Isomero: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
Zumalakarregi (eztabaida) wikilariaren 6475447 berrikuspena desegin da
Etiketa: Desegin
No edit summary
9. lerroa:
Adibide bat jartzearren [[etanol|alkohol etilikoa]] eta [[eter dimetiliko]]a isomeroak dira, euren formula C<sub>2</sub>H<sub>6</sub>O delako, baina [[Atomo|atomoen]] kokapenaren eta [[Lotura kimiko|loturen]] ezberdintasunak [[Propietate fisiko|propietate]] ezberdinak ematen dizkie.
 
== Isomeria kimika organikoan<ref>{{Erreferentzia|izena=Garric, Maurice Pierre,|abizena=1913-|izenburua=Química general|argitaletxea=Reverté|data=1979|url=https://www.worldcat.org/oclc/57618361|isbn=8429171770|pmc=57618361|sartze-data=2018-11-07}}</ref><ref>{{Erreferentzia|izena=Morrison, Robert Thornton,|abizena=1918-|izenburua=Química orgânica|argitaletxea=Addison Wesley Longman|data=1998|url=https://www.worldcat.org/oclc/42823564|isbn=9684443404|pmc=42823564|sartze-data=2018-11-07}}</ref> ==
==Isomeria kimika organikoan==
Oinarritzat [[karbono]]-[[Hidrogeno|hidrogenozko]] hezurdurak dituzten [[Molekula|molekuletan]] agertzen da hau. Isomero [[Organiko|organikoak]] bi multzo nagusitan bana ditzakegu: [[Egiturazko isomero|egiturazko isomeroak]] eta [[Isomero optiko|isomero optikoak]], hauen barnean azpiatal ugari bereizi daitekeelarik eta bakoitzak bere ezaugarri eta [[Propietate fisiko|propietateak]] dituelarik.
 
67. lerroa:
 
Meso forma: [[Karbono asimetriko|Karbono asimetrikoak]] egon arren, [[Molekula|konposatua]] akirala da, [[Molekula|molekulan]] simetria plano bat dagoelako. Beraz, optikoki inaktiboa da.
 
=== [Isomeria laua edo egiturazkoa ===
Isomeria mota hau formula lauen bidez azaltzen da. Molekulen arteko desberdintasunak atomoen loturetan dautza.
 
Azpi-motak:
*Kateazkoa: Isomeria honetan molekula barruan atomoak orden desberdinetan kokatzen dira, karbono egitura ezberdina izanik. Batzuetan [[karbono]] atomoek kate linealak osatzen dituzte, baino forma adarkatuak ere har ditzakete. Hori [[Pentano|pentanoaren]] isomeroarekin gerta daiteke.
*Kokagunekoa: Isomeria honetan talde funtzionalak molekularen kokapen ezberdinetan daude. Adibidez, -OH taldea toki desberdinetan dago pentanol arruntean, 2-pentanolen eta 3-pentanolen.
*Funtziozkoa: Bi molekulek forma enpiriko bera dutenean baino funtzio organiko desberdina. Adibidez, [[propanona]] ([[zetona]] bat) eta [[propanal]] ([[Aldehido|aldehidoa]]).
 
=== Estereoisomeria edo isomeria espaziala ===
Molekulen isomeria antzemateko ez du balio molekulen formula lauak. Molekulen arteko desberdintasunak atomoen kokapen espazialen daude.
*Geometrikoa edo Cis-Trans: Lotura bikoitza duten karbono atomoetan ematen da.
*Isomeria optikoa: [[Enantiomero]] izeneko molekulekin ematen da. Molekula horiek ia berdinak dira, baino planoarekin ez dira simetrikoak, eta bietako bat bestearen ispiluko irudia da. Gainera, bi molekula enantiomeroak ezin dira gainjarri ( pertsona baten bi eskuekin gertatzen denaren antzera). Molekula enantiomeroek antzeko ezaugarri fisiko-kimikoak dituzte, bat izan ezik: argi polarizatua norabide ezberdinetan desbideratzen dute. Argiaren bibrazio-planoa eskuinalderantz bideratzen badu, dextrogiro deitzen zaio molekula enantiomeroari,eta ezkerralderantz desbideratzen badu,lebogiroa.''']'''
 
== Isomeria kimika inorganikoan ==
{{commonskat}}
 
== Erreferentziak ==
<references />
[[Kategoria:Kimika organikoa]]
[[Kategoria:Estereokimika]]