Marte: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
Supro23 (eztabaida | ekarpenak)
→‎Esplorazioa: atala osatu
Etiketa: 2017 wikitestu editorearekin
Supro23 (eztabaida | ekarpenak)
Etiketa: 2017 wikitestu editorearekin
288. lerroa:
[[Fitxategi:HiRISE image of MSL during EDL (refined).png|alt=Mars Science Laboratory jausgailuan, Marteko atmosferan sartzen den unean|thumb|[[Mars Science Laboratory]] jausgailuan, Marteko atmosferan sartzen den unean]]Dozenaka tripulatu gabeko [[espazio ontzi]], [[orbitatzaile]], lurrartzeko [[zunda]]k eta [[Mars rover|roverrak]] barne, bidali dira Martera. [[Espazio programa sobietarra|Sobietar Batasunak]], [[NASA|Ameriketako Estatu Batue]]k, [[Europako Espazio Agentzia|Europak]] eta [[Indian Space Research Organisation|Indiak]] bidali dituzte orain arte, eta planetaren azalera, klima eta geologia aztertu dituzte.
 
2018an, Marte funtzionamenduan dauden zortzi espazio-ontzien egoitza da: sei orbitan ([[2001 Mars Odyssey]], [[Mars Express]], [[Mars Reconnaissance Orbiter]], [[MAVEN]], [[ Mars Orbiter Mission]] eta [[Exomars Trace Gas Orbiter]]) eta bi gainazalean, Mars Exploration Rover [[Opportunity]] eta [[Mars Science Laboratory]] Curiosity. Jendeak Marteko irudiak eska ditzake Mars Reconnaissance Orbiterren [[HiWish programa]]ren bidez.
 
Mars Science Laboratory, Curiosity izendatua, 2011ko azaroaren 26an jaurti zen eta Martera 2012ko abuztuaren 6an iritsi zen. Mars Exploration Rovers baino handiagoa eta aurreratuagoa da, orduko 90 m-ko abiadura mugimenduarekin.<ref>{{Erreferentzia|izenburua=Mars Science Laboratory|data=2009-07-30|url=https://web.archive.org/web/20090730122143/http://marsprogram.jpl.nasa.gov/msl/overview/|sartze-data=2018-10-16}}</ref> Esperimentuek lagin kimikoak hartzeko laser bat barne hartzen dute, arroken konposizioa 7 m-ko distantziara ikertu dezakeena.<ref>{{Erreferentzia|izena=JPL,|abizena=NASA|izenburua=Chemistry & Camera (ChemCam) - Mars Science Laboratory|url=http://mars.jpl.nasa.gov/msl/mission/instruments/spectrometers/chemcam/|aldizkaria=mars.jpl.nasa.gov|sartze-data=2018-10-16}}</ref> 2013ko otsailaren 10ean, Curiosityren ibilgailuak beste planeta batean sakoneko lehenengo arroka laginak lortu zituen, bere zulaketa sistema erabiliz.<ref>{{Erreferentzia|izenburua=Mars rover gets first drill sample|hizkuntza=en-GB|data=2013-02-10|url=https://www.bbc.co.uk/news/science-environment-21399857|aldizkaria=BBC News|sartze-data=2018-10-16}}</ref> Urte berean, Marteko lurrak masa bakoitzeko % 1,5 eta % 3 arteko ura duela aurkitu zuen (beste konposatu batzuei atxikita eta, beraz, ez da libreki eskuragarria).<ref>{{Erreferentzia|izena=Alok|abizena=Jha|izenburua=Nasa's Curiosity rover finds water in Martian soil|hizkuntza=en|data=2013-09-26|url=http://www.theguardian.com/science/2013/sep/26/nasa-curiosity-rover-mars-soil-water|aldizkaria=the Guardian|sartze-data=2018-10-16}}</ref> Mars Reconnaissance Orbiterrek aurretik egindako behaketek Marteko hilabete beroenetan ur jarioa egon zitekeela erakutsi zuten.<ref>{{Erreferentzia|izenburua=NASA - NASA Spacecraft Data Suggest Water Flowing on Mars|hizkuntza=en|url=https://www.nasa.gov/mission_pages/MRO/news/mro20110804.html|aldizkaria=www.nasa.gov|sartze-data=2018-10-16}}</ref>