Urano: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
Supro23 (eztabaida | ekarpenak)
Etiketa: 2017 wikitestu editorearekin
Supro23 (eztabaida | ekarpenak)
→‎Sorrera: erreferentziak berrerabili
190. lerroa:
== Sorrera ==
{{Nagusia|Eguzki sistemaren sorrera eta garapena}}
[[Fitxategi:Lhborbits.png|alt=Nizako modeloaren arabera, Urano (urdin argia) Eguzkitik hurbilago sortu zen.|thumb|Nizako modeloaren arabera, Urano (urdin argia) Eguzkitik hurbilago sortu zen.]]Askok argudiatzen dute [[izotzezko erraldoi]]en eta [[gasezko erraldoi]]en arteko desberdintasunak beren eraketatik datozela.<ref name=":24">{{Erreferentzia|izena=Edward W.|abizena=Thommes|izenburua=The formation of Uranus and Neptune in the Jupiter–Saturn region of the Solar System|orrialdeak=635–638|hizkuntza=en|abizena2=Duncan|abizena3=Levison|izena2=Martin J.|izena3=Harold F.|data=1999-12|url=http://adsabs.harvard.edu/abs/1999Natur.402..635T|aldizkaria=Nature|alea=6762|zenbakia=402|issn=0028-0836|doi=10.1038/45185|sartze-data=2018-11-07}}</ref><ref name=":25">{{Erreferentzia|izena=Adrián|abizena=Brunini|izenburua=Numerical simulations of the accretion of Uranus and Neptune|orrialdeak=591–600|hizkuntza=en|abizena2=Fernández|izena2=Julio A|data=1999-05|url=http://adsabs.harvard.edu/abs/1999P&SS...47..591B|aldizkaria=Planetary and Space Science|alea=5|zenbakia=47|issn=0032-0633|doi=10.1016/S0032-0633(98)00140-8|sartze-data=2018-11-07}}</ref> Hipotesi nagusiaren arabera, [[Eguzki Sistema]] biratzen ari zen gas eta hautsezko bola erraldoi batetik sortu zen, eguzki nebula bezala ezagutzen dena. Nebulosaren gasaren zati handi batek, nagusiki [[hidrogeno]] eta [[helio]]z osatua, [[Eguzkia]] osatu zuen, eta hauts-aleak lehen [[protoplaneta]]k osatzeko bildu ziren. Planetak hazi zirenean, horietako batzuk [[akrezio]] bitartez nahikoa materia lortu zuten haien [[grabitate]]ak nebulosatik soberan zegoen gasa eusteko.<ref [116]name=":24" /><ref name=":25" /> [117] Zenbat eta gas gehiago eutsi, orduan eta handiago bihurtu ziren; zenbat eta handiago bihurtu, gero eta gas gehiago eusten zuten. Honela puntu kritiko batera iritsi ziren, eta haien tamaina esponentzialki handitzen hasi zen. Izotzezko erraldoiak ez zuten nebulosako gas horren masa handirik eutsi (soilik [[Lurra]]ren adinako masa batzuk) eta inoiz ez zuten puntu kritiko hori lortu.<ref [116]name=":24" [117]/><ref name=":25" /> <ref>{{Erreferentzia|izena=Scott S.|abizena=Sheppard|izenburua=An Ultradeep Survey for Irregular Satellites of Uranus: Limits to Completeness|orrialdeak=518–525|hizkuntza=en|abizena2=Jewitt|abizena3=Kleyna|izena2=David|izena3=Jan|data=2005-01|url=http://adsabs.harvard.edu/abs/2005AJ....129..518S|aldizkaria=The Astronomical Journal|alea=1|zenbakia=129|issn=0004-6256|doi=10.1086/426329|sartze-data=2018-11-07}}</ref> Planeten migrazioaren simulazio berriek iradokitzen dute izotzezko erraldoiak gaur egun duten posizioarekin alderatuta, Eguzkitik hurbilago sortu zirela, eta formazioaren ostean kanporantza mugitu zirela ([[Nizako eredua]]).<ref [116]name=":24" />
 
== Oharrak ==