Urano: berrikuspenen arteko aldeak
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
→Goiko atmosfera: erreferentziak |
Etiketa: 2017 wikitestu editorearekin |
||
131. lerroa:
==== Goiko atmosfera ====
[[Fitxategi:Alien aurorae on Uranus.jpg|thumb|Aurorak Uranon, [[Hubble espazio teleskopioa|Hubble Espazio Teleskopioak]] aterata.<ref>{{Erreferentzia|abizena=information@eso.org|izenburua=Alien aurorae on Uranus|hizkuntza=en-GB|url=https://www.spacetelescope.org/images/potw1714a/|aldizkaria=www.spacetelescope.org|sartze-data=2018-10-31}}</ref>]]
Uranoren atmosferaren erdiko geruza [[estratosfera]] da. Orokorrean, bertan [[tenperatura]] altitudearekin batera igotzen da, [[
Uranoren atmosferaren azkeneko geruzak [[termosfera]] eta koroa dira, eta 800 eta 850 K bitarteko tenperatura uniformea du.<ref name=":0" /><ref name=":18" /> Tenperatura horiek eusteko bero iturriak ez dira ulertzen. Izan ere, ez [[Eguzkia|Eguzkiko]] ultramoreak ezta [[Aurora polar|aurora]] jarduerek ez dute tenperatura horiek mantentzeko beharrezkoa den energia ematen. Hidrokarburo gabeziak hozte eraginkortasuna ahultzen du, eta honek lagun dezake.<ref name=":14" /><ref name=":18" /> Hidrogeno molekularraz gain, termosfera-koroa hidrogeno [[atomo]] aske askok osatzen dute. Haien masa txikiak eta tenperatura altuek koroa 50.000 km-taraino, edo bi Urano erradioetaraino, zergatik hedatzen den azaltzen dute.<ref name=":14" /><ref name=":18" /> Koroa luze hau Uranoren ezaugarri berezia da da.<ref name=":18" /> Bere efektuetako bat partikula txikiak Uranoren orbitara eramatea da, [[Uranoren eraztunak|Uranoren eraztunetako]] hautsaren agortze orokorra eraginez.<ref name=":14" /> Uranoko [[termosfera]]k, estratosferaren goiko zatiarekin batera, Uranoren [[ionosfera]] osatzen du.<ref name=":12" /> Behaketek erakusten dute ionosferak 2.000 eta 10.000 km bitarteko altuera dela.<ref name=":12" /> Uranoren ionosfera [[Saturno]]rena edo [[Neptuno]]rena baino [[Dentsitate|dentsoagoa]] da, estratosferako hidrokarburo kontzentrazio baxuaren eraginez ziur aski.<ref name=":18" /><ref>{{Erreferentzia|izena=L. M.|abizena=Trafton|izenburua=Emission from Uranus: The Uranian Thermosphere, Ionosphere, and Aurora|orrialdeak=1059–1083|hizkuntza=en|abizena2=Miller|abizena3=Geballe|abizena4=Tennyson|abizena5=Ballester|izena2=S.|izena3=T. R.|izena4=J.|izena5=G. E.|data=1999-10-20|url=http://adsabs.harvard.edu/abs/1999ApJ...524.1059T|aldizkaria=The Astrophysical Journal|alea=2|zenbakia=524|issn=0004-637X|doi=10.1086/307838|sartze-data=2018-10-31}}</ref> Ionosfera Eguzkiko erradiazio ultramoreak eusten du eta dentsitatea eguzki-jardueraren araberakoa da.<ref>{{Erreferentzia|izena=Th.|abizena=Encrenaz|izenburua=The rotational temperature and column density of H3+ in Uranus|orrialdeak=1013–1016|hizkuntza=en|abizena2=Drossart|abizena3=Orton|abizena4=Feuchtgruber|abizena5=Lellouch|abizena6=Atreya|izena2=P.|izena3=G.|izena4=H.|izena5=E.|izena6=S.K.|data=2003-12|url=http://adsabs.harvard.edu/abs/2003P&SS...51.1013E|aldizkaria=Planetary and Space Science|alea=14-15|zenbakia=51|issn=0032-0633|doi=10.1016/j.pss.2003.05.010|sartze-data=2018-10-31}}</ref> Aurora jarduera txikia da, [[Jupiter]]rekoaren eta Saturnokoaren aldean.<ref name=":18" /><ref>{{Erreferentzia|izena=Hoanh An|abizena=Lam|izenburua=Variation in the H[FORMULA][F][SUP]+[/SUP][INF]3[/INF][/F][/FORMULA] Emission of Uranus|orrialdeak=L73–L76|hizkuntza=en|abizena2=Miller|abizena3=Joseph|abizena4=Geballe|abizena5=Trafton|abizena6=Tennyson|abizena7=Ballester|izena2=Steven|izena3=Robert D.|izena4=Thomas R.|izena5=Laurence M.|izena6=Jonathan|izena7=Gilda E.|data=1997-01-01|url=http://adsabs.harvard.edu/abs/1997ApJ...474L..73L|aldizkaria=The Astrophysical Journal|alea=1|zenbakia=474|issn=0004-637X|doi=10.1086/310424|sartze-data=2018-10-31}}</ref>
== Eraztunak eta sateliteak ==
|