Itsasaldi: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
Zuiarra (eztabaida | ekarpenak)
148.56.21.138 (eztabaida) wikilariaren 6469485 berrikuspena desegin da
Etiketa: Desegin
Zuiarra (eztabaida | ekarpenak)
No edit summary
4. lerroa:
[[Fitxategi:Mareelaflotteiledere.gif|right|190px|frame|Itsasgora eta itsasbehera [[Ré uhartea|Re uharteko]] [[La Flotte]]ko portuan.]]
 
'''Itsasaldia''' edo '''marea''' [[ilargia]]ren eta [[eguzkia]]ren [[grabitazio|grabitatearen]] mere amaeraginez [[itsas maila]]ren gorabehera erritmikoa da<ref name="Harluxet">{{Erreferentzia|url=http://www1.euskadi.net/harluxet/hiztegia1.asp?sarrera=marea|izenburua=Marea|egilea=Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa}}</ref>. Itsas mailak txandaka iristen ditu maila goreneko unea (itsasgora edo goraldi deitua) eta maila gutxienekoa (itsasbehera edo beheraldi deitua); batetik besterako tartea sei ordu eta 15 minutukoa da. Fenomeno hau kostalde eta itsasadarretan da agerikoa.
 
Badaude itsas mailan gorabeherak sortzen beste fenomenoak ere, adibidez [[presio atmosferiko]]a. 1 [[Pascal (unitatea)|hektopascaleko]] aldaketa batek 1 [[zentimetro]]ko gorabehera sor dezake. Aldaketa hauek marea barometrikoak dute izena. Itsas maila ere aldatzen duten beste fenomenoek ([[haize]]a, [[euri]]a, [[ibai]]ak gainezka egitea edo [[tsunami]]ak) ez dituzte berez mareak sortzen<ref>''Enciclopedia General del Mar''. Ediciones Garriga. [[Madril]]-[[Bartzelona]]. [[1958]].</ref>.