10:15, 8 azaroa 2018ko berrikusketa aldatu Jon Arrizabalaga EHU (eztabaida \| ekarpenak) 24 edits →‎Historia Etiketa: Ikusizko edizioa ← Aurreko ezberdintasuna		11:41, 8 azaroa 2018ko berrikusketa aldatu desegin Julen Aduriz EHU (eztabaida \| ekarpenak) 11 edits t →‎Historia: Historiari buruzko sarrera eta irudiak. Etiketa: Ikusizko edizioa Hurrengo ezberdintasuna →
1. lerroa: {{Lanean\|Joseba Maiztegui EHU}}{{Lanean\|Jon Arrizabalaga EHU}}{{Lanean\|Julen Aduriz EHU}} '''Lotura metalikoa''' [[lotura kimiko]] mota bat da positiboki kargatutako [[ioi]]<nowiki/>en eta konduzkio elektroien (zeinak [[deslekututako elektroi]]<nowiki/>en [[elektroi hodei]] bat sortzen duten) [[erakarpen elektrostatiko]]<nowiki/>etatik sortzen dena. Deskripzio posible bat izango litzateke elektroi libreen partekatzea ematen dela positiboki kargaturiko [[ioi]]<nowiki/>en ([[katioi]] metalikoen) [[3D\|egitura hirudimentsional]] batean. Lotura metalikoaren ondorioz sortutako propietate fisikoak, besteak beste [[Deformazio\|deformagarri]]<nowiki/>tasuna, [[Eroale elektriko\|eroale elektrikoa]] izatea, bero garraiatzaile zein bero erresistentzia handia izatea, [[Opaku\|opako]]<nowiki/>a izatea eta [[distira metaliko]]<nowiki/>a izatea dira. Hala ere, [[metal]] batek sor ditzakeen [[lotura kimiko]]<nowiki/>ak, lotura metalikoaz gain, ugariak dira, metala egoera puruan azaldu arren. Adibidez [[Galio\|galioa]]<nowiki/>k (Ga) [[lotura kobalente]]<nowiki/>ak sortzen ditu bi [[atomo]]<nowiki/>ren artean bere egoera [[solido]] zein [[likido]]<nowiki/>an. == Historia == Kimika zientzia bezala lantzen hasi zen momentutik, argi geratu zen taula periodikoko elementu gehienak metalak direla. Elektrokimika garatzen hasi zen ahala, metalak disoluzioetan katioi eran, edo positiboki kargatuta, azaltzen zirela ikusi zen eta honek serie elektrokimikoen zein oxidazio erreakzioen jatorria azaltzen lagundu zuten. [[Fitxategi:Elektroi itsasoa.jpg\|thumb\|Metalak ioi positibo bezala (katioi) eta elektroiek sortutako elektroi hodeia.<ref>{{Erreferentzia\|izenburua=Metals get their electrons off\|hizkuntza=en-AU\|data=2010-04-14\|url=http://www.abc.net.au/science/articles/2010/04/14/2872429.htm\|aldizkaria=www.abc.net.au\|sartze-data=2018-11-08}}</ref>]] [[Fitxategi:Metalak taula periodikoan..png\|thumb\|Taula periodikoa. Urdinez adierazita, bertan dauden metalak.<ref>{{Erreferentzia\|izenburua=Metals Nonmetals and Metalloids - Periodic Table\|url=https://www.thoughtco.com/metals-nonmetals-and-metalloids-periodic-table-608867\|aldizkaria=ThoughtCo\|sartze-data=2018-11-08}}</ref>]] Mekanika kuantikoa kimikaren munduan garatzen hasi zenean, metalak aztertzerakoan, elektroi askeen teoria azaldu zen, zeinek azaltzen duen elektroi hodeien agerpena eta beraien portaera lotura metalikoetan. == Lotura metalikoaren izaera == 12 ⟶ 18 lerroa: === Lotura metalikoa hiru dimentsiotan === ~~<references />~~Esan bezala, lotura metalikoan hainbat metal [[atomo]] elkartzen dira [[elektroi]]<nowiki/>ak elkarbanatuz. Atomo hauek hiru dimentsioetan kokatzeko aukera ezberdinak daude eta kokapen mota ezberdin horiei '''paketatze''' esaten zaie. Paketatzeak sinpleak edo trinkoak izan daitezke, bestalde, atomoek hartzen duten kokapen hirudimentsionalaren arabera, paketatzea ere ezberdin izendatzen da. Bi deskribapen hauen arabera azaltzen da metalek izango duten paketatze mota. == Erradio metalikoa == 31 ⟶ 37 lerroa: [[Argia]], esaterako, eremu elektriko nahiz magnetikoaren arteko konbinazioa da. Eremu elektrikoa metalaren elektroiekin kontaktuan jartzean, argia osatzen duten fotoia gehienak ez dira gai metalaren barrura asko murgiltzeko eta islatuak izaten dira, beste batzuk absorbituak izaten dira, eta absortzio hori espektro ikuskorrean topa daiteke. Horren ondorioz metalak orkorrean disdiratsuak izan ohi dira. Absorbitutako eta islatutako fotoien balantzeak determinatuko du metalaren txuritasuna nahiz gristasuna. Adibidez, zilarra, oso eroale den metala, txurienetakoa da. == Erreferentziak == <references />

Lotura metaliko: berrikuspenen arteko aldeak