Txikipedia:Eguzkia: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
t Koldo Biguri wikilariak «Txikipedia:Eguzki» orria «Txikipedia:Eguzkia» izenera aldatu du
No edit summary
1. lerroa:
{{PAGEBANNER:Kuwait sunset banner.jpg|origin=0,0}}
[[Fitxategi:Solar sys.jpg|thumb|upright=1.3|400px|left|<center>Eguzki-sistemaren errepresentazioa. Planeta eta distantzien neurriak ez daude eskalan.]]
'''Eguzkia''' [[Txikipedia:eguzki-sistema|eguzki-sistemaren]] erdian dagoen [[Txikipedia:izar|izarra]] da, Lurretik hurbilen dagoena. Izar bat denez, berez sortzen du argia. Eguzki-sistema osatzen duten zortzi planetak, lurra barne, haren biran mugitzen dira, baita [[Txikipedia:asteroide|asteroide]], [[Txikipedia:meteorito|meteorito]], [[Txikipedia:kometa|kometa]] eta beste hainbat objektu ere. Lurrean bizia egon ahal izateko behar den energia iturri nagusia da.
 
[[Fitxategi:Solar sys.jpg|thumb|upright=1.3|Eguzki-sistemaren errepresentazioa. Planeta eta distantzien neurriak ez daude eskalan.]]
Duela 4.500 milioi urte sortu zen eta zientzialariek bere biziaren erdian dagoela uste dute.
 
7 ⟶ 8 lerroa:
 
Denbora luzez, Eguzkia su-bola erraldoi bat zela pentsatu zen, baina gaur egun badakigu gas beroz osatuta dagoela. Gas horiek [[Txikipedia:hidrogeno|hidrogenoa]] (%74) eta [[Txikipedia:helio|helioa]] (%25) dira. Eguzkiak askatzen duen energia (argi eta bero gisa jasotzen duguna) hidrogenoa helio bihurtzen denean sortzen da, fusio nuklear izena duen prozesu batean. Prozesu horretan, 4,25 milioi tona hidrogeno kontsumitzen dira segundoero. Haren [[Txikipedia:tenperatura|tenperatura]] 5 500° Celsius-ekoa da gainazalean, baina 14 milioikoa haren erdigunean. Eguzkia [[Txikipedia:erraldoi gorri|erraldoi gorri]] bat bihurtuko da 5 mila milioi urte barrugutxi gorabehera.
{{Ba al dakizu?|<center>'''Letra larriz ala xehez?'''<br>
 
Gure izarraren izena hizki edo letra larriz (maiuskulaz) idatzi behar da: ''Lurrak Eguzkiaren inguruan jira egiten du''. Aldiz, zentzu orokorra duenean edo pluralean erabiltzen denean, edo beste sistema batzuetako izarrei buruz ari garenean, hizki xehez idatzi behar da: ''Ordu asko igaro ditut eguzkitan'' edo ''Unibertsoan milaka eguzki daude''. <center>}}
Eguzkiak bidaltzen digun energiak ia zortzi minutu behar izaten du, argiaren abiaduran, Lurrera iristeko, hau da, eguzkiaren eta Lurraren artean dauden 149 milioi kilometroak egiteko.