Ganimedes (satelitea): berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
Gartxoak (eztabaida | ekarpenak)
No edit summary
Etiketa: 2017 wikitestu editorearekin
1. lerroa:
{{argitzeko|sateliteri|Ganimedes}}
{{astronomia infotaula
|izena = Ganimedes}}{{commonskat}}
'''Ganimedes'''<ref>{{erreferentzia|url=http://www.euskaltzaindia.eus/dok/arauak/Araua_0173.pdf|egilea=[[Euskaltzaindia]]|izenburua=173. araua. Astroen izenak|orrialdea=6}}</ref> [[Jupiter]]ren satelite handiena da. Jupiterren 7. satelite urrunena da. [[Galileo Galilei|Galileoren]] satelitetako bat da, [[Galileo Galilei|Galileok]] aurkitu zuelako 1610. urtean. [[Eguzki-sistema]]ko [[satelite]] handiena da.
 
16. lerroa:
[[Galileo Galilei]]k 1610 urteko urtarrilaren 7an aurkitu zuen beste bi sateliterekin batera. Hurrengo gauean laugarrena aurkitu zuen. Ganimedes, [[Io]], [[Europa (satelitea)|Europa]] eta [[Kalisto]] ziren, Jupiterren lau satelite handienak. Galileok berak "astro medizearrak" izena eman zien, bere mezenasa zen [[Cosimo II.a Medici]]-ren omenez, baina astronomoei ez zitzaien gustatu eta [[Simon Marius]]-ek gaur egungo izenak jarri zizkien greziar mitologian oinarriturik. Galileok orduan Jupiter I, II, III eta IV izenak proposatu zituen eta XX mendearen erdialdera arte horrela ezagutu ziren<ref>{{Cite book|hizkuntza=|izenburua=I nomi dei satelliti di Giove: da Galileo a Simon Marius (The names of the satellites of Jupiter: from Galileo to Simon Marius)|urtea=2005|abizena=Marazzini|izena=Claudio|orrialdeak=391–407|orrialdea=|argitaletxea=Lettere Italiane|ISBN=}}</ref>. Lau satelite hauen multzoa "satelite galilearrak" izenarekin ere ezagutzen da<ref>{{Cite book|hizkuntza=|izenburua=El libro de la astronomía|urtea=2014|abizena=Bell|izena=Jim|orrialdeak=|orrialdea=|argitaletxea=Kerkdriel|ISBN=978-90-8998-357-2}}</ref>.
 
== ExplorazioaEsplorazioa ==
Hainbat zundak exploratu dute Ganimedes gertutik. [[Pioneer 10]] izan zen aurrenekoa, 1973 urtean. [[Voyager 1]] eta [[Voyager 2]]-k 1979 aurteanurtean bere ezaugarri fisikoak aztertu zituzten eta [[Galileo (espazio misioa)|Galileo zundak]] 1995 urtean izotz azpiko ozeanoa eta satelitearen magnetosfera aurkitu zituen<ref name=":0" />.
 
Europako Espazio Agentziak 2022 urtean misio berria abiatukoa du, ''Jupiter Icy Moon Explorer'' (JUICE)<ref>{{Erreferentzia|izena=Jonathan|abizena=Amos|izenburua=Europe selects Jupiter mission|hizkuntza=en-GB|data=2012-05-02|url=https://www.bbc.com/news/science-environment-17917102|aldizkaria=BBC News|sartze-data=2018-10-04}}</ref>. Hiru satelite galilear ikertzeko asmoa du haien artean hegan eginez eta azkenik Ganimedesen orbitan sartuko da.
23. lerroa:
== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda}}
 
== Kanpo loturak ==
{{commonskat}}