zenbait leherkari. Ehungintzan, berriz, kotoizko ehunak sortzeko ere
erabiltzen da destrina.
== Erabilerak ==
Bestalde, ziklodestrinak, kimika analitikoan ere
Industrian erabiltzen den destrina patataren almidoitik ateratzen da. Oso erabilia da, toxititaterik ez daitute eta prezioa ere baxua baita. Erabilera ugari ditu:
erabiltzen dira, substantzia hidrofoboak banantzeko eta zenbait formulazio
* Uretan disolbagarriak diren [[lekeda|itsasgarriak]]: almidoia [[azido klorhidriko]]arekin (HCl) nahastuz hau hidrolisatu eta sustantzia kolorgabe eta zaporegabe bat sortzen da, oso itsagarria dena. [[Gutun-azal]]en eta [[zigilu]]en lekeda egiten da horrela.
farmazeutikorako.
* Elikagaien industrian loditzaile gisa erabiltzen da zopa, saltsa, gozoki eta haurrentzako janaritan. Kaloria baxuko elikagaiak ekoizteko gantzen ordezko gisa ere erabiltzen da.
* Sendagauien aglutinatzailea da.
* Industria piroteknikoan koloredu suak eta zenbait leherkari sortzeko erabiltzen da.
* Ehungintzan [[kotoi]]zko ehunak sortzen dira.
== Deribatuak ==
Elikagaien industrian inpaktu handia duen arren, ez
=== Ziklodestrina ===
dira destrinaren forma guztiak jangarriak, kasu ohietan destrina, digestioa
Ziklodestrinak kimika analitikoan erabiltzen dira. Substantzia hidrofoboak eta hidrofiloak banantzen dituzte eta farmazian hainbat botikaren formulazioa lortzeko eraginkorrak dira.
errazteko zuntz dietetikokoen eranskin modura erabiltzen da.
=== Maltodestrina ===
Adibidez,
Maltodestrina izeneko oligosakarido hau landare mota askoren almidoitik abiatuta ekoiztu daiteke. Europan gehien bat [[garagar]]retik eta [[gari]]tik ateratzen da, [[Ameriketako Estatu Batuak|Estatu Batuetan]] artoa erabiltzen da batez ere. Azken hau [[Gaixotasun zeliako|zeliakoentzako]] egokia da, garitik edo garagarretik ateratako maltodestrinak [[gluten]] arrastoak izan baititzake.
maltodestrina, maltosa disakaridoaren eta destrinaren arteko loturaz sortzen
den molekula, elikagai eranskin moduan erabiltzen den polisakarido erdi goxoa
da. Arto almidoitik sortu ohi da eta hauts higroskopiko zuri moduan ikusten da.
Maltodestrina hau, erraz digeritzen da, glukosa bezain azkar. Bere erabilpen arruntenetako
bat garagardoa sortzeko da.
Garitik lortzen den destrinak gainera osasunerako
onuragarriak diren efektu batzuk ditu: kolesterol maila jaisten laguntzen du,
funtzio immunea eta mineralen absortzioa hobetu, eta baita gorputzeko gantz
pilaketa murrizteko ere.
Maltodestrina edozein almidoitik deriba daiteke, baina
Europan gehien bat garagarretik eta garitik ateratzen da, baina [[Ameriketako Estatu Batuak|AEBetan]]
artotik. Hori garrantzitsua da zeliakoentzat, garitik edo garagarretik ateratako
maltodestrinak gluten arrastoak izan baititzake.
== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda}}
* http://www.livestrong.com/es/dextrina-trigo-info_13414/
[[Kategoria:Polisakaridoak]]
| 