Erribosa: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
tNo edit summary
Gartxoak (eztabaida | ekarpenak)
No edit summary
53. lerroa:
| OtherFunctn = [[Arabinosa]]<br/>[[Xilosa]]<br/>[[Lixosa]]
| Function = [[Pentosa|aldopentosak]]
| OtherCpds = [[DeoxierribosaDesoxirribosa]]
}}
}}
'''Erribosa''' ('''''C<sub>5</sub>H<sub>10</sub>O<sub>5</sub>''''' formula duen [[monosakarido]]a da, [[aldehido]] taldea (CHO) lehenengo karbonoan duena. Bost karbono dituenez [[pentosa]] bat da. [[Zelula|Zeluletako]] [[azido erribonukleiko]]an dagoen azukrea da{{lur erref}}. ZeluletakoErribosaren RNAderibatu taldeennagusia osagai garrantzitsua[[Desoxirribosa]] da, d-erribosaeta (erribosarenhonek dextrogidoa)[[Azido desoxirribonukleiko|ADNa]] osatzen du.{{lur erref}}
 
[[Hermann Emil Fischer|Emil Fischerrek]] 1891n topatu zuen lehendabizikoz dD-erribosa topatu zuen.
 
== Ezaugarriak ==
Erribosa aldopentosa bat da, muturrean [[karbonilo]] talde bat eta ondoren hiru [[karbono asimetriko]] dituena. Teorikoki bi enantiomero dituen arren naturan [[D-Erribosa]] bakarrik agertzen da.
 
Ziklatzen denean lau eraztun desberdin era ditzake, α eta β-D-erribofuranosak (eraztun pentagonala) eta α eta β-D-erribopiranosak (eraztun hexagonala). ARN molekulan β-D-erribofuranosa agertzen da, baina monomeroa uretan dislbaturik dagoenean ohikoagoak dira eraztun hexagonalak.
 
== Garrantzia biologikoa ==
Azido erribonukleikoaren oinarrizko azukrea da. β-D-erribofuranosak fosfodiester loturekin elkar lotzen dira, eta karbono anomerikoari base nitrogenatua lotzen zaie azido nukleikoa eratzeko.
 
Hainbat birus eta izaki prokariotikok molekula honetan gordetzen dute informazio genetikoa.
 
== Erreferentziak ==
{{erreferentzia zerrenda}}
 
== Ikus, gainera ==
{{kimika zirriborroa}}
* [[Azido erribonukleiko]]a
 
 
[[Kategoria:Pentosak]]